شماره ۱۰۱۷

ترومبوسیتوپنی

دکتر داود منادی زاده - هماتولوژیست

ترومبوسیتوپنی درحاملگی نسبتاً شایع است و 5‌درصد کلیه‌ی خانمهای حامله با آن مواجه هستند.
علت اکثر این ترومبوسیتوپنی‌ شباهت با ترومبوسیتوپنی‌ افرادی ‌دارد که حامله نیستند در بعضی‌ها تمایل به خونروی و در دیگران تمایل به لخته‌شدن خون، ولی چندین عارضه وجود دارد که مطلقاً درخانمهای حامله اتفاق می‌افتد و شامل ترومبوسیتوپنی پره‌اکلامپسی سندرم HELPP، اکلامپسی و کبد‌چرب حاد حاملگی
(acute fatty liver of pregnancy) می‌باشند.
ترومبوسیتوپنی ‌Gestalional و Immune Thrombcytopenia:
ترومبوسیتوپنی حاملگی (Gestational) و پورپورای ایدپوپاتیک (ITP) عوارضی هستند که تفکیک آنها از هم دشوار است. ممکن‌است درحقیـــقت هردو از یــــــک طیف بیماری ‌باشند (two extremes of a spectrum).
به‌طورکلی ترومبوسیتوپنی حاملگی فاقد علائم (asymptomatic) است و گفته می‌شود که در ماههای آخر حاملگی ایجاد می‌شود و شدت آن از I.T.P کمتر است. دراکثر منابع گفته می‌شود که این عارضه در دومین و یا سومین ترم حاملگی رخ می‌دهد و به‌ندرت تعداد پــلاکـــت‌ها از 70.000mm3 کمتر می‌شود.
علت ترومبوسیتوپنی حاملگی موقعی محرز می‌شود که زایمان صورت گرفته و بعد ازآن تعداد پلاکتها بالا می‌رود. درسابقه‌ی شخصی این افراد ترومبوسیتوپنی وجود نداشته مگر اینکه در زایمانهای قبلی وجود داشته باشد. دراین نوع ترومبوسیتوپنی هرگز کاهش پلاکت درجنین رخ نخواهد داد، به‌عکس در‌I.T.P درهر زمان حاملگی دیده می‌شود و کاهش پلاکتها مــمکن‌است بــسیار شدید باشد.
درعلت تشخیصی ترومبوسیتوپنی ایدیوپاتیک کلیه عللی که موجب ترومبوسیتوپنی مــی‌شوند را باید رد کرد.
مثل سایر موارد در درمان ترومبوسیتوپنی ایدیوپاتیک باید شدت کاهش پلاکتها و علائم بیماری را مدنظر قرارداد.
به‌طور معمول تعداد پلاکتها در زنان حامله در‌حد ‌10.000mm3 را در هر زمان حاملگی باید درمان کرد. پلاکتها درحد 30.000 تا 50.000 نیاز به درمان ندارد (اگر خونروی وجود نداشته باشد) پلاکتهای بین‌10.000 و 30.000 در سه ماهه‌ی آخر حاملگی و یا موقعی که خونروی موجود است باید درمان شود. تجویز استروئید و یا ایمونوگلبولین IgG در این زمان بدون خطر است. تعداد پلاکتهای مادر درحد 50.000mm3 یا بیشتر خطری را در زایمان طبیعی و یا سزارین ندارد. باید دانست که 5درصد اطفالی که از مـــادر گرفتار به ITP متولد می‌شوند پلاکت کمتراز 20.000mm3 خواهند داشت.
به‌نظر می‌رسد رابطه‌یی بین ترومبوسیتوپنی شدید مادر وجنین وجود داشته باشد.
اندازه‌گیری تعداد پلاکتهای جنین قبل و زمان زایمان به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود چون عواقب نگران‌کننده دارد.
اگر دانسته شود که تعداد پلاکتهای جنین 20.000mm3 یا کمتر‌است زایمان باید با سزارین انجام گیرد.
تعداد پلاکت از بچه‌ی تازه متولد شده از مادر دچار I.T.P باید 5تا7‌روز بعد‌از تولد اندازه‌گیری شود تا مطمئن شد کاهشی در پلاکت نوزاد رخ نمی‌دهد.
ترومبوسیتوپنی حاملگی در 5 تا7 درصد خانم‌های حامله دیده‌می‌شود تقریبـاً 74‌درصد ترومــبوســـیتوپنـــی‌ها را تشکیل می‌دهد.
پاتوژنز ترومبوسیتوپنی حاملگی شناخته نشده. مکانیسمهای متعددی را درآن دخیل دانسته‌اند چون رقیق‌شدن خون دراثر افزایش حجم خون (hemodilution). صدمه‌ی سلولهای آندوتلیال مصرف‌شدن پلاکتها در پلاسنتا، کاهش هومورال مگاکاریوپویز که برگشت پلاکتها به‌حد طبیعی بعد‌از زایمان و طبیعی‌شدن پلاکتها موقتــی در بعضــی از افــراد مبتلا به ترومبوسیتوز اساسی (essential Thrombocytosis).

 

تعداد بازدید : 2593

ثبت نظر

ارسال