خـارش

خارشitching)pruritus)حس خوشایندی است که منجر به خراش پوستی می‌شود. همه‌ی مردم در طول زندگی خود تجربه‌ی خاراندن پوست خود را دارند. خارش ممکن است علامتی از بیماریهای سیستمی و یا همراه با علایم پوستی باشد. خارش منتشر در هنگام شب شدیدتر و با مشغولیت فکری کاهش می‌یابد. خارش حاد ناگهانی شروع می‌شود ولی خارش مزمن ممکن‌است برای ماه‌ها ادامه داشته باشد. خارش مزمن اغلب باعث مشکل خواب می‌شود. خارش علامتی شایع و یک مجموعه‌ی کلینیکی می‌باشد. مدیاتور اصلی محیطی خارش هیستامین است که توسط ماست‌سل‌ها یا بازوفیل‌های در گردش خون محیطی تولید می‌شود. هیستامین باعث اتساع عروق و ادم می‌شود. مدیاتور مرکزی اوپیوئیدها می‌باشند.
1ـ بیماریهای پوستی که اغلب با خارش همراه هستند عبارتند از:
درماتیت‌آتوپیک A ـ حساسیت تماسی ـ کهیرـ پسوریازیس ـ درماتیت سبورئیک ـ عرق جوش Miliaria نورودرماتیت LSC ـ  خشکی پوست و واکنش به گزش حشرات.
2ـ بیماریهای سیستمی همراه با خارش شدید:
نارسائی مزمن کلیه (اورمی)ـ اختلالات کبدی صفراوی (یرقان ـ سیروزـ هپاتیت C ) ـ پلی‌سیتمی حقیقی ـ کم خونی فقر آهن ـ هیپو و هیپرتیروئیدی ـ دیابتDM و بیماری هوچکین.
3ـ بیماری‌های عفونی همراه با خارش:
جربScabis‌ ـ شپش‌ـ عفونت‌های قارچی پوست ـ آبله‌مرغان ـ بیماری‌های انگلی روده و(Aids (HIV.
4ـ همراه با بیماری‌های اعصاب Neuropathic
نــــوروپــاتــی بــعــد از زونـــاMS-Neuralgia paresthetic
5ـ خارش همراه با بیماری‌های روان شناختیPsychiatrhc
بی‌اشتـهائی‌عصبی‌ـ  پارازیتوفوبی ـ دپرسیون.
6ـ خارش در اثر مصرف بعضی از داروها و یا موادافیونی Opiate
برای تشخیص علت خارش تاریخچه‌ی بیماری و مصرف داروـ امتحان فیزیکی و ارزیابی آزمایشگاهی باید انجام گیرد. آزمایش‌های لازم جهت کمک به تشخیص خارش : S/A, FBS, CBC
بررسی آنزیم‌های کبدی ـ تست عملکرد کلیه ـ تست عملکرد تیروئید و Chest X-Ray
درمان خارش: اگر علت خارش بیماری خاصی باشد با معالجه‌ی آن بیماری خارش بهبود می‌یابد. درمان مفید برای خارش ممکن‌است غیرداروئی و یا داروئی باشد و همچنین برای خارش موضعی درمان موضعی تجویز می‌شود. درمان سیستمی زمانی تجویز می‌گردد که خارش عمومی باشد.
الف ـ درمـان غیــرداروئــی Non Pharmacologic :
1ـ مرطوب کردن پوستSkin Moisturization ـ خشکی‌پوست  باعث خارش ویا شدت خارش می‌شود درحمام باید از شستشو کننـده‌های ملایــم (صابونSyndet) و آب ولرم استفاده کرد و از شستشوی زیاد پوست اجتناب نمود. کسانی که خارش همراه با خشکی پوست دارند پس‌از استحمام و یا روزانه از مرطوب‌کننده‌ها استفاده نمایند. مرطوب‌کننده‌ها حاوی مواد جاذب‌الرطوبهHumectants (گلیسرین ـ اسیدلاکتیک ـ اوره) و مواد پوشاننده Occlusives (وازلین) می‌باشند.
2ـ‌‌‌ محیط‌خنکCold Environment‌  گرما باعث شدت خارش می‌شود. وضعیت تهویه‌ی ساختمان مطبوع باشد. می‌توان از مواد خنک‌کننده مانند لوسیون کالامین و یا کرم منتول استفاده کرد.
3ـ اجتناب از تحریک‌کننده‌های پوستی مانند لباسهای پشمی و استفاده از لباس‌های سبک.
4ـ کاهش‌استرس‌: کمک به کم شدن خارش می‌شود. ازMeditation و یوگا که درمان مکمل هستند می‌توان بهره گرفت.
5ـ مداخله‌ی فیزیکی: خراشیدن پوست خارش را تشدید می‌کند. کوتاه کردن ناخن‌ها کمک به کمتر آسیب رسانیدن به‌پوست می‌شود.
ب ـ درمانهای موضعی: اغلب در خارش های موضعی موثرند.
1ـ‌کورتیکواستروئیدهای ‌موضعی با قدرت متوسط در بیماری‌های پوستی ملتهب و اگزما موثرند می‌توان همراه با مرطوب‌کننده استفاده کرد. پوشش مرطوب کورتیکواستروئید باقدرت متوسط درAD یا درماتوزهای خارش‌دار موثراست. درضایعات جلدی ضخیم تزریق داخل ضایعه‌ی کورتیکواستروئید پس‌از رقیق‌نمودن موثرتراز مصرف موضعی آنها می‌باشد. همیشه باید عوارض مصرف طولانی کورتیکواستروئیدهای موضعی درنظر گرفته شود.
2ـ Topical Capsaicin که از عصاره‌ی فلفل تهیه شده‌است در درمان درد مزمن وخارش استفاده می‌شود. در افراد حساس مصرف نشود.
3ـ مهارکننده های Calcineurin مانند پماد تاکرولیموس و یا کرمPimecrolimus روی فیبرهای C عصب موثرند.
4ـ بی حسی موضعی : اثرات ضدخارش دارند مانند پماد لیدوکائین و یاEMLA
ج ـ درمان سیستمی : خارش منتشر نیاز به درمان سیستمی دارد.
1ـ آنتی‌هیستامین‌ها: برای درمان خارش اثرشان محدود می‌باشد. اگر خارش دراثر آنتی‌هیستامین باشد مانند کهیر موثر است. آنتی‌هیستامین بلوکه‌کننده‌ی گیرنده‌هایH1 باعث مهار رهاشدن مدیاتورهای خارش‌زا در Mast Cells می‌شوند و اولین درمان خارش منتشر می‌باشند. کسانی که در شب خارش آنها شدیدتر است هیدروکسی‌زین یا دیفن‌هیدرامین خوراکی مفید می‌باشد. آنتی‌هیستامین نسل دوم H1 (لوراتادین ــ ستیریزین) ممکن است موثر ‌‌باشند. سیپروهپتادین در پلی‌سیتمی ورا مصرف می‌شود. گاهی آنتی‌هیستامینH1 همراه با آنتی‌هیستامینH2 (سایمتیدین ـ رانیتیدین ـ فاموتیدین) تجویز می‌گردد. برای خانم‌های حامله کلرفنیرامین و خانم‌های بچه‌شیرده لوراتادین پیشنهاد می‌شود.
2ـ آنتاگونیست‌های رسپتورهایOpioid دربعضی از خارش‌ها موثرند.
3ـ‌ضدافسردگی‌ها: مهارکننده‌های انتخابی بازگشت سروتونین SSIRS ممکن‌است در درمان خارش موثر باشند. ضدافسردگی‌های Tricyclic مانند Doxepin با اثرات آنتی‌هیستامینی(H1-H2) در خارش و کهیر مزمن موثر است.
4ـ ضدتشنج: Gabapentin ممکن‌است در خارش ایدیوپاتیک و LSC موثر باشد.
5ـ ‌ایمونوسوپرسان: سیکلوسپورین ‌ـ ‌‌آزاتیوپرین درخارشAD‌ موثربوده‌اند.
6ـ فوتوتراپی در پسوریازیس و نارسایی مزمن کلیه موثراست.
خارش در اثرAD و یا کهیر مزمن اغلب نیاز به درمان طولانی دارد.

منابع در دفتر نشریه می‌باشد.