شماره ۱۱۵۶

به‌مناسبت روز پزشک: دیدار با استاد دکتر طهمورث‌ فروزین با بیش از نیم‌قرن فعالیت پزشکی

دکتر طهمورث فروزین

به‌مناسبت روز پزشک: دیدار با استاد دکتر طهمورث‌ فروزین با بیش از نیم‌قرن فعالیت پزشکی

چهارشنبه 1 شهریور 1396
پزشکی امروز

شهریورماه ۹۳، چند روز پـس‌از هجرت «دکتر فرخ سیف‌بهزاد» و دورانی که در بهت این اتفاق بودم، تلفن دفتر هفته‌نامه به صدا درآمد، از آن سوی خط مردی با صدایی گرم، مهربان و مقتدر گفت: «من دکتر طهمورث‌فروزین هستم، گوشی را بدهید با اردوان صحبت‌کنم». تا آن زمان، دکتر طهمورث فروزین برای من فقط یک نام بود و وی را به‌عنوان استاد پدرم و بنیانگذار اولین نشریه تخصصی-پزشکی ایران (پیش‌از انقلاب) می‌شناختم.

پاسخ دادم: «بله من خودم هستم جناب آقای دکتر».

با همان لحن ادامه دادند: «پسرم، من دکتر فروزین هستم، عموی تو ... فرخ بهترین شاگرد و برادر من بود...» پس از آن روز، هربار که با من تماس گرفتند با همین مهر و محبت و اردوان خطاب‌دادن من، لذت شیرین عمو داشتن را برای من دوچندان نمودند.

مدتها بود در‌نظر‌داشتم تا به‌پاس زحمات چندده‌ساله ایشان، به‌نوعی تقدیر و سپاس را به‌جای‌آورده و قدرشناسی جامعه و خصوصاً جامعه پزشکی را در حق بزرگان این آب‌و‌خاک بیشتر‌ از‌ پیش نمایان سازم. از‌این‌رو تصمیم گرفتم تا به دیدار ایشان بروم و در این میان جناب آقای دکتر احمد رهنمای‌چیت‌ساز (یار همیشگی پدرم، پزشکی امروز و من) که از قضا ایشان نیز همزمان با پدر در نشریه اخبار پزشکی پیش از انقلاب مشغول به‌کار بودند، زمانی که از این تصمیم آگاه شدند به پاسداشت زحمات استاد خود، با من همقدم شدند.

روز موعود، یکی‌از عصرهای گرم تابستان بود. آسانسور که به طبقه موردنظر رسید و درب کنار رفت، دیدن چهره مهربان استاد که درمقابل درب ورودی آپارتمانشان در انتظار ما بودند، بیش‌از هر‌اتفاقی ما را خوشحال‌تر کرد.

داخل رفتیم و پس‌از احوالپرسی آماده گفتگو شدیم که همسر نازنین آقای دکتر فروزین نیز به جمع ما اضافه شدند و با سینی چایی که در دست داشتند اولین جمله‌ای که گفتند این بود: «چندین سال ما با دکتربهزاد خاطره داشتیم، زمانی‌که خبر فوت ایشان را شنیدم بسیار ناراحت شدم، دکتر فروزین هم که دیگر جای خود...».

دکتر چیت‌ساز: آقای دکتر فروزین، از خودتان و فعالیت‌های علمی و پزشکیتان برای ما بفرمایید.

دکتر فروزین: من متولد سال‌۱۳۰۸ در شهر تهران هستم، تا سال‌۱۳۳۲ در دانشگاه‌پزشکی تهران تحصیل‌کردم و شاگرد‌اول شدم، پس‌از ‌آن به انگلستان رفتم، در دانشگاه لندن ادامه دادم و پس‌از آن در آمریکا به فعالیت‌های تحقیقاتی پرداختم و آنجا بود که در دانشگاه کالیفورنیا با کمک این جانب خون مصنوعی کشف و از من تقدیر شد به مدت ۱۰سال با این دانشگاه همکاری داشتم. این روزها نیز مطب را پس‌از ۶۳سال طبابت تعطیل‌کردم، در تربیت بیش‌از ۷هزار پزشک به اتفاق همکارانم دخیل بودم، اختراعاتی کردم و حدود ۵۴ جلد کتاب نیز تألیف‌نمودم. ۱‌ماه پیش در بیمارستان بستری‌شدم و عمل‌جراحی داشتم. این روزها دوره نقاهت را می‌گذرانم و در‌این سن چاره‌ای جز تحمل‌کردن ندارم.

مهندس بهزاد: آقای دکتر، در باب فعالیت‌های مطبوعاتی خود نیز توضیحاتی را بفرمایید.

دکتر فروزین: در‌آن دوران به فکر راه‌اندازی یک نشریه‌پزشکی افتادم و «اخبار‌پزشکی» را تأسیس‌کردم. درحال تکمیل‌کردن کادر نویسندگان خود بودم و از آقای دکتر حفیظی رئیس دانشکده پزشکی جهت معرفی کمک‌گرفتم و ایشان نیز گفتند یکی‌از بهترین و فعال‌ترین افراد این دانشکده را به‌شما معرفی خواهم‌کرد و این بود که فرخ (دکتر فرخ‌سیف‌بهزاد) را به من معرفی‌کردند. او نیز یک‌تنه تمام ترجمه مقالات را به دوش کشید، سرعت ترجمه بسیار بالایی داشت، برخی‌از مواقع که عقب‌بودیم و دیگران مقاله را نمی‌رساندند، در یک‌روز تمام مقالات آن هفته را ترجمه‌می‌کرد. زمانی هم‌که من به‌جهت به‌روزکردن اطلاعاتم به سفر می‌رفتم، دکتر بهزاد بسیار بهتر‌از من نشریه را اداره‌می‌کرد. از اعضای نمونه نشریه «اخبار‌پزشکی» بود. بعد‌از مدتی که به‌دلیل مشغله نتوانستم این نشریه را اداره‌کنم، از او خواستم که اداره نشریه را برعهده گیرد و او نیز «پزشکی‌امروز» را با همان رویه بنا نهاد که درحال‌حاضر بهترین نشریه‌پزشکی ایران است.

آقای دکتر چیت‌ساز نیز از دیگر افراد فعال این مجموعه بود که مقالات بسیار بکری داشت و درحال‌حاضر مؤلف چندین جلد کتاب هستند. این را نیز اضافه‌کنم که در داروخانه خود علاوه‌بر ارائه  داروهای به‌روز، اطلاعات علمی بسیاری را در‌اختیار بیماران، پیرامون مصرف و عوارض دارو قرار‌می‌دهد.

مهندس بهزاد:

موضوعی هست که جا دارد اکنون اشاره‌کنم؛ گرچه زمانی‌که پدرم دکتر بهزاد در قید حیات بودند، مایل نبودند که این موضوع آشکار‌گردد. ولی ایشان هیچ زمانی وجهی بابت ویزیت بیمار دریافت نمی‌کردند، حتی من پس‌از فوت ایشان متوجه‌شدم که هزینه‌های برخی‌از بیماران نیازمند خود را متقبل‌می‌شدند و هنگامی‌که اولین‌بار جناب آقای دکتر فروزین را ملاقات‌کردم، در مطب ایشان نوشته‌ای را دیدم: «دراین‌مکان پرداخت ویزیت همت عالیست...» و «چنانچه در تهیه داروی خود با مشکل روبرو هستید ما به شما کمک خواهیم کرد» و درآن زمان بود که متوجه‌شدم که علاوه‌بر ذات وجودی دکتر بهزاد، از چنین استادی این‌چنین شاگردی برمی‌آید.

مهندس بهزاد: آقای دکتر آیا خاطره‌ای از پروفسور عدل فقید در ذهن دارید؟

دکتر فروزین: خدا بیامرزد پروفسور عدل را، همه‌اش خاطره است، خدمات بزرگی را به این آب‌وخاک ارائه‌کرد، روش نوین جراحی در ایران حاصل زحمات این بزرگمرد است. هر‌زمانی بیماری عمل‌جراحی سختی داشت، اولین گزینه، پروفسورعدل بود و هر زمان که شاگردانش جراحی داشتند، به‌علت سعی ایشان ‌برگسترش علم‌جراحی، پس‌از اتمام عمل‌جراحی به بررسی و ارزیابی بیمار و نوع جراحی می‌پرداختند و تلاش ایشان در گسترش‌دادن علم جراحی در‌سراسر ایران بود و کمتر شهری در کشور بود که شاگردانش در‌آن جراحی نکرده باشند. از شاگردان وی می‌توان به آقایان دکتر نصیرپور، دکترحسابی، دکتر کیافر، دکتر حفیظی (وصدها نفر دیگر) و دکتر ادوارد وارطانی اشاره‌نمود که چندماه پیش به رحمت خدا رفت.

مهندس بهزاد: جناب آقای دکتر به‌غیر‌از فعالیت‌های تحقیقاتی و پزشکی، در زمینه اجتماعی نیز اقداماتی داشتید، از آنها برایمان بفرمایید.

دکتر فروزین: در‌آن زمان برای مردم شمیرانات (لواسان، شمشک و...) فعالیت‌کردم، برق را به دهات کشیدم، درمانگاه بهداشتی برایشان تأسیس‌کردم، در هر روستا، ‌خانه بهداشت راه‌اندازی کردم و آن زمان شخصی اگر از‌دنیا می‌رفت، در رودخانه، مرده‌ها را غسل می‌دادند که برایشان غسال‌خانه احداث‌کردم و حتی امروزه نیز هر‌زمانی‌که بدان‌جا می‌رویم با استقبال این مردم قدرشناس روبه‌رو می‌شویم.

دکتر چیت‌ساز: آقای دکتر پس‌از انقلاب به فعالیت‌های خود چگونه ادامه دادید؟

دکتر فروزین: پس‌از انقلاب مدت‌ها فعالیتی نداشتم تا اینکه از‌طرف دانشکده پزشکی مجدداً دعوت به‌کار شدم و آن زمان تنها شرط من اختصاص حقوق و مزایای من به دانشجویانی بود که توانایی پرداخت شهریه خود را نداشتند.

مهندس بهزاد: آقای دکتر در صحبت‌هایتان به اختراعاتی اشاره فرمودید، اگر لازم هست قدری دراین‌مورد توضیح دهید.

دکتر فروزین: من چهار اختراع ثبت شده دارم. روزی متوجه‌شدم، زمانی‌که به بیمار سرم تزریق‌می‌کنیم و آن به پایان می‌رسد، داخل ظرف سرم پر‌ از هواست و در رگی که سرم به آن تزریق می‌شود اغلب فشار منفی ایجاد شده و موجب کشیدن هوا به داخل رگ می‌گردد. درآن زمان دستگاهی ساختم که به شیشه سرم وصل‌می‌شد و هرگاه مایع آن به پایان می‌رسید شروع به بوق زدن می‌کرد و یا وسیله‌ای که موجب گرم‌شدن افراد در زمستان می‌شد که امروزه با نام‌های تجاری مختلف موجود است. یکی‌از روش‌هـای دیگر Instant pain killing نام داشت؛ بیمار با درد وارد مطب می‌شد و بدون‌درد از مطب بیرون می‌رفت که این روش با انطباق نقاط نورال‌تراپی و طب‌سوزنی حاصل‌می‌شد و پس‌از انجام اقدامات لازم، درد بلافاصله فروکش می‌کرد.

این روزها هم که پس‌از ۶۳سال مطب را تعطیل‌کردم و در منزل استراحت‌می‌کنم و خبرهای پزشکی را ازطریق شما و بررسی کتب و مشاهده تلویزیون پیگیری‌می‌کنم.

درحال گفتگو بودیم که متوجه‌شدم، همسر مهربان آقای دکتر فروزین صحبتی را در سینه حبس‌کرده است و در‌انتظار پایان مکالمات می‌باشند. درهرحال همسر پزشک‌بودن به‌خودی‌خود و به واسطه شرایط این شغل سخت است، حال به آن، این همه خدمت را نیز اضافه‌کنید! خانم دکتر فروزین سخنان پایانی را این‌گونه ادا کردند: دکتر فروزین شب و روز خود را وقف پیشه خود کرده بود، یاد ندارم که فقط یک‌بار به مهمانی برویم و دکتر همراه ما باشد، تا قصد‌‌می‌کردیم که از خانه خارج شویم از بیمارستان تماس‌می‌گرفتند و وی را احضار‌می‌کردند. آنچه که باقی‌می‌ماند انسانیت است و پس‌از این‌همه‌سال همین آرامشی که در زندگی داریم و فرزندان و نوه‌های سالم و خوشحال برای ما بزرگترین نعمت است، هرچند که احساس می‌کنم فراموش‌شده‌ایم.

دکتر چیت‌ساز: سرکار خانم، امروز که ما اینجا هستیم، برای همین امر است که به شما بگوییم فراموش نشده‌اید و همین کارهای خیری که جناب آقای دکتر برای کشورشان انجام داده‌اند، موجب به‌جاماندن نام نیک از ایشان شده...

در‌انتها بهتر‌دیدم که در‌عوض نگارش مقاله‌ای در وصف روز‌پزشک، به‌سراغ یکی‌از بزرگان مملکتم در این رشته‌رفته و دست‌های خسته او را بابت این همه خدمت علمی و فرهنگی بوسیده و ایشان را در آغوش بکشم و بگویم که جناب آقای دکتر فروزین؛ شما و افرادی همچون شما هیچگاه فراموش نخواهید شد...!

دکتر طهمورث فروزین، در رشته فیزیولوژی بالینی و جراحی‌عروق به ‌دریافت تخصص و فوق‌تخصص از دانـشـگاه‌تـهران و دانـشکـده‌پـزشکی سنت‌توماس انگلستان نائل‌آمد. ازجمله مشاغل و سمت‌های دکتر فروزین علاوه‌بر طبابت عبارت است‌از‌: دانشیار گروه جراحی دانشکده‌پزشکی دانشگاه تهران، ریاست پلی‌کلینیک بیمارستان ‌تجریش (‌رضاپهلوی‌سابق) به‌مدت ۲۰سال، ریاست بیمارستان کانون آسایش سازمان ملی خدمات اجتماعی، مدیریت هفته‌نامه اخبارپزشکی و ریاست‌روابط‌عمومی و بین‌الملل دانشکده‌پزشکی.

دکتر فروزین تألیفات زیادی در زمینه بهداشتی و پزشکی دارند که عبارتند‌از: کمک‌های نخستین، روستای‌پاک، پیشگیری حوادث، راهنمای آموزش عالی، درمان جراحی بیماری‌ها، چه باید خورد و پیشگیری حوادث درکودکان.

همچنین چندین اختراع نیز به‌نام وی به‌ثبت رسیده که از‌جمله: دستگاه اتوماتیک در رگ‌های‌لنفاوی، دستگاه کنترل‌سرم، بخاری جیبی و ذغال مخصوص را می‌توان نام‌برد.     
در انتها به چند نمونه از تألیف‌های دکتر طهمورث فروزین اشاره می‌کنیم:

• غذاهای ضدپیری

• چگونه می‌شود قدرت حافظه را سه‌برابر کرد؟

• چگونه قد خود را بلندتر کنیم؟

• غذا درمانی

• عسل درمانی

تعداد بازدید : 3967

نظرات

مهرآبادی

6 سال و 7 ماه و 9 روز پیش

جناب آقای مهندس اردوان سیف بهزاد روز پزشک را خدمت شما و تمامی پزشکان ارجمندی که با شما در پزشکی امروز همکاری دارند، تبریک می گویم. درآ که در دل خسته توان درآيد باز بيا که در تن مرده روان درآيد باز روح پدر دانشمند و بزرگوارتان قرین رحمت الهی باد.

ناصرالدین پروین

1 سال و 1 ماه و 3 روز پیش

با سلام مرقوم فرموده اید که دکتر فروزین اولین نشریه ی پزشکی را منتشر ساخته است. با ید عرض کنم که اولین نشریه حفظ الصحه بود که در ابتدای سلطنت مظفرالدین شاه چاپ شد. سپس در دوره ی قاجار 7 نشریه ی دیگر و در مجموع پیش از اخبار پزشکی ایشان، 41 نشریه ی پزشکی به زبان فارسی چاپ شده است و نمی دانم چرا این مطلب عجیب از قلم شما تراوش کرده است! با احترام ناصرالدین پروین

ثبت نظر

ارسال