شماره ۱۰۷۳

زنبورهای عسل و دفاع از عفونت توسط ژن‌ها

دکتر مهدیه سوئزی - ژنتیک

طبق‌نظر محققان دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا، زنبورهای عسل از چند گروه ژن مختلف برای مبارزه با ویروس‌ها، باکتری‌ها و انگل‌های گوارشی استفاده می‌کنند که توسط دو عملکرد جداگانه تنظیم می‌شود.

این یافته‌ها به دانشمندان در طراحی درمان‌های زنبور عسل برای انواع خاصی از عفونت کمک می‌کند. نتایج نشان‌می‌دهد که گروه ژن‌های مختلف در پاسخ ایمنی به ویروس در مقابل دیگر عوامل بیماری‌زا استفاده شده و این ژن‌های ضدویروس توسط دو فرآیند کاملاً مجزا ـ تظاهر و متیلاسیون DNA ـ تنظیم می‌گردند.

زنبورداران به‌طور‌متوسط ‌۳۰‌درصد از کلونی‌های خود را در زمستان‌ها و ۲۵‌درصد را در تابستان‌ها از‌دست می‌دهند.  زنبورهای عسل بیش‌از ۲۰‌نوع ویروس دارند که بسیاری از آنها با از‌دست‌رفتن کلونی‌های زنبور‌عسل مرتبط هستند. با‌این‌حال، زنبورداران هنوز روشی تجاری برای کاهش عفونت ویروسی در دسترس ندارند. محققان با‌ هدف مشخص‌کردن ژن‌های کاهش یا افزایش‌دهنده‌ی فعالیت در پاسخ به‌وجود ویروس، سطح تظاهر تمام ژن‌ها در ژنوم زنبورعسل را در هر‌دو زنبور آلوده و غیرآلوده به ویروس بررسی کردند. یافته‌های آنان نشان‌داد که مسیر RNAi فعالیت را افزایش‌داد و در‌نتیجه احتمالاً یک مسیر ضدویروس مهم در زنبورها می‌باشد.

بررسی‌های گذشته مسیر RNAi را در پاسخ ایمنی ضدویروس در زنبورها دخیل می‌دانست اما سطح تظاهر بسیاری‌از ژن‌ها در این مسیر در زنبورهای آلوده به ویروس به‌طور قابل‌توجهی بالاتر است. مسیر RNAi به از‌بین‌بردن و تخریب RNA ویروس، به‌نحوی که دیگر آلوده‌کننده نباشد کمک می‌کند. دانشمندان و زنبورداران بیش‌از‌پیش علاقه‌دارند تا از رویکردهای‌RNAi برای کنترل ویروس‌ها و انگل‌ها در محصولات کشاورزی و کلونی‌های زنبورعسل استفاده کنند.

محققان معتقدند باید مطمئن گشت که هر رویکرد RNAi مصنوعی با مکانیسم‌های طبیعی ضدویروس RNAi تداخل ندارد. محققان علاوه ‌بر بررسی تظاهر ژن در زنبورهای آلوده به ویروس در مقایسه با زنبورهای غیرآلوده، DNA زنبورعسل را از‌نظر نشانه‌های متیلاسیون اضافی که ممکن‌است در زنبور آلوده به ویروس به ژن‌ها اضافه یا از آن کم شده باشد، بررسی کردند.

گروه به‌این ‌نتیجه رسید که عفونت‌های ویروسی، الگوی متیلاسیون DNA را در زنبورهای عسل و در گروه کاملاً متفاوتی از ژن‌های مسیر RNAi تغییر می‌دهند. بسیاری از این ژن‌های متیله شده‌ی افتراقی در پاسخ‌های ضدویروس پستانداران نیز نقش دارند اما تا‌به‌حال به واکنش‌ها در حشرات ربط داده نشده‌اند.

بین ژن‌های افتراقی بیان شده و ژن‌های افتراقی متیله‌شده، همپوشانی ناچیزی مشاهده گردید که نشان از دو مسیر پاسخ ژنومی جداگانه به عفونت‌های ویروسی دارد. برای اولین‌بار هم تظاهر سراسری ژن و هم الگوهای متیلاسیون DNA مرتبط با عفونت ویروسی حاد در زنبورهای عسل توصیف‌شد و محققان ثابت کردند مسیر RNAi که در حشرات دیگر نیز دیده شده‌است، یک عملکرد دفاع ضدویروسی در زنبورهای عسل است و برای اولین‌بار تغییرات الگوهای متیلاسیون ‌DNA در پاسخ به عفونت ویروسی در زنبورهای عسل مشاهده شد.

 

تعداد بازدید : 879

ثبت نظر

ارسال