از دلایل توسعه کمی دانشگاه‌های کشور تا برخی کارشکنی‌ها در سیاست‌های جذب هیات علمی

به گزارش هفته نامه پزشکی امروز به نقل از ایسنا 

، دکتر محمدرضا مردانی در نشست "جذب هیأت علمی از گذشته تاکنون با نگاهی بر چشم‌انداز آمایش آموزش عالی" در توضیح علل توسعه کمی آموزش عالی در دولت نهم و دهم، اظهار کرد: در واقع توسعه کمی مراکز آموزش عالی در آن زمان مبتنی بر آمایش صورت نگرفت، اما نیاز بود این توسعه اتفاق بیفتد. چرا که ما اخباری داشتیم در آن زمان که دختران و پسران ما برای گرفتن یک لیسانس به کشورهای دیگر از جمله آذربایجان، ایروان، ارمنستان، ترکیه، مالزی و ... می‌رفتند و حتی در پانسیون‌های مشترک زندگی می‌کردند. بنابراین نظام باید این فرصت را فراهم می‌کرد تا شرایط ادامه تحصیل برای این افراد در کشور فراهم می‌شد.

وی در ادامه تصریح کرد: اینکه هیأت علمی‌های جذب شده در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در آن زمان بر اساس آمایش سرزمینی آموزش عالی بوده است یا نه، گفت: آمایش سرزمینی آموزش عالی ما آمایش دقیقی نبود. حدود سه بار آمایش صورت گرفت و من در این زمینه مشارکت داشتم و اخیرا نیز در این زمینه پروژه‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی به ما دادند که به دلیل کمبود بودجه و مسائل مالی تعطیل شد که قرار بود آمایش نیازسنجی اعضای هیأت علمی در کشور صورت بگیرد. ما حتی بخش اول این پروژه را نیز تحویل دادیم که به دلیل کمبود بودجه معاونت پژوهشی هم در این مرکز تعطیل شد.

رئیس سابق مرکز جذب اعضای هیأت علمی وزارت علوم خاطر نشان کرد: اولا در گذشته جذب ما متمرکز نبود. فرایند جذب یک وحدت رویه و هدایت کلی بود که به نفع متقاضیان انجام می‌گرفت و هم نظارت بر این روند صورت می‌گرفت تا کسانی که شایستگی و برتری دارند؛ وارد دانشگاه‌ها شوند و فرصت برابر برای ثبت نام متقاضیان ایجاد شود.

دکتر مردانی با تأکید بر اینکه در گذشته برای جذب در دانشگاه‌ها متقاضیان کمتری داشتیم، گفت: در حال حاضر در حوزه جذب اعضای هیأت علمی در دانشگاه‌ها اشباع صورت گرفته و دانشگاه‌ها به دلیل کاهش تعداد دانشجویان با هیأت علمی مازاد مواجه هستند و شرایط فعلی جذب با شرایط آن دوره قابل قیاس نیست.

مدیرکل انتصابات دانشگاه آزاد تأکید کرد: نظام جذب اعضای هیأت علمی کشورهای دیگر با کشور ما متفاوت است. آن کشورها در حوزه جذب اعضای هیأت علمی استخدام رسمی ندارند و اعضای هیأت علمی آن‌ها قراردادی هستند و هر زمان هم که نیاز نباشد، اتمام قرارداد با آن‌ها صورت می‌گیرد؛ اما در نظام جذب ما استخدام پیمانی، رسمی، آزمایشی، رسمی قطعی و... وجود دارد که البته این مسئله باید جداگانه مورد بررسی قرار بگیرد. حتی مباحثی نظیر امنیت شغلی اعضای هیأت علمی و ارتقای آن‌ها در نظام جذب ما وجود دارد که باید در این زمینه بررسی‌های مجدد صورت بگیرد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا تغییر سیاست جذب اعضای هیأت علمی به زیان دانشگاه‌ها تمام شد، گفت: اجرای این برنامه باعث شد که مقداری از سلیقه‌گرایی و قبیله‌گرایی در دانشگاه‌ها کم شود؛ اما از طرفی قدرت دانشگاه‌ها افزایش پیدا کرد، چون در یک شهرستانی اگر نماینده‌ای یا مقامات محلی و رئیس دانشگاه در جذب یک فرد فشار می‌آوردند و فرد مورد نظر نیز شرایط لازم جذب را نداشت، چون هیأت مرکزی جذب وجود داشت و روند جذب بر اساس این مرکز صورت می‌گرفت، کمکی بود برای استقبال دانشگاه‌ها در جذب اعضای هیأت علمی و حتی توان و قدرت مدیریتی رؤسای دانشگاه‌ها در انتخاب درست تقویت شد.

به گفته وی، روسای دانشگاه‌ها در آن زمان با تغییر روند جذب اعضای هیأت علمی همراه بودند. اگرچه در بدنه گروه‌ها مخالفت‌هایی نیز داشتیم و بسیاری از گروه‌ها در این زمینه کارشکنی می‌کردند، اما به مرور زمان این مخالفت‌ها با تبیین سیاست ایجاد شد و ۸۰ درصد اجرای طرح به صورت صحیح اجرایی شد؛ چرا که انتخاب افراد توسط بررسی‌های کارگروهی صورت گرفت و اغلب برای بهترین‌ها جهت جذب در دانشگاه‌ها رأی داده می‌شد و شایسته‌گزینی نیز رعایت می‌شد و اگرچه ممکن بود ۱۰ درصد از افراد بر اساس این روند و تحت تأثیر فشارها جذب می‌شدند؛ اما این عدد در مقایسه با عدد دیگر اندک است و طبیعتا عده‌ای می‌خواستند به هر طریقی با جذب یکسری از افراد دیگر منافع فردی و گروهی خود را مطرح کنند.

مدیرکل انتصابات دانشگاه آزاد همچنین در خصوص میزان استقلال مرکز جذب هیأت علمی در ابتدای تأسیس خود که در دانشگاه علامه طباطبایی ایجاد شد، گفت: ما در ساختمانی که آن دانشگاه در اختیار ما قرار داده بود، استقلال کامل داشتیم و استقلال ما به اندازه‌ای بود که حتی وقتی وزیر نامه‌ای به ما می‌نوشتند، ما آن را در هیأت مورد بررسی قرار می‌دادیم تا تصمیماتی که گرفته می‌شود، بر اساس رعایت حق صورت بگیرد.

دکتر مردانی همچنین با تأکید بر اینکه در حال حاضر جذب اعضای هیأت علمی بر اساس سیاست طرح شده در مرکز جذب اعضای هیأت علمی گاهی در اجرا با کارشکنی‌هایی مواجه می‌شود، گفت: قرار بود شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه پرچم‌دار این حرکت شود تا سیاست‌های جذب در بلندمدت تغییر پیدا نکند؛ اما اگرچه این سیاست‌ها تغییری پیدا نکرده ولی گاهی در اجرا کارشکنی‌هایی می‌شود که لازم است شورا در این زمینه ورود پیدا کند، ضمن اینکه این مسئله از طریق سازوکارهای مردم‌نهاد، تشکل‌ها و نظام قضایی پیگیری می‌شود و کارشکنی‌های انجام شده در این زمینه مورد بررسی قرار می‌گیرد.

دانشگاه آزاد زیان‌ده شده است

وی در خصوص اشباع جذب اعضای هیأت علمی در دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه آزاد نیز گفت: در حال حاضر این اشباع در دانشگاه‌ها صورت گرفته و حتی در دانشگاه آزاد در برخی رشته‌ها نسبت استاد به دانشجو یک به پنج است و الان دانشگاه آزاد زیان‌ده شده است. لذا باید در این زمینه نیز بازنگری‌هایی صورت بگیرد و سیاست‌ها بر اساس شرایط حال منطبق شود.

رئیس سابق مرکز جذب اعضای هیأت علمی وزارت علوم خاطر نشان کرد: ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر عضو هیأت علمی در دانشگاه آزاد جذب خواهند شد و قرار بود امسال این افراد جذب شوند که فراخوان این جذب بهمن‌ماه اعلام خواهد شد.

انتهای پیام