نیولوماب؛ درمان سرطان پیشرفته‌ کلیه

بر‌اساس بررسی‌‌ها‌، داروی هدفمند نیولوماب(Nivolumab) به میزان قابل‌توجهی به طول‌عمر بیمارانی‌که سرطان پیشرفته‌ی کلیه دارند و بیماریشان پس‌از درمان اولیه پیشرفت کرده است کمک‌می‌کند.

در کارآزمایی بالینی 025 CheckMate فاز سه، برای بیمارانی‌که مبتلا به کارسینومای سلول روشن کلیه (نوع رایج سرطان‌کلیه) بودند، نیولوماب با درمان استاندارد اورولیموس (Everolimus) مقایسه‌شد. در‌این آزمایش برای نخستین‌بار نشان‌داده شد هر‌گونه دارودرمانی که مولکول‌هایی را هدف قرار می‌دهند که نقش مهمی در توانایی سیستم ایمنی در شناسایی و حمله به تومورها بازی‌می‌کنند، می‌تواند به بقای کلی این بیماران کمک رساند.

نیولوماب مانع از تعامل میان پروتئین شماره یک متعلق به مرگ برنامه‌ریزی شده‌ی یاخته (PD-1) و مولکول دیگری که نامش پروتئین مرگ برنامه‌ریزی شده یاخته‌ لیگاند1‌(PD-L1) است می‌گردد و با وجود این، بهبودی بقا (Surviral Benefity)در بیماران، صرف‌نـظر از ایـنکه چه میـزان PD-L1 در تومورهایشان وجود داشت، مشاهده گشت.
بررسی فوق اولین و تنها پژوهشی است که طی آن نشان‌داده شد که پس‌از اینکه درمان اولیه شکست خورده‌، ایمونوتراپی با استفاده از مهارکننده‌های نقاط ایمنی، منجر به بهبود بقای کلی بیماران دارای سرطان پیشرفته‌ی کلیه شده‌است، بیمارانی‌که گزینه‌های درمانی‌شان فعلاً محدود است و نشان‌ داده‌اند بیمارانی‌که نیولوماب استفاده کرده‌اند به‌طور میانگین ۲۵‌ماه بقای کلی داشته‌اند در‌حالی‌که گروهی که با اورولیموس  درمان شدند، میانگین بقای ۱۹/۶‌ماه داشته‌اند.

داده‌ها نشان‌می‌دهند که  نسبت به اورولیموس، درصد بیشتری از بیمارانی‌که با نیولوماب درمان شدند، تومورهایشان کوچک شد و احتمال دارد این نتایج بتوانند درمان بیمارانی را که سرطان پیشرفته‌ی کلیه دارند و بیماریشان به‌دنبال درمان‌های اولیه پیشرفت داشته است تغییر‌دهد‌.

در‌میان بیمارانی‌که با نیولوماب درمان شدند عوارض‌جانبی جدی کمتری (درجه ۳-۴) در مقایسه با درمان با اورولیموس مشاهده‌شد: ۱۹‌درصد در‌مقایسه با ۳۷‌درصد برای اورولیموس. مهمترین عوارض جانبی عبارت بودند از: بی‌حالی (۳۳درصد)، تهوع (۱۴درصد) و خارش شدید (۱۴درصد) برای نیولوماب و بی‌حالی (۳۴درصد)، التهاب مخاط دهان (۳۰درصد) و کم‌خونی (۲۴درصد) برای اورولیموس. بیمارانی که با نیولوماب درمان می‌شدند دچار مرگ مرتبط با درمان نشدند ولی دو مورد از این دست برای اورولیموس گزارش شد.

در فاز ۳ از پروژه‌ی CheckMate 025، هشتصدو  بیست و یک بیمار مبتلا به سرطان‌کلیه سلول روشن بررسی شدند. این بیماران پیش‌از انجام این آزمایش تحت درمان بودند. آنها به‌طور تصادقی 3mg/kg نیولوماب ازطریق تزریق وریدی دریافت‌می‌کردند که این مقدار هر‌دو هفته یک‌بار ارائه‌می‌شد یا اینکه یک قرص ۱۰میلی‌گرمی اورولیموس را به‌شکل خوراکی و هر‌روز دریافت می‌کردند. حداقل ۱۵‌ماه این رویه ادامه یافت‌. ۱۷‌درصد از بیمارانی که نیولوماب دریافت می کردند و ۷ درصد از آنهایی که اورولیموس دریافت می کردند به درمانشان ادامه دادند. ۴۵درصد از بیمارانی‌که نیولوماب دریافت‌می‌کردند و ۵۴درصد از آنهایی که اورولیموس دریافت‌می‌کردند فوت‌کردند. خطر مرگ ناشی‌از علل گوناگون برای بیماران نیولوماب ۲۷‌درصد کمتر بود.  

این آزمایش در اوایل جولای سال2015 و زمانی‌که روشن‌شد میزان بقای بیماران نیولوماب خیلی بیشتر است متوقف شد و به بیماران این فرصت داده شد که درمان با نیولوماب را ادامه‌دهند یابرای آنهایی‌که اورولیموس دریافت می‌کردند، درمان با نیولوماب را انتخاب‌کنند. کارسینومای سلول روشن کلیه شایعترین نوع از سرطان‌کلیه در بزرگسالان است که هر‌ساله ۳۳۸هزار مورد جدید در جهان تشخیص داده می‌شود و یکصدهزار قربانی می‌گیرد. در سطح جهانی، میزان بقای ۵ساله برای کسانی‌که سرطان‌کلیه پیشرفته دارند تنها ۱۲/۱‌درصد از بیماران را شامل می‌شود لذا به‌شدت به درمان‌های مؤثرتر نیاز است. اینکه بقای کلی ناشی‌از نیولوماب، صرف‌نظر از میزان بروز PD-L1، بیشتر است نشان‌می‌دهد که نباید از PD-L1 به‌عنوان معیاری برای اینکه درمان برای کدام دسته از بیماران سودمند واقع می‌شود،استفاده‌کرد و در پیشنهاد‌ کردن یا نکردن درمان  نیولوماب به بیماران، PD-L1 نباید نقشی داشته باشد. PD-L1 نشانگر زیستی پویایی (Dynamic Biomarker) است که تغییرات ناشی‌از تحول پاسخ‌های سیستم ایمنی را طی زمان نشان‌می‌دهد. لذا تعجبی ندارد اگر PD-L1 یافته‌شده در نمونه‌های تومور پیش‌از درمان، نشان‌دهنده‌ی میزان دقیق PD-L1 و چگونگی واکنش‌ها به درمان نباشد. انتظار می‌رود نمونه‌های توموری که از بیماران تحت‌درمان، در‌مقایسه با پیش‌از درمان، گرفته‌می‌شود  نشان‌دهد که بروز PD-L1 و نیز دیگر نشانگرهای واکنش سیستم ایمنی، دارای همبستگی با واکنش به درمان است.