شماره ۹۴۹

میزان آب مورد نیاز روزانه بدن

میزان آب مورد نیاز روزانه بدن

میزان آب مورد نیاز روزانه بدن روزانه حدود 2 لیتر آب بنوشید با هر وعده‮ ‬غذا و میان هر وعده یک لیوان آب یا سایر نوشابه‌های فاقد کالری یا کم کالری بنوشید‮.‬

چهارشنبه 25 اردیبهشت 1392
دکترهوشنگ سلطان‌زاده - داروساز

میزان آب مورد نیاز روزانه بدن چقدر است ؟ این سوال بسیارساده است ولی پاسخ دادن به آن آسان نیست‮. ‬با گذشت چندین سال،‮ ‬توصیه‌های متفاوتی از بررسی‌های انجام شده حاصل شده است ولی درحقیقت،‮ ‬میزان نیاز به آب به چندین عامل بستگی دارد ازجمله سلامت انسان، میزان فعالیت و محل زندگی با وجودی که نمی‌توان برای تمام افراد ازیک قاعده‌ی منحصر به فرد استفاده کرد،‮ ‬اما دانستن وبه دست آوردن اطلاعات بیشتر درمورد نیازبدن به مایعات،‮ ‬کمک خواهد کرد میزان آبی تخمین زده شود که روزانه باید نوشید‮.‬

 

‬میزان آب مورد نیاز روزانه بدن :


بدن انسان،‮ ‬هر روز ازطریق تنفس،‮ ‬تعریق، ادرار وحرکات روده، مقداری آب ازدست می‌دهد‮. ‬برای آن که بدن به درستی کارکند،‮ ‬باید با مصرف نوشابه و غذاهای حاوی آب،‮ ‬این کاهش آب راترمیم کرد‮.‬
به این ترتیب باید دید فرد بالغ‮ ‬و سالم متوسط و معمولی که درآب و هوای معتدل زندگی می‌کند به چه مقدار مایع نیازدارد؟ طبق برآورد انستیتوی طب آمریکا میزان دریافت کافی برای آقایان،حدود3‮ ‬لیتر‮ (‬13‮ ‬فنجان‮) ‬از انواع نوشابه‌ها در روز است‮. ‬میزان دریافت روزانه انواع نوشابه ها برای خانم ها‮۲/۲ ‬لیتر‮ (‬حدود‮ ‬9‮ ‬فنجان‮) ‬مایع است‮.‬

 

منافع آب درسلامت انسان :


آب،‮ ‬جزء‮ ‬شیمیایی اصلی بدن است و60٪‮ ‬وزن بدن را تشکیل می‌دهد‮. ‬هر یک ازدستگاه‌های بدن به آب وابسته‌اند‮. ‬به عنوان مثال آب سبب شسته شدن مواد سمی از اندام‌های حیاتی شده و مواد مغذی را به یاخته‌ها رسانده و برای گوش،بینی و بافت‌های گلو،‮ ‬محیط مرطوب تدارک می‌بیند‮. ‬فقدان آب دربدن به بی‌آبی منتهی می‌شود‮. ‬این حالت وقتی اتفاق می‌افتد که برای انجام وظایف طبیعی،‮ ‬مقدار آب دربدن کافی نیست‮. ‬حتی بی‌آبی خفیف سبب تلف شدن انرژی وبروزخستگی می گردد‮.


درمورد توصیه به مصرف‮ ‬8 لیوان آب در روز چه می‌توان گفت؟


همه این توصیه راشنیده اند که‮ «‬روزانه‮ ‬8 لیوان ‬8‮ 2.0 لیتری آب بنوشید‮». ‬این مقدارآب حدود‮ ۹/۱ ‬لیتر می شود و تفاوت زیادی با توصیه های انستیتوی طب ندارد‮. ‬باوجودی که قانون‮ ‬8‮ «‬در8‮ ‬» با مدارک کافی،‮ ‬حمایت نمی‌شود ولی از آن جا که به آسانی به یاد می‌آید، مردم این توصیه را پذیرفته‌اند.فقط باید به خاطر داشت که این قاعده به صورت‮ «‬روزانه،‮ ‬حداقل‮ ‬8‮ ‬لیوان‮ مایعات بنوشید‮» ‬تغییر یابد زیرا روزانه ازهرمایعی می‌توان به جای آب استفاده کرد‮.‬


عوامل مؤثر درنیاز به آب :


برحسب شیوۀ فعال بودن،‮ ‬آب و هوای محل زندگی، وضع سلامت و نیز بارداری یا شیردادن، ممکن است لازم باشد مقدار دریافت کل مایع تعدیل شود‮.‬


1.ورزش‮ :

 

‬اگر ورزش می‌کنید یا فعالیت‌هایی انجام می‌دهید که سبب عرق کردن می‌شود،‮ ‬باید برای جبران مایع از دست رفته،‮ ‬آب زیادتری بنوشید‮. ‬برای دوره‌های کوتاه ورزش استفاده از400‮ ‬تا‮ ‬600‮ ‬میلی لیتر(حدود‮ ‬1‭.‬5تا2‭.‬5‮ ‬فنجان‮) ‬آب کفایت می کند ولی اگر به مدت بیش ازیک ساعت ورزش می نمائید‮ (‬مثل دویدن ماراتون‮) ‬به دریافت مایعات بیشتر نیاز دارید‮. ‬میزان مایع اضافی لازم به میزان عرق کردن ضمن ورزش ومدت و نوع ورزش بستگی دارد‮. ‬دردوره های طولانی ورزش شدید،‮ ‬بهتر است از نوشابه‌های ورزشی حاوی سدیم استفاده شود زیرا این کار سبب جانشین شدن سدیم از دست رفته با عرق شده و از احتمال ایجاد کاهش سدیم که خطرناک است خواهد کاست‮. ‬همچنین پس از پایان ورزش نیز به استفاده ازمایعات ادامه دهید‮.‬


2. محیط‮ :

 

‬آب وهوای گرم یا مرطوب سبب عرق‌کردن شده و به مصرف مایعات اضافی منجر می‌شود‮. ‬درطول زمستان نیز هوای گرم شده درون منزل سبب می‌شود،‮ ‬پوست رطوبت خود را از دست بدهد‮. ‬افزون بر این،‮ ‬ارتفاعات بلندتر از‮‬8200‮  ‬پا‮  (‬2500‮ ‬متر‮) ‬سبب تحریک و افزایش دفع ادرار وتنفس سریع تر می شود و در این حالت ذخایر مایع درون بدن بیشتر مورد استفاده قرارمی‌گیرد‮.‬


3. بیماری‌ها یا شرایط سلامتی‮ :

 

‬وقتی تب،‮ ‬استفراغ‮ ‬یا اسهال موجود باشد،‮ ‬بدن مقداربیشتری مایع ازدست می‌دهد‮. ‬دراین موارد، باید آب بیشتری مصرف کرد‮. ‬در بعضی موارد،‮ ‬ممکن است پزشک محلول‌های خوراکی الکترولیت مثل پودر‮ ‬ORS‮ ‬را توصیه نماید‮. ‬هچنین درصورت بروز بعضی حالات ازجمله عفونت های مثانه یا سنگ‌های مجرای ادرار لازم باشد دریافت مایع زیادتر شود‮. ‬ازطرف دیگر، دربعضی شرایط ازجمله نارسایی قلب و بعضی انواع بیماری‌های کلیه،کبد و غدد فوق کلیه،‮ ‬دفع آب دچار اختلال شود وحتی لازم باشد مقدار مصرف آب محدود گردد‮.‬


4. بارداری یا شیردهی‮ :

 

 ‬خانم های باردار یا شیرده برای جلوگیری از کاهش آب بدن به مصرف اضافه مایع نیاز دارند‮. ‬انستیتوی طب ایالات متحده ی آمریکا توصیه کرده است که خانم های باردار روزانه‮۳/۲ ‬لیتر(حدود10فنجان‮) ‬وخانم‮  ‬های شیرده روزانه‮ ‬۳/۱‬لیتر‮ (‬حدود‮ ‬13‮ ‬فنجان‮) ‬مایعات مصرف نمایند‮.‬


سایر منابع آب :


با وجودی که در دسترس داشتن آب بسیارخوب است اما لازم نیست برای رفع نیاز به مایعات،‮ ‬به آنچه می‌نوشید اتکاء کنید‮. ‬آن چه هم که به صورت‮ ‬غذا مصرف می‌شود بخش قابل توجهی از نیاز به مایعات را مرتفع می‌نماید‮. ‬به طورمثال ازطریق صرف‮ ‬غذا می توان20٪‮ ‬آب را دریافت کرد‮. ‬به عنوان،‮ ‬بسیاری از میوه ها وسبزی‌ها مانند هندوانه و گوجه فرنگی حدود90٪‮ ‬وزن خود،‮ ‬دارای آب هستند‮.‬
افزون براین،‮ ‬بخش اعظم نوشابه‌هایی مانند شیر و آبمیوه هم از آب تشکیل شده است‮. ‬حتی آبجو،‮ ‬آب انگور و نوشابه‌های کافئین‌دار مانند قهوه،‮ ‬چای یا سودا نیز دارای آب هستند ولی هرگز نباید برای دریافت کل مایع روزانه به استفاده از این مایعات متوسل شد‮. ‬آب هنوز هم بهترین هدیه و موهبت است زیرا فاقد کالری،‮ ‬ارزان و همه جا در دسترس است‮.‬


ایمنی دربرابر بی‌آبی :


به طورکلی اگر مقدارکافی مایعات مصرف شود به ندرت احساس تشنگی دست می‌دهد و روزانه‮۵/۱‬لیتر‮(۳/۶‬فنجان‮) ‬یا بیشتر ادرار بی‌رنگ یا زرد روشن دفع می‌شود و دراین می‌توان گفت که احتمالاً‮ ‬میزان دریافت کافی است.اگر در مورد دریافت مایع یا مسائل بهداشتی حاصل از آن،‮ ‬نگرانی موجود باشد باید به پزشک یا مشاور تغذیه‮ ‬مراجعه کرد که دراین حال مقدار آب لازم برای هرشخص رامشخص خواهد کرد‮.‬
برای جلوگیری از بی‌آب شدن بدن و اطمینان ازدریافت مقدار لازم مایع،‮ ‬آب را به عنوان نوشابه‌‬ی برگزیده مورد استفاده قراردهید‮. ‬همچنین بهتر است نکات زیر را رعایت کرد‮:‬

 

 

  • با هر وعده غذا و میان هر وعده یک لیوان آب یا سایر نوشابههای فاقد کالری یا کم کالری بنوشید.
  • پیش از ورزش،ضمن ورزش و بعد از آن، آب بنوشید.

 

 با وجودی که رایج نیست، اما ممکن است آب مقدار زیاد نوشیده شود. زمانی که کلیه‌ها نتوانند مقدار اضافی آب را دفع کنند،‮ ‬محتوی الکترولیت‮ (‬یامواد معدنی‮) ‬موجود درخون رقیق می‌شود و به کاهش میزان سدیم درخون می انجامد‮. ‬این حالت هیپوناترمی (‮ ‬hyponatremia) ‬نامیده می‌شود. ورزشکاران مقاومتی ازجمله دوندگان ماراتون که مقدار زیادی آب می‌نوشند،‮ ‬در معرض خطر بیشتر بروز این حالت هستند‮. ‬اما به طورکلی درافراد بالغ‮ ‬و سالمی که ازیک جیره‌ی متوسط‮ ‬غذایی استفاده می‌کنند،‮ ‬نوشیدن آب به مقدار زیاد به ندرت دیده می‌شود‮.
‬جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت پزشکی امروز مراجعه نمایید.

تعداد بازدید : 1113

ثبت نظر

ارسال