شماره ۱۱۸۳

توانبخشی زودرس درمقابل توانبخشی تأخیری پس‌از جراحت عضلانی حاد

پزشکی امروز

توانبخشی زودرس درمقابل توانبخشی تأخیری پس‌از جراحت عضلانی حاد

عدم تحرک می‌تواند به سرعت و به‌طور معکوس عملکرد و ساختار تاندون و عضله را تحت‌تاثیر قراردهد و همچنین اثرات زیان‌آوری بر سلول‌های بافت پیوندی دارد.

سه شنبه 8 مرداد 1398 ساعت 9:35
دکتر سیروس ملک‌پور، متخصص ارتوپدی

جراحات کشیدگی حاد عضله که در اثر ضربه ایجادمی‌شوند، بسیار رایج بوده و به‌طور قابل‌توجهی موجب از دست‌رفتن زمان‌شده و خطر عود مجدد آنها وجوددارد.

گزینه‌های درمانی نیز نظیر پلاسمای‌غنی از پلاکت(PRP) ناکارآمد هستند. اینکه تا چه حدی زمان توانبخشی بهبود بالینی، جراحات کشیدگی‌عضله را تحت‌تأثیر قرارمی‌دهد نامشخص می‌باشد. محققان با بررسی این موضوع که چگونه کاربرد اولیه یا تاخیری بافت آسیب‌دیدۀ تاندون عضله پس‌از جراحات حاد کشیدگی عضله بهبودی را تحت تاثیر قرارمی‌دهند، یک آزمایش تصادفی کنترل‌شده (RCT) را انجام‌دادند که شامل ۵۰ ورزشکار غیرحرفه‌ای می‌باشد که دارای جراحت حاد عضله ران (تقریباً ۶۰ درصد از بیماران) یا عضله ساق‌پا (تقریباً ۴۰ درصد از بیماران) هستند و این جراحات با اولتراسونوگرافی و MRI تائید شدند. بیماران (که میانگین سنی ‌آنها ۳۴ سال بود) درکمتر از ۴۸ ساعت پس‌از جراحت، وارد روند آزمایش شدند و به‌طور تصادفی تحت‌درمان زودرس (۲روز پس از جراحت) یا تاخیری (۹روز پس از جراحت) و به‌مدت ۱۲ماه تحت‌نظر قرار گرفتند. این جراحات مرتبط با بازی فوتبال یا شرکت در مسابقات دوومیدانی بودند.

نمودار1. فاصله زمانی بین جراحت ناشی‌از کشیدگی عضله تا بهبودی کامل بدون درد، براساس زمان‌بندی آغاز درمان توانبخشی مجدد.

تمامی بیماران یک دورۀ درمانی چهار مرحله‌ای استاندارد را تکمیل نمودند:

کشش‌های استاتیک روزانۀ مکرر (هفته۱)، بارگیری ایزومتریک با افزایش بار (هفته‌های۲تا۴)، بارگیری دینامیک همراه با افزایش مقاومت سه‌بار درهفته (هفته‌های‌۵تا۸) و تمرین‌های عملکردی همراه با تمرین‌های مقاومتی سنگین سه‌بار درهفته (هفته‌های ۹تا۱۲). پنج بیمار در گروه‌ درمانی زودرس و سه‌بیمار در گروه درمانی تاخیری درمان را متوقف‌کردند. نتیجه اولیه، بازگشت به ورزش بود که به‌عنوان نخستین نقطۀ زمانی حضورکامل در ورزش پس‌از اتمام موفقیت‌آمیز یک تست عملکردی و عدم نشان‌دادن نشانه‌های بیماری در فرد تعریف شد (امتیاز کمتر‌از یک یا یک در مقیاس عددی سنجش درد، که از ۰تا۱۰ متغیر است و امتیازهای بالاتر نشان‌دهنده سطح‌درد بیشتر می‌باشند).

فاصلۀ زمانی میان جراحت عضلانی شدید و برگشت به ورزش در گروهی که تحت‌درمان زودرس قرارگرفتند درمقایسه با گروهی که تحت درمان تاخیری قرارگرفتند کوتاه‌تر بود و متوسط فاصلۀ زمانی به ترتیب ۶۲/۵روز (دامنه میان چارکی Interquartrile 

۴۸/۸تا ۷۷/۸) و ۸۳ روز (دامنه میان چارکی، ۶۴/۵تا ۹۷/۳) بود (P=0.01) (نمودار۱). جراحت مجدد درطول دورۀ زمانی پیگیری‌مجدد در یک بیمار در گروه درمانی زودرس مشاهده‌شده و درهیچ یک‌از بیماران گروه درمانی تاخیری مشاهده‌نشد.

نمودارA نشان‌دهنده تعداد روزهای سپری‌شده از زمان جراحت تا زمان بهبودی درمیان ۵۰ بیماری است که توانبخشی زودرس (که دو روز پس‌از جراحت آغاز می‌شود) یا توانبخشی تاخیری (که ۹روز پس‌از جراحت آغاز می‌شود) را تجربه‌کردند. نمودارB نشان‌دهندۀ متوسط تعداد روزهایی است که از جراحت تا بهبودی سپری شده‌ و ستونI نشان‌دهنده دامنه میان چارکی است.

این بررسی عواقب عدم تحرک درازمدت را پس‌از جراحت ناشی از ورزش‌های تفریحی نشان‌می‌دهد. آغاز توانبخشی ۲ روز پس‌از جراحت به‌جای انتظار ۹روزه، فاصله زمانی میان جراحت تا بهبودی بدون درد را کوتاه‌نموده و برگشت به ورزش را سه‌هفته پس‌از آغاز درمان، بدون افزایش قابل‌توجه در خطر ایجاد جراحت مجدد، میسر ساخت. تفاوت مشاهده‌شده، اهمیت بارگذاری بافت آسیب‌دیده عضله تاندون را مورد پشتیبانی قرارمی‌دهد. عدم تحرک می‌تواند به سرعت و به‌طور معکوس عملکرد و ساختار تاندون و عضله را تحت‌تاثیر قراردهد و همچنین اثرات زیان‌آوری بر سلول‌های بافت پیوندی دارد. مولفۀ ماتریکس ترمیم عضله تاندون قابل‌توجه و درازمدت می‌باشد که ممکن‌است به تفاوت در زمان بهبود در پژوهش ما نسبت داده شود. تاخیر در توانبخشی می‌تواند سبب ایجاد درد در درازمدت و تاخیر در بازگشت به ورزش‌ گردد که این یافته، نشان‌دهنده اهمیت بارگذاری مرتب و کنترل‌شدۀ اولیه، بلافاصله پس‌از ضربه به عضلات بزرگ می‌باشد.

 

تعداد بازدید : 1812

ثبت نظر

ارسال