عوارض پوستی معمولاً زمانی رخ می‌دهند که سطح قندخون بیشازحد بالا باشد و اغلب اولین نشانه قابل‌مشاهده دیابت هستند. تقریباً یک‌سوم از افرادی‌که مبتلا به‌دیابت هستند، بیماری‌های پوستی مربوطه یا متأثر‌از آن‌را تجربه‌می‌کنند. گزینه‌های دارویی نیز وجود دارند، اما کنترل قندخون معمولاً بهترین گزینه برای پیشگیری و درمان است.
دیابت نوع۲ چگونه‌بر سلامت‌پوست تأثیرمیگذارد؟
هنگامی‌که سطح قندخون برای درازمدت بیشازحد بالا باشد، تغییرات متعددی دربدن رخ‌می‌دهند که بر سلامت پوست تأثیرمی‌گذارند. قندخون ازطریق ادرار از بدن خارج می‌شود. هنگامی‌که قندخون مازاد در بدن وجود دارد، میزان ادرار افزایش‌می‌یابد که می‌تواند باعث کم‌آبی و خشکی‌پوست شود. سطح قندخون بالا همچنین می‌تواند منجربه التهاب (Inflammation) شود که درطول زمان پاسخ ایمنی را بیشازحد کاهش یا افزایش‌می‌دهد. سطح قندخون بالا همچنین می‌تواند موجب آسیب عصبی به رگ‌های‌خونی و کاهش جریان گردش‌خون شود. جریان ضعیف خون می‌تواند ساختار پوست، بخصوص کلاژن آن‌را تغییردهد که بدون شبکه‌های سالم کلاژن، پوست می‌تواند سفت و در برخی موارد شکننده شود. کلاژن همچنین برای بهبود مناسب زخم نیز لازم است.
بیماری‌های پوستی مرتبط با دیابت نوع۲:
چندین بیماری پوستی با سطح قندخون بالا یا کنترل‌نشده مرتبط است. درحالی‌که بیشتر عوارض‌پوستی مرتبط با دیابت بی‌ضرر هستند، اما نشانه‌های برخی‌از آنها می‌توانند دردناک، ماندگار و نیازمند به مراقبت‌پزشکی باشند. بهترین و آسان‌ترین روش‌درمانی برای بیشتر بیماری‌های پوستی مرتبط با دیابت، کنترل میزان قندخون است. با‌این‌حال، درموارد شدید، ممکن‌است از استروئیدهای خوراکی یا کرم‌های دارویی نیز استفاده شود.
بیماری‌های‌پوستی شایع مرتبط با دیابت نوع2 عبارتنداز:
آکانتوزیس‌نیگریکانس(Acanthosis nigricans):
مشخصه این بیماری، نواری تیره از پوست‌مخملی، به‌ویژه در چین‌های نزدیک به کشاله‌ران، پشت‌گردن، یا زیربغل است. این ضایعات می‌توانند نشانه پیش‌دیابت باشند. آکانتوزیس‌نیگریکانس به میزان ۷۴درصد دربین افراد چاق مبتلا به دیابت دیده‌می‌شود. کاهش‌وزن بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری است.
پسوریازیس(Psoriasis):
پسوریازیس یک بیماری خودایمنی مزمن است که سبب بروز بثورات پوسته‌‌پوسته پراکنده و خارش‌دار روی پوست می‌شود.
افرادی‌که پسوریازیس دارند، اغلب بثورات قرمزی روی پوست آنها ظاهر‌می‌شود که ممکن‌است خارش و پوسته‌ریزی ایجاد نمایند. بعضی‌از افراد ممکن‌است دچار تغییراتی در ناخن نیز شوند. برخی‌از افراد مبتلا به پسوریازیس پوست ممکن‌است به آرتریت‌پسوریازیس نیز مبتلاشوند که شامل دردهای شدید مفصلی است. گزینه‌های درمانی پسوریازیس عبارتنداز: تغییر سبک‌زندگی، کرم و پماد کورتیزون، مدیریت مناسب قندخون، کنترل‌وزن و استفاده‌از داروهای بیولوژیک خوراکی یا تزریقی. افراد مبتلا به‌دیابت نوع۲ درمقایسه با افراد بدون دیابت، دو برابر بیشتر احتمال ابتلا به پسوریازیس را دارا می‌باشند.
اسکلرودرما دیابتیکروم(Sclerederma Diabeticorum):
مشخصه این بیماری، ضخیم‌شدن پوست است که معمولاً روی قسمت فوقانی پشت و پشت‌گردن ظاهر‌می‌شود. اسکلرودرما یک بیماری نادر می‌باشد که به‌طورکلی برافراد دارای اضافه‌وزن تأثیرمیگذارد. درمان شامل داروهای خوراکی مانند سیکلوسپورین است. گاهی ممکن‌است از نوردرمانی اختصاصی (Specialized light therapy) نیز استفاده شود.
حرکت محدود مفصل و پوست مومی:
افرادی‌که این بیماری را دارند، ممکن‌است پوست‌دست و انگشتان آنها حالت موم‌مانند، ضخیم و سفت به‌خود بگیرند که می‌تواند موجب سفتی مفصل و حتی انقباض تاندون شود. بهترین راه برای افراد مبتلا به دیابت برای پیشگیری از‌این عارضه، حفظ سطح قندخون مناسب می‌باشد.
تاول دیابتی:
اگرچه این بیماری نادراست، اما تقریباً همیشه نشانه‌ای از دیابت می‌باشد. افرادی‌که دچار این بیماری می‌گردند، به زخم‌های تاول‌مانند باشکل نامنظم دچارمی‌شوند که به‌صورت تصادفی درپا و دستان آنها ظاهر‌می‌گردد. تاول‌ها معمولاً به اندازه ۰/۵ تا ۱۷ سانتی‌متر، بدون درد و به‌طور تنها یا به‌صورت بثورات پراکنده (Patchy) ظهور‌می‌یابند.
تنها گزینه درمانی واقعی، مدیریت مناسب قندخون است. افراد دارای ضایعات تاولی باید از پاره‌کردن زخم برای جلوگیری‌از عفونت خودداری‌کنند. آنها معمولاً بدون اسکار بهبود می‌یابند، اما اگر عوارضی ایجاد شود، گاهی قطع عضو (Amputation) نیز ممکن‌است ضروری باشد.
درموپاتی دیابتی یا لکه‌های براق:
مشخصه این بیماری، بثورات دایره‌ای، قرمز یا قهوه‌ای روشن است که معمولاً روی قسمت قدامی ساق‌پا (تیغه قدامی تی‌بیا) (Shins) یا سایر قسمت‌های استخوانی بدن دیده‌می‌شوند و نیز معمولاً با حدود مشخص و پوسته پوسته (فلسی) هستند. حدود ۳۹درصد از افراد مبتلا به دیابت نوع۲ به درموپاتی دیابتی دچار می‌شوند. این بیماری به‌علت آسیب به رشته‌های عصبی و عروق‌خونی به‌ویژه دراثر تغییرات در رگ‌های خونی کوچک ایجاد‌می‌شود.
هنگامی‌که بیماری به مناطقی از بدن با عضلات و چربی محافظتی کمتر (تیغه قدامی تی‌بیا) برسد، ضایعات ممکن‌است افزایش پاسخ به آسیب را درپی داشته باشند.
ضایعات درموپاتی دیابتی بی‌ضرر هستند و معمولاً به درمان نیازی ندارند.
زخم‌های دیابتی:
زخم‌های دیابتی معمولاً زخم‌های باز هستند که اغلب درپا دیده‌می‌شوند.
گاهی زخم‌های بسیار ساده نیز می‌توانند به زخم‌های باز به‌نام زخم‌های دیابتی تبدیل‌گردند.
زخم‌های دیابتی می‌توانند در هر نقطه‌ای از پوست، (اغلب درپا) ظاهرشوند.
حدود ۱۵درصد از افراد مبتلا به دیابت دچار زخم‌های‌پا می‌گردند.
گزانتلاسما (Xanthelasma):
بثورات پوسته‌ای(فلسی) زردرنگی هستند که در پلک یا نزدیکی آن دیده‌می‌شوند. این بیماری ممکن‌است به‌میزان قندخون و چربی بالا مربوط باشد. با‌این‌حال، می‌توانند در افراد بدون هیچ‌گونه مشکل چربی یا قند نیز مشاهده گردند.
درمان گزانتلاسما شامل تغییرات رژیم‌غذایی و داروهای کاهنده چربی می‌باشد.
گزانتومای برجسته(Eruptive Xanthomas):
بثورات خارش‌دار برجسته(Corps of humps) با رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز تا نارنجی مایل به زرد هستند که این شکل از بثورات می‌توانند در هرقسمتی از بدن ایجاد شوند، اما اغلب در ران، باسن و خمیدگی (سطوح فلکسور) آرنج و زانو ظاهر‌می‌گردند.
تگ‌های پوستی(Skin Tags):
تگ‌های پوستی زایده‌های نرم، به‌رنگ پوست و آویزان از پوست هستند. در جمعیت عمومی بسیار رایج می‌باشند. با این‌حال اگر بیشازحد باشند، می‌توانند سطح قندخون بالا یا کنترل‌نشده را نشان‌دهند.
آنها درمناطقی مانند زیربغل، گردن، زیرپستان و چین‌های کشاله‌ران دیده‌می‌شوند.
نکروبیوزیس لیپوئیدیکا دیابتیکوروم(NLD):
ضایعاتی اغلب به‌شکل برآمدگی‌های کوچک، فشرده و برجسته(Raised humps) هستند که به پلاک‌های بزرگ‌تر مومی، سخت، فرورفته و زرد تا قهوه‌ای مایل به قرمز درپوست تبدیل‌می‌شوند.
پلاک‌ها معمولاً بدون درد هستند و پوست اطراف آنها کم‌رنگ و براق است. ضایعات اغلب مومی بوده و درطول زمان دارای یک کناره بنفش می‌شوند. درحالی‌که NLD بی‌ضرر است، اما می‌تواند سبب ایجاد عوارضی مانند اسکارهای پوستی‌گردد.
این بیماری بین دوره‌های فعال و خاموش درنوسان است که تا‌حدودی براساس مدیریت قندخون می‌باشد. اگر یک فرد بثورات چشمگیر و سختی را تجربه‌کند، ممکن‌است به‌این‌دلیل باشد که برنامه‌های درمانی کنونی برای دیابت وی مؤثر نیستند. درمانNLD می‌تواند شامل داروهای موضعی و خوراکی باشد.
گرانولوم حلقوی:
ضایعاتی برجسته، قرمز و یا به رنگ پوست هستند که به‌صورت یک حلقه دربیرون (Spread outwards) گسترش می‌یابند و اغلب روی دست‌ها، انگشتان دست و ساعدها ایجاد‌می‌گردند. این بثورات می‌توانند روی بدن به‌صورت جداگانه یا متعدد باشند. محققان مطمئن نیستند که دیابت چگونه سبب بروز گرانولوم حلقوی می‌شود. ضایعات بی‌ضرر هستند، اگرچه داروهایی برای درمان موارد پردردسر یا مداوم موجود است.
بیماری‌های پوستی متأثر از دیابت نوع۲:
افراد مبتلا به دیابت نوع2 معمولاً میزان مکرر و شدیدتری از عفونت‌های باکتریایی و قارچی را درمقایسه با افراد بدون‌دیابت تجربه می‌نمایند. افرادی که دیابت دارند، غالباً واکنش‌های مکرر و شدیدتر آلرژیک نیز دارند.
عفونت‌های باکتریایی معمولاً به‌صورت زخم‌های ملتهب، پر‌از چرک، دردناک و قرمز ظاهر‌می‌شوند که اغلب ناشی‌از باکتری‌های رده استافیلوکوک می‌باشند. آنتی‌بیوتیک‌ها و مدیریت مناسب قندخون اغلب برای جلوگیری‌از مرگبارشدن عفونت‌های باکتریایی کافی‌هستند.
پس‌از چند‌روز، اغلب زخم‌های باکتریایی چرک را آزاد‌کرده و سپس شروع به بهبود می‌نمایند. زخم‌هایی که نمی‌توانند خودبه‌خود چرک را آزاد نموده و یا بسیار دردناک و ماندگار هستند، ممکن‌است لازم‌باشد تا درمطب یا درمانگاه توسط پزشک بازشوند.
عفونت‌های باکتریایی شایع برای افراد مبتلا به دیابت نوع۲ عبارتنداز:
• جوش (Boils): این ضایعات به‌عنوان نقاط‌زخمی (Sore spots) دیده و ایجاد‌می‌شوند که به ندول‌های ملتهب به‌قطر 2تا3سانتی‌متری تبدیل‌می‌گردند.
• گل‌مُژه(Styes): عفونت غدد لبه پلک‌ها
• عفونت ناخن‌ها
• عفونت فولیکول‌های مو
• کفگیرک: این ضایعات به‌صورت توده‌های برجسته و حساس پس‌از اتصال جوش‌های پوستی به‌یکدیگر ظاهر‌می‌شوند.
عفونت‌های قارچی معمولاً سبب ایجاد راش‌های قرمز با حاشیه فلسمانند و گاهی تاول‌های کوچک می‌گردند. قارچ‌ها برای رشد به رطوبت نیاز دارند، بنابراین عفونت‌ها بیشتر در چین‌های گرم‌و‌مرطوب پوست اتفاق‌می‌افتند، هرچند که در هرقسمتی از بدن نیز ممکن‌است یافت‌شوند.
محل‌های شایع در‌معرض خطر؛ بین انگشتان دست‌و‌پا، زیربغل و کشاله‌ران می‌باشند.
درمان باید برای جلوگیری‌از عفونت، درازمدت و یا مکرر انجام‌شود. سایر عفونت‌های شایع مرتبط با دیابت نوع2 شامل عفونت‌های مخمری مانند برفک (Thrush) می‌باشند.
پای ورزشکار محل مستعدی برای عفونت قارچی است که به‌طور‌معمول به‌صورت بثورات فلسمانند بین انگشتان‌پا، یا تاول‌های عودکننده و یا پوسته‌پوسته‌شدن کف‌پاها ظاهر‌می‌شود. موارد عفونت پای ورزشکار ممکن‌است ازطریق تماس با یک فرد مبتلا ازطریق کفش مشترک یا در محیط‌های مرطوب مانند دوش، استخرها و سالن‌های ورزشی ایجادشود.
بثورات Ringworm نام دیگری برای عفونت‌قارچی است. این ضایعات درواقع توسط یک‌کرم(Worm) ایجاد‌نمی‌شود، بلکه نام خود را از راش‌های حلقه‌مانند می‌گیرد.
چگونه از عوارض جلوگیری‌کنیم؟
بهترین راه برای کاهش‌خطر، شدت و فراوانی تمامی بیماری‌های پوستی مرتبط با دیابت، حفظ سطح قندخون مناسب (Healthy blood sugar) است.
رژیم‌غذایی، ورزش، کاهش‌وزن و داروها می‌توانند به کاهش سطح قندخون کمک‌کرده و خطر عوارض پوستی بیماری را کاهش‌دهند. پیروی از برخی‌از قواعد مراقبت‌های بهداشت شخصی نیز می‌تواند به جلوگیری از‌این عوارض کمکنماید.
نکات مراقبت از پوست عبارتنداز:
• اجتناب از حمام‌ها و دوش‌های داغ و طولانی. از سونا و حمام‌های‌داغ نیز بهتراست اجتناب‌شود.
• اجتناب ازبرخی ازمحصولات مربوط به‌حمام که می‌توانند باعث خشکی یا سوزش پوست شوند. اینها شامل صابون‌های معمولی و عطردار، روغن‌های‌حمام و ترکیبات حباب‌ساز در حمام می‌باشند.
• استفاده‌از شامپوهای‌ملایم، فرم‌دهنده موهای مطبوع و شامپوهای بدن.
• خشک و تمیز نگه‌داشتن پوست تا حدممکن.
• پیشگیری‌از بیشازحد خشک‌شدن پوست با هیدراته‌کردن آن و استفاده از مرطوب‌کننده‌ها.
استفاده‌نکردن از مرطوب‌کننده‌های بیشازحد بین‌انگشتان‌پا برای جلوگیری‌از رشد قارچ.
• استفاده از مرطوب‌کننده و کمتر حمام‌کردن هنگامی‌که هوا خشک است.
• عدم استفاده از اسپری‌های بهداشتی زنانه.
• اجتناب از خارش یا مالش عفونت‌ها، راش‌ها و زخم‌ها.
• درمان فوری بریدگی‌ها و نظارت بر روند بهبودی آنها.
• رفع مشکلات پوستی پایدار؛ اگر یک وضعیت غیرعادی پوستی ماندگار شود، باید به متخصص پوست مراجعه گردد.
• افراد مبتلا به دیابت همچنین باید روزانه پاهای خود را برای تغییرات پوستی، زخم‌ها و سایر تغییرات بررسی‌نمایند.
• پوشیدن کفش مناسب و راحت نیز می‌تواند به بهبود گردش‌خون‌پا و پیشگیری یا کاهش تأثیر عوارض پوستی ناشی‌از دیابت کمکنماید.
Ref
American Diabetes association
ثبت نظر