داروهای پایین آورنده قند خون

داروهای پایین آورنده قند خون

مکانیسم عمل سولفونیل اوره ها افزایش رها سازی انسولین از پانکراس می باشد که این کار را یا از طریق کاهش میزان گلوکان سرم یا بسته شدن کانال های پتاسیمی در بافت خارج از پانکراس  انجام میدهد.

چهارشنبه 2 مرداد 1398 ساعت 10:46
دکترشیوا خوشنویس انصاری -داروساز، دکتریلدا پرویز، داروساز

در این مطلب از سایت پزشکی امروز اطلاعاتی در باره داروهای پایین آورنده قند خون برای شما عزیزان آورده ایم که در ادامه به آنها می پردازیم:

داروهای خوراکی

  1. محرک های ترشح انسولین شامل سولفونیل اوره ها و مگلیتینیدها و مشتقات D –فنیل آلانین
  2. بی گوانیدها
  3. تیازولیدین دیون ها
  4. مهار کننده های آلفا گلوکوزیداز
  5. مهار کننده های دی پپتیدیل پپتیداز (Dipeptydyl peptidase IV (DPP-4) inhibitors)
  6. Selective sodium-glucose transporter-2 (SGLT-2) inhibitors

داروهای تزریقی

  1. آنالوگ های صناعی آمیلین
  2. آنالوگ های صناعی پلی پپتید شبه گلوکاگون -1 (GLP-1)
  3. انسولین

 سولفونیل اوره ها

مکانیسم عمل سولفونیل اوره ها افزایش رها سازی انسولین از پانکراس می باشد که این کار را یا از طریق کاهش میزان گلوکان سرم یا بسته شدن کانال های پتاسیمی در بافت خارج از پانکراس  انجام میدهد. سولفونیل اوره ها دارای دو نسل هستند :

  1. سولفونیل اوره های نسل اول :

تولبوتامید : به خوبی جذب شده اما سریعا در کبد متابولیزه میشود. طول اثر نسبتا کوتاه و نیمه عمر حذفی آن 5-4 ساعت است. بهترین حالت تجویز آن دوزهای منقسم است و ا به دلیل نیمه عمر کوتاهش ایمن ترین سولونیل اوره در دیباتی های مسن است .

کلروپروپامید: نیمه عمر 32 ساعتی دارد و در کبد به آرامی  به محصولاتی متابولیزه میشود که برخی اثرات بیولوژیک  خود را حفظ کرده اند . این دارو با داروهایی که بستگی به متابولیسم  اکسیداتیو کبدی دارند تداخل داشته و در بیماران مبتلا به نارسایی کبدی یا کلیوی ممنوع است .

تولازامید : در قدرت اثر با کلروپروپامید قابل مقایسه است اما طول اثر کمتری کوتاه تری دارد . تولازامید آرام تر از سایر سولفونیل اوره ها جذب می شود و نیمه عمر آن در حدود 7 ساعت میباشد.

  1. سولفونیل اوره های نسل دوم:

گلی بنکلامید :  یا گلی بوراید  که در کبد به محصولاتی باعوارض هایپوگلایسمیک بسیار کمتر متابولیزه میشود. از عوارض جانبی آن میتوان به هایپوگلایسمیک اندک و گرگرفتگی ناچیز به وبژه بعد از خوردن الکل اشاره کرد .

تداخلات مهم: Bosentan (آنتاگونیست رسپتور اندوتلین)، داروهای پایین آمورنده فشار خون نظیر کاپتوپریل و والزارتان ، بتا بلاکرها نظیر پروپرانولول و قطره های چشمی ، آنتی بیوتیک ها و ضد قارچ ها نظیر سیپرو فلوکساسین ، فلوکونازول ، میکونازول ، وریکونازول و ریفامپسین ، بعضی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی نظیر آسپرین ، توپیرامات ، سایمتیدین ، مهارکننده های مونو آمین اکسیداز نظیر فنلزین ، تستوسترون ، برخی از دیورتیک ها نظیر هیدروکلروتیازید.

گلی پیزاید : کوتاه ترین نیمه عمر (4-2ساعت) را دارد. برای به حداکثر رساندن اثرات کاهش قند خون بعد از غذا خوردن ، این دارو باید 30 دقیقه قبل از صبحانه مصرف شود چون جذب آن با غذا به تاخیر میفتد . مصرف این دارو دارو در بیماران مبتلا به اختلالات مشهود کبدی و کلیوی که در معرض خطر بالای هایپوگلایسمی قرار دارند، ممنوع میباشد.

      تداخلات مهم:  داروهایی نظیر NSAID  ، برخی از آزول ها ( میکونازول) سالیسیلات ها ، سولفانامید ها ، کلرامفنیکل ، پروبنسید ، مهر کننده های مونو آمین اکسیداز ، کینولون ها و بتا بلاکرها به همراه این دارو موجب افزایش هایپو گلایسمی شده و باید بیمار مانیتور شود.

     دیورتیک ها، کورتیکواستروئیدها ، فنوتیازین ها، مشتقات تیروئید ، استروژن ، OCP  ها ، فنی توئین ، نیکوتینیک اسید ، داروهای مقلد سمپاتیک ، مهرکننده های کانال کلسیمی و ایزونیازید اگر با این دارو مصرف شوند موجب هایپرگلایسمی در بیمار شده و باید کنترل شود.

گلی مپیراید : این دارو طولانی اثر بوده و نیمه عمر آن 5 ساعت می باشد . یه همین دلیل میتوان آن را تک دوز تجویز کرد و در نتیجه بیماران پذیرش بهتری دارند.

گلی کلازید: یک داروی ضد دیابت بوده که در مقالات هم درکلاس  داروهای نسل اول و هم در کلاس داروهای نسل دوم قرار دارد. این دارو همچنین از  تجمع چربی در رگ ها ی  افراد مبتلا به دیابت نوع 2 جلوگیری میکند . گلی کلازید علاوه بر تاثیر مستقیم بر بتا سل‌ها برای ترشح انسولین، تاثیر مستقیم بر انتقالات کلسیم داخل سلولی داشته که بطور اختصاصی پاسخ دو مرحله‌ای بتاسل‌ها را به غذا بهبود بخشیده که هم مرحله فوری و هم مرحله ثانویه ترشح انسولین بهبود می‌یابد ، به همین دلیل هایپو گلایسمی و افزایش وزن با آن کمتر دیده میشود .نیمه عمر این دارو در حدود 11 ساعت می باشد (10.4 ساعت). درمان با این دارو با دوز 80-40 میلی گرم روزانه شروع میشود و ممکن است تا 320-40 میلی گرم افزایش یابد اما بیش از 160 میلی گرم تک دوز پیشنهاد نمیشود که در صورت تجویز 320 میلی گرم روزانه در دو دوز باید مصرف شود .

تداخلات مهم: فنیل بوتازون ، فلوکونازول ، بتا بلاکرها و برخی از ACEi ها

 

Duration of action (hours)

Daily dose

Sulfonylureas

6-12

0.5-2 gr

(in divided dose)

Tolbutamide

(Orinase)

10-14

 

0.1-1 gr

(As single dose or in divided dose)

 

 

Tolazamide

(Tolinase)

Up to 60

0.1-0.5 gr

(As single dose)

Chloropropamide

(Diabenese)

10-24

0.00125-0.02 gr

Glyburide( Glibenclamide)

10-24

0.005-0.03 gr

Glipizide

12-24

0.001-0.004 gr

Glimepiride

10-24

40-320 gr

Gliclazide

 

 

مگلیتینیدها

رپاگلیناید : این دارو آزاد سازی انسولین از سلول های بتا را با تنظیم انتشار پتاسیم از کانال های پتاسیمی تعدیل میکنند. این دارو شروع اثر بسیار سریعی داشته و غلظت ماکزیمم و اثر ماکزیمم ان  در تقریبا 1 ساعت بعد از خوردن دارو ایجاد می گردد . اما طول اثر آن 8-5 ساعت می باشد . این دارو یه علت شروع اثر سریع جهت  کنترل افزایش  گلوکوز بعد از غذا خوردن مصرف می گردد . این دارو باید قبل از مصرف هر وعده غذایی در دوزهای 4-0.25 میلیگرم مصرف شود . این دارو در بیماران مبتلا به اختلال کبدی و کلیوی باید با احتیاط مصرف شود . این دارو به صورت تک درمانی یا در ترکیب با بی گوانید ها تایید شده است .این دارو به علت عدم وجود گوگرد می تواند در افراد دیابتی نوع 2 ای که به گوگرد یا سولفونیل اوره ها حساسیت دارند مصرف شود.

تداخلات مهم:  بعضی دارو ها نظیر جمفیبروزیل (منع مصرف مطلق)  و برخی آنتی بیوتیک ها نظیر ماکرولیدها( اریترومایسین) روی حذف دارو از بدن تاثیر میگذارند . بعضی داروها نظیر سیپرو فلوکساسین ، پردنیزولون و الانزاپین همراه این دارو ها باعث تغییر در قند خون میشود  که حتما باید قند بیمار تحت کنترل باشد .

 

مشتقات D-فنیل آلانین

ناتگلیناید : جدید ترین محرک ترشح انسولین است که به طور بسیار سریع و گذرا آزاد سازی انسولین از سلول های بتا را  با بستن کانال های پتاسیمی حساس به ATP  تحریک میسازد . همچنین به طور جزئی آزاد سازی اولیه انسولین را در پاسخ به آزمایش وریدی تحمل به گلوکوز حفظ میکند . این دارو درست قبل از صرف غذا باید خورده شود . این دارو در عرض 20 دقیقه بعد از تجویز خوراکی جذب میشود و زمان لازم برای رسیدن به غلظت حداکثر آن 1 ساعت می باشد . نیمه عمر آن 5/1 ساعت بوده و کل طول اثر آن کمتر از 4 ساعت است. شیوع هایپوگلایسمی با ناتگلیناید در میان تمامی داروهای محرک ترشح انسولین کمتر بوده و مزیت بی خطر بودن ناتگلیناید در افراد مبتلا به کاهش عملکرد کلیوی مشهود است.

تداخلات مهم: بعضی داروها نظیر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی ، سالیسیلات ها ، مهار کننده های مونو آمین اکسیداز

 Half Life

Duration of Action (hours)

Oral Dose

Meglitinides

1 hour

4-5

0.25-4 mg before meals

Repaglinide

(Prandin)

1 hour

4

60-120 mg before meals

Nateglinide

(Starlix)

بی گوانید ها

 

متفورمین : اثر اولیه آن کاهش تولید کبدی گلوکز از طریق فعال کردن آنزیم پروتئین کیناز فعال شده با   AMP   میباشد . عمل کاهش دهندگی گلوکز خون بی گوانید ها وابسته به عملکرد سلول های بتا ی پانکراس نمی باشد . نیمه عمر متفورمین 3-5/1 ساعت بوده و توسط کلیه به صورت ترکیب فعال دفع می گردد. این دارو در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه تجمع می یابد و بنابراین خطر اسیدوز لاکتیک بالا می رود که به نظر میرسد یک مشکل وابسته به دوز است. مزیت این دارو نسبت انسولین و سولفونیل اوره ها این است که باعث افزایش وزن و هایپو گلایسمی نمیشود . این دارو به عنوان خط اول درمان خوراکی دیابت نوع 2 بوده اما گاهی در افرادی که تک درمانی کافی نیست همراه با محرک های ترش انسولین و یا تیازولیدین دیون ها نیز استفاده میشود. شایع ترین عوارض متفورمین عوارض گوارشی آن میباشد .  جذب ویتامین  B12 طی درمان طولانی مدت با متفورمین کاهش می یابد و غربالگری سطوح ویتامین ب 12 سرم و پارامترهای گلبول قرمز خون توصیه می شود .مصرف بی گوانید ها در بیماران مبتلا به بیماری کلیوی ، الکلیسم ، بیماری کبدی یا شرایطی که بافت دچار آنوکسی میشود ( مثل اختلال مزمن فلبی ریوی) ممنوع می باشد چون خطر اسیدوز لاکتیک ناشی از داروهای بی گوانیدی افزایش می یابد .

تداخلات مهم: سلژیلین ، ترانیل سیپرومین ، متیلن بلو که از طریق مکانیسم نا شناخته باعث افزایش میزان متفورمین در خون شده و داروهایی نظیر رانولازین ( داروی آنتی آنژین )

 

تیازولیدین دیون ها

این داروها باعث کاهش مقاومت به انسولین میشوند :

  1. پیوگلیتازون :  این دارو در عرض 2 ساعت بعد از خوردن غذا جذب میشود ، گرچه ممکن است غذا جذب آن را  به تعویق بیندازد، فراهمی زیستی کلی آن تحت تاثیر قرار نمی گیرد. این دارو اثر مشهودی در کاهش تری گلیسیرید خون هم دارد . این دارو می تواند به صورت تک درمانی و یا در ترکیب با متفورمین ، سولفونیل اوره ها و انسولین جهت درمان دیابت نوع 2    استفاده شود .  

تداخلات مهم : کلوپیدوگرل مقدار پیوگلیتازون را در خون افزایش میدهد و عوارض ناشی از هایپو گلایسمی  نظیر خواب آلودگی ، سر درد ، تهوع ، لرزش و ... بروز دهد . جم فیبروزیل از طریق کاهش متابولیسم پیوگلیتازون باعث افزایش مقدار این دارو شده و نباید این دو دارو با یکدیگر مصرف شوند .   همچنین داروهایی نظیر آریپیپرازول با ایجاد هایپرگلایسمی ، آتورواستاتین با افزایش سمیت و افزایش ریسک میوپاتی باید با احتیاط در کنار پیوگلیتازون مصرف شوند . لازم به ذکر است در مطالعه ای که به منظور بررسی تداخل سیمواستاتین با تروگلیتازون و پیوگلیتازون انجام شده است . در هر دو مطالعه بیماران ماکسیمم دوز درمانی از تروگلیتازون و پیوگلیتازون را دریافت کرده اند اما نتایج مطالعات حاکی از عدم تغییر معنادار در پارامترهای فارماکوکینتیکی در فعالیت  مهار کنندگی  HMG-COA-reductase سیمواستاتین می باشد و مصرف این داروها در کنار یکدیگر به خوبی تحمل میشود . مصرف این دارو به همراه انسولین به دلیل اثرات سینرژیسمی که دارند باید با تنظیم دوز و مانیتور بیمار صورت گیرد .

  1. روسیگلیتازون : فورا جذب شده و اتصال به پروتئین بالایی دارد . از عوارض جانبی این دارو میتوان به احتمالا بدتر شدن خطر قلبی عروقی اشاره کرد . این دارو هم میتواند به صورت تک درمانی ، درمان دوگانه با بی گوانید و یا درمان چهار گانه با یک بی گوانید ، سولفونیل اوره و انسولین استفاده شود .

تداخلات مهم: تداخلات این دارو نیز مشابه پیوگلیتازون میباشد ، با داروهایی نظیر جمفیبروزیل منع مصرف مطلق و با داروهایی نظیر آتور واستاتین ، انواع فرآورده های انسولین ، کینولون ها ( به دلیل اثر سینرزیسمی ) و ماکرولید ها نظیر کلاریترومایسن  (افزایش میزان روسیگلیتازون از طریق تاثیر بر روی آنزیم CYP3A4) باید با با احتیاط به همراه روسیگلیتازون استفاده شوند .

  1. تروگلیتازون : جدید ترین ترکیب این دسته دارویی است که به علت عوارض کبدی ناشی از زنجیره جانبی از بازار دارویی حذف شد .

 

Oral Dose

Thiazolidinediones

15-45 mg once daily

With meal

Pioglitazone

(Actos)

2-8 mg once daily

With meal

Rosiglitazone

(Avandia)

 

مهار کننده های آلفا گلوکوزیداز

نشاسته های پیچیده ، اولیگوساکاریدها و دی ساکارید ها باید قبل از جذب شدن در دئودنوم و ابتدای ژژنوم به مونوساکارید های منفرد تجزیه شوند . این عمل توسط آنزیم های گوارشی از جمله آلفا آمیلاز پانکراسی و آلفا  گلیکوزیدازی که به پرز های سلول  روده  می چسبند ، تسهیل می گردد . آکاربوز و میگلیتول مهار کننده های رقلبتی آلفا گلوکوزیداز روده ای هستند و هضم و جذب بعد از خوردن نشاسته و دی ساکارید ها را کاهش می دهند . میگتیول از لحاظ ساختاری با آکاربوز تفاوت ساختاری دارد و  6 برابر آن در مهار سوکراز قوی تر است . میگلیتول ، به تنهایی اثراتی روی ایزومالتاز و روی بتا گلوکوزیداز ها دارد که موجب شکستن قند های با اتصال بتا از قبیل لاکتوز می شود . آکاربوز به تنهایی اثر کمی روی آلفا آمیلازها دارد .این داروها به صورت تک درمانی و یا ترکیب با سولفونیل اوره های برای برای درمان دیابت نوع 2 تایید شده است . این داروها در بیماارن مبتلا به به بیماری التهابی روده یا هر مشکل روده ای که با نفخ اتساع بدتر می شود ممنوع است .از انجا که این داروها دفع کلیوی دارند نباید در افراد مبتلا به بیماری های کلیوی استفاده شوند . همچنین آکاربوز به دلیل اینکه موجب  افزایش برگشت پذیر آنزیم های کبدی میشود ، باید در بیماران کبدی با احتیاط مصرف شود .

داروهای این دسته تداخلات دارویی چندانی ندارند تداخل جدی آن ها با اتانول ، فرآورده های آنزیم های هضم کننده غذا و پراملیتیناید (فقط میگلیتیول) میباشد و بهتر است مصرف همزمان این داروها با داروهایی نظیر فلوروکینولون ها و انواع انسولین ها با احتیاط صورت گیرد.

 

Oral Dose

Alpha-Glucosidase inhibitors

25-100 mg before meals

Acarbose

(Precose)

25-100 mg before meals

Miglitol

(Glyset)

 

مهار کننده های دی پپتیدیل پپتیداز4

  1. سیتاگلیپتین: مهار کننده ی دی پپتیدیل پپتیداز -4 است ، آنزیمی که اینکرتین و سایر مولکول های شبه GLP-1 را تجزیه میکند .عمل اصلی آن افزایش سطوح در گردش GLP-1  و GIP می باشد . این عمل نهایتا با افزایش ترشح انسولین وابسته به گلوکوز و کاهش سطوح گلوکاگون باعث کاهش گلوکوز در گردش پس از تغذیه می گردد .فراهمی زیستی خوراکی این دارو بیش از 85% بوده و نیمه عمر آن 12 ساعت است . عوارض جانبی شایع آن نازوفارنژیت ، عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی و سر درد می باشد . میزان مصرف در بیماران با اختلال کلیوی باید کاهش یابد . سیتاگلیپتین میتواند به صورت تک دارویی یا در ترکیب با متفورمین و تیازولیدین دیون ها تجویز گردد .
  2. ساکزاگلیپتین (Saxagliptine): این دارو مهار کننده دی پپتیدیل پپتیداز بوده و همزمان غلظت GLP-1 و GIP را افزایش میدهد که باعث تحریک ترشح انسولین در پاسخ به افزایش گلوکوز خون بعد از غذا می شود. این دارو به عنوان درمان کمکی در کنار ورزش و رژیم غذایی بوده و باعث کنترل قند خون می شود.
  3. لیناگلیپتین (Linagliptine ): لیناگلیپتین یک مهار کننده دی پپتیدیل پپتیداز است که فعالیت هورمون اینکرتین را افزایش می دهد . این دارو به صورت تک درمانی و یا به صورت ترکیبی با متفورمین ، سولفونیل اوره ها و یا تیازولیدین دیون ها استفاده میشود اما مطالعه ای در رابطه با مصرف ترکیبی با انسولین گزارش نشده است .
  4. آلوگلیپتین (Alogliptine) : مهار کننده ی انتخابی دی پپتیدییل پتیداز بوده ، غیر فعال شدن هورمون های اینکرتین نظیر GLP-1 و GIP  را کاهش می دهد و باعث کاهش قند خون ناشتا و بعد از غذا خوردن می شود .

طبق مطالعات انجام شده داروهای این دسته تداخلات دارویی چندانی ندارند چراکه این داروها نه مهار کننده و نه القا کننده  ایزوفرم های آنزیم های سیتوکروم هستند و نه به پروتئین های پلاسمایی متصل میشوند . تنها استثناء این گروه ساگزاگلیپتین می باشد که توسط آنزیم CYP3A4/5 به متابولیت فعال تبدیل می شود به همین دلیل میزان این دارو و متابولیت آن توسط داروهای القا کننده ایزوفرم CYP3A4/5 نظیر ریفامپسین و داروهای مهار کننده ی این ایزوفرم نظیر کتوکونازول و دیلتیازیم تغییر می یابد.

 

Half life

Peak Plasma Time

DDP-4 Inhibitors

12.4 hr

1-4 hr

Sitagliptine

2.5 hr

2 hr

Sexagliptine

12 hr

1.5 hr

Linagliptine

21 hr

1-2 hr

Alogliptine

 

Selective sodium-glucose transporter-2 inhibitors  (SGLT-2)

Canagliflozin ، Dapagliflozin و Empagliflozin : این دارو ها مهار کننده ساب تایپ 2 پروتئین های منتقل کننده ی سدیم – گلوکوز  می باشند که  در توبول پروکسیمال کلیه به آن پاسخ داده میشود و مسئول بازجذب 90% از گلوکوز کلیوی می باشد . بلوک این انتقال دهنده باعث میشود تا میزان زیادی گلوکوز از طریق ادرار دفع شود . ریسک هایپو گلایسمی با این داروها  در مقایسه با داروهای دیگر مانند سولفونیل اوره ها کمتر است . میتوانند به صورت تک درمانی یا درمان ترکیبی با سایرداروها استفاده شود .  عوارض جانبی از قبیل عفونت های قارچی و باکتریایی دستگاه ادراری ، افزایش LDL ، کاهش فشار خون و در بعضی موارد کتواسیدوز دیابتیک اشاره کرد.

داروهای این دسته نیز در صورت مصرف به همراه انسولین یا فرآورده هایی که میزان ترشح انسولین را افزایش می دهند ریسک هایپو گلایسمی را افزایش میدهند. مصرف همزمان این داروها به همراه دیورتیک ها با افزایش تکرر ادرار و خطر دهیدراتاسیون همراه است.

ریفامپین ، فنی توئین ، فنوباربیتال و ریتوناوویر با افزایش فعالیت آنزیم UDP-گلوکورونوزیل ترانسفراز باعث کاهش میزان این داروهاکاناگلوفلوزین میشود. به همین دلیل در صورت مصرف همزمان بهتر است دوز کاناگلوفلوزین افزایش یابد . کاناگلوفلوزین همچنین باعث افزایش میزان غلظت خونی و اثر دیگوکسین نیز میشود .

 

Half life

Peak Plasma Time

SGLT-2 Inhibitors

100 mg dose: 10.6 hr

300 mg dose : 13.1 hr

1-2 hr

Canagliflozin

12.9 hr

Fasting : 2 hr

With high fat meal : 3 hr

Dapagliflozin

12.4 hr

105 hr

Empagliflozin

نام دارو

دوز دارو

ماکزیمم دوز

تولبوتاماید*

250 mg – 2 gr qDay or q8-12 hr

3 gr/day

کلروپروپاماید

250 mg/day

750 mg/day

تولازاماید

100-250 mg PO qDay or q12 hr

1 gr/day

گلی بنکلامید*

1.25 -20 mg PO qDay or q12 hr

20 mg/day

گلی پیزاید

2.5-20 mg PO qDay or q12 hr

40 mg/day

گلی میپراید

1-2 mg PO after breakfast

8 mg/day

گلی کلازید*

40-80 mg

320 mg

رپاگلیناید

1-2 mg (titrate by up to 4 mg)

16 mg/day

ناتگلیناید

120 mg PO q8 hr

 

متفورمین*

1500-2550 mg/day PO divided q8-12 hr

2550 mg/day

پیوگلیتازون*

15-30 mg PO

45 mg/day

روسیگلیتازون

4-8 mg PO qDay or q12 hr

16 mg/day

آکاربوز*

25 mg PO q8 hr , at meals (with first bite)

<60 kg : 50 mg q8 hr

>60 kg : 100 mg q8 hr

میگلیتیول

50 mg PO q8 hr

100 mg PO q8 hr

سیتاگلیپتین*

100 mg PO qDay

CrCl>50 ml/min : No dose adjustment

CrCl 30-50 ml/min : 50 mg PO qDay

CrCl<30 ml/min: 25 mg PO qDay

ESRD : 25 mg PO qDay regardless of hemodialysis

ساکزاگلیپتین

2.5-5 mg PO qDay

CrCl>50 ml/min: No dose adjustment

CrCl<50 ml/min : Not to exceed 2.5 mg PO qDay

لیناگلیپتین

5 mg PO qDay

5 mg once daily

آلوگلیپتین

25 mg PO qDay

CrCl >60 ml/min : No dose adjustment

CrCl 30-60 ml/min : 12.5 mg PO qDay

CrCl <30 ml/min or ESRD : 6.25 mg PO qDay

کاناگلیفلوزین

100 mg PO qDay (before the first meal of the day)

eGFR> 60 ml/min/1.73m2 : no dose adjustment

eGFR 45-60 ml/min/1.73m2 : 100 mg/day

eGFR <45 ml/min/1.73 m2 : do not initiate

 

 

داپاگلیفلوزین

5-10 mg PO qDay

eGFR > 60 ml/min/1.73 m2 : No dose adjustment

eGFR<60 ml/min/1.73 m2: Do not initiate

امپاگلیفلوزین

10-25 mg PO qDay in the morning

eGFR > 45 ml/min/1.73 m2 : No dose adjustment

eGFR<45 ml/min/1.73 m2: Do not initiate

اگزناتاید

Solution: 5-10 mcg SC q12 hr 60

minutes before meal

Suspension : 2 mg SC once weekly

CrCl 50-80 ml/min: No dose adjustment

CrCl 30-50 ml/min : use with caution

CrCl < 30 ml/min or ESRD : Not recommended

پراملیتیناید

60-120 mcg SC

No renal adjustment

 

 

*دربازار دارویی کشور موجود می باشند

 

داروهای پایین آورنده قند خون در دیابت نوع 2

دسته دارویی

مکانسیم عمل

اثرات

 

فارماکوکینتیک ، سمیت  و عوارض جانبی

سولفونیل اوره ها

-          گلی پیزاید

-          گلیبوراید

-          گلیمپیراید

تولازاماید ، تولبوتاماید و کلرپروپاماید: سولفونیل اوره های قدیمی تر ، قدرت کمتر ، سمیت بیشتر : به ندرت استفاده میشود.

 

تحریک کننده ترشح انسولین : کانال های پتاسیم در سلول های بتا را می بندند . آزاد سازی انسولین را افزایش میدهند .

در بیمارانی که سلول های بتا عملکرد دارند ، گلوکز در گردش را کاهش میدهند . افزایش تشکیل گلیکوژن ، چربی و پروتئین ، تنظیم ژنی

فعال به صورت خوراکی . طول اثر 10 تا 24 ساعت . سمیت: هایپوگلایسمی ، افزایش وزن

مگلیتینید ها

-          رپاگلیناید

-          ناتگلیناید

 

تحریک کننده ترشح انسولین : اثر مشابه سولفونیل اوره ها با برخی همپوشانی ها در جایگاه های اتصال

در بیمارانی  که سلول های بتا عملکرد دارند ، گلوکز در گردش را کاهش میدهند . افزایش تشکیل گلیکوژن ، چربی و پروتئین ، تنظیم ژنی

 

رپاگلیناید: خوراکی ، شروع اثر بسیار سریعی دارد . طول اثر : 8-5 ساعت . سمیت: هایپوگلایسمی

ناتگلیناید: خوراکی ، شروع اثر بسیار سریع و طول اثر کوتاه ( کمتر از 4 ساعت). سمیت: هایپوگلایسمی

بیگوانید ها

-          متفورمین

 

نا مشخص: کاهش گلوکونئوژنز کبدی و کلیوی

کاهش تولید گلوکز درونزاد

 

خوراکی ، حداکثر غلظت پلاسمایی در 3-2 ساعت . سمیت: علایم گوارشی ، اسیدوز لاکتیک ( نادر) . در صورتی که فونکسیون کلیوی / کبدی مختل باشد ، قابل استفاده نمی باشد . نارسایی احتقانی قلب ( CHF) ، شرایط هایپوکسیک / اسیدوتیک ، الکلیسم

مهارکننده های آلفا گلوکوزیداز

-          آکاربوز* و میگلیتیول

 

مهار آلفا گلوکوزیداز های روده

کاهش تبدیل نشاسته و دی ساکارید ها به مونوساکاریدها. کاهش هایپر گلایسمی بعد از غذا

خوراکی ، شروع اثر سریع . سمیت : علایم گوارشی . در صورت اختلال فونکسیون کلیوی / کبدی یا اختلالات گوارشی قابل استفاده نمی باشند .

 

 

دسته دارویی

مکانسیم عمل

اثرات

فارماکوکینتیک ، سمیت  و عوارض جانبی

تیازولیدین دیون ها

-          روزیگلیتازون

 

 

 

 

 

 

-          پیوگلیتازون*

 

 

 

 

 

 

 

 

 

با اتصال به PPAR-δ بیان ژن را تنظیم میکند.

 

 

 

 

 

با اتصال به PPAR-δ و PPAR-  α  بیان ژن را تنظیم میکند.

 

مقاومت به انسولین را کاهش میدهد.

 

 

 

 

 

مقاومت به انسولین را کاهش میدهد.

 

 

 

خوراکی . طویل الاثر ( بیش از 24 ساعت) سمیت : احتباس مایع، ادم ، آنمی ، افزایش وزن ، ادم ماکولا ، شکستگی استخوان در زنان . در CHF  و بیماری های کبدی قابل استفاده نیست . ممکن است بیماری قلبی را بدتر کند.

 

خوراکی .  طویل الاثر ( بیش از 24 ساعت) سمیت : احتباس مایع، ادم ، آنمی ، افزایش وزن ، ادم ماکولا ، شکستگی استخوان در زنان . در CHF  و بیماری های کبدی قابل استفاده نیست.

داروهای بر پایه اینکرتین

-          اگزناتاید

 

 

 

 


-          سیتاگلیپتین*

 

آنالوگ GLP-1 ، به گیرنده های GLP-1   متصل میشود .

 

 

 

مهار کننده DDP-4 : مسدود کردن تخریب GLP-1 . افزایش سطوح GLP  در گردش

 

 

کاهش گردش گلوکز بعد از غذا : افزایش آزاد سازی انسولین با واسطه ی گلوکز، کاهش سطح گلوکاگون ، کاهش سرعت تخلیه معده ، کاهش اشتها

 

کاهش گردش گلوکز بعد از غذا : افزایش آزاد سازی انسولین با واسطه ی گلوکز، کاهش سطح گلوکاگون ، کاهش سرعت تخلیه معده ، کاهش اشتها

 

تزریقی ( زیر جلدی) . نیمه عمر تقریبا 4/2 ساعت . سمیت : تهوع ، سردرد ، استفراغ ، بی اشتهایی ، کاهش خفیف وزن ، پانکراتیت

 

 

 

خوراکی . نیمه عمر تقریبا 12 ساعت طول اثر 24 ساعت . سمیت : رینیت ، عفونت های تنفسی فوقانی ، واکنش های آلرژیک نادر

آنالوگ های آمیلین

-          پرامیلینتاید

(دردیابت نوع 1 نیز موثر است)

 

 

آنالوگ آمیلین : به گیرنده آمیلین متصل میشود.

 

کاهش گردش گلوکز بعد از غذا : کاهش سطوح گلوکاگون ، کاهش سرعت تخلیه معده و کاهش اشتها

 

تزریقی ( زیر جلدی) . شروع اثر سریع . نیمه عمر 48 دقیقه . سمیت : تهوع ، بی اشتهایی ، هایپوگلایسمی و سر درد .

 

داروهای پایین آورنده قند خون در دیابت نوع 2

دسته دارویی

مکانسیم عمل

اثرات

فارماکوکینتیک ، سمیت  و عوارض جانبی

مهار کننده های انتخابی ساب تایپ 2 پروتئین های منتقل کننده سدیم گلوکوز

 

 

 

-          کاناگلیفلوزین

 

 

 

 

 

 

 

 

-          داپاگلیفلوزین

 

 

 

 

 

 

 

 

-          امپاگلیفلوزین

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مهار ساب تایپ 2 پروتئین های منتقل کننده ی سدیم – گلوکوز در توبول پروکسیمال

 

 

مهار ساب تایپ 2 پروتئین های منتقل کننده ی سدیم – گلوکوز در توبول پروکسیمال

 

 

 

مهار ساب تایپ 2 پروتئین های منتقل کننده ی سدیم – گلوکوز در توبول پروکسیمال

 

 

 

 

 

 

 

 

کاهش Hb A1C : 0.77-1.16% ، افزایش دفع گلوکوز از طریق ادرار

 

 

 

 

کاهش Hb A1C  : 0.6 ، افزایش دفع گلوکوز از طریق ادرار

 

 

 

 

 

 

افزایش دفع گلوکوز از طریق ادرار

 

 

 

 

 

 

خوراکی ، در حدود 2-1 ساعت به پیک پلاسمایی خود میرسد. نیمه عمر وابسته به دوز 1/13-6/ 10 ساعت . سمیت : عفونت های زنان ، افزایش LDL و دیابت کتواسیدوتیک

 

 

 

 

خوراکی ، در حدود 3-2 ساعت به پیک پلاسمایی خود میرسد . نیمه عمر : 12.9ساعت . سمیت : در افراد با مشکلات کلیوی با احتیاط مصرف شود. عفونت های زنان ، عفونت ادراری

 

 

 

 

 

خوراکی ، در حدود 1.5 ساعت به پیک پلاسمایی خود رسیده . نیمه عمر در حدود 12 ساعت . سمیت: عفونت های زنان ، دیس لیپیدمی  و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی

 

 

 

منابع:

https://drugs.webmd.boots.com/drugs/drug-222-nasal+decongestant+sev+cold+oral.aspx?drugid=222&drugname=nasal+decongestant+sev+cold+oral

                                                                                                                       J Clin Pharmacol. 2001 May;41(5):573-81.

https://www.drugs.com/drug-interactions/pioglitazone.html

 

https://reference.medscape.com/drug/avandia-rosiglitazone-342727#3

 

Clin Pharmacokinet. 2010 Sep;49(9):573-88. doi: 10.2165/11532980-000000000-00000

https://www.medicinenet.com/sglt2_inhibitors_type_2_diabetes_drug_class/article.htm#which_drugs_or_supplements_interact_with_sglt2_inhibitors

Basic and Clinical Pharmacology , Katzung B , Masters S ,Trevor J.

 

Diagnosis and classification of diabetes mellitus . Diabetes care. 2010 Jan . 33 Suppl 1:S62-9.

 

تعداد بازدید : 4730

ثبت نظر

ارسال