شماره ۱۰۴۲

نقش باکتری‌های روده در چاقی

دکتر حسن خاجی - فوق تخصص گوارش

بسیاری از مطالعات اخیر عنوان کرده‌انـــد که میکروبیوم روده (gut microbiome) (طیف متنوعی از باکتریهایی که در معده و روده‌ها زندگی می‌کنند) ممکن‌است عامل چاقی باشد. اما دکتر کاترین پولارد که از محققان ارشد موسسه‌ی گِلَداستون می‌باشد موضوع را به این سادگی نمی‌بیند.
دکتر پولارد مطلب فوق را در سمپوزیوم میکروبیوم و چاقی که در نشست سالانه‌ی AAAS (انجمن پیشرفتهای پزشکی آمریکا) در سن‌خوزه کالیفرنیا برگزار شد مطرح نمود.
دکتر پولارد و تیم‌ همراه، با استفاده از ابزار محاسباتی قوی کامپیوتری، به تحلیل مجدد چندین تحقیق که قبلاً انجام شده بودند پرداختند و مشخص‌کردند که ارتباط معنی‌داری بین شاخص توده‌ی بدنی (BMI) و انواع میکروب‌های موجود در روده‌های یک فرد وجود ندارد.
در‌عوض دکتر پولارد اعتقاد دارد که ساختار ژنتیکی گونه‌های مختلف باکتری‌ها عامل مهم در این قضیه است. زیرا(DNA) این باکتریها می‏تواند بسیار متفاوت باشد. برای مثال، در‌حالی‌که ژنوم دو انسان می‏تواند تنها حدود یک‌دهم درصد ۰/۱٪ تفاوت داشته باشد، دو‌گونه از یک باکتری می‌توانند تا۳۰٪ متفاوت باشند. این در قیاس مانند تفاوت موجود بین ژنوم انسان و موش است! همچنین تفاوت‏های موجود در ژنوم باکتری‌ها اغلب جزو عوامل مهم سوخت‌و‌ساز و یا فرآوری قند و چربی در باکتری هستند.
به‌دست‌آوردن و ازدست‌دادن ژن علاوه‌بر اینکه نشان‌دهنده‏ی تغییرات عملکردی مهمی در ژنوم باکتریایی هستند، همچنین در اندازه‏ی ژنوم‌ها هم مؤثر هستند. وقتی‌که میکروبیوم‌ها توسط روش ژنومیک محیطی بررسی می‌شوند (مرتب‌سازی تمام DNA آنها)، تفاوتهای موجود در اندازه‌ی ژنوم باکتریایی می‏تواند باعث جهت‌گیری و انحراف تخمین نسبت هر ژن در نمونه شود. تیم دکتر پولار توانست با ایجاد یک میانبر محاسباتی توسط مدلسازی آماری حجم ژنوم‌ها را تخمین بزند و به‌این‌طریق دقت مطالعات صورت گرفته بر میکروبیوم‌ها را افزایش دهند.
دکتر پولارد تشریح می‌کند که:« اینکه فقط نوع و گونه باکتری‌ها را مشخص کنیم کافی نیست، زیرا این کار به شما نمی‌گوید که آنها در‌حال انجام چه کاری هستند». « از آنجا که دوگونه از یک نوع باکتری می‌توانند تا این حد ژنوم‌های متفاوتی داشته باشند، واقعاً لازم است که بدانیم چه ژنهایی وجود دارند و هرکدام چه نقشی بازی می‌کنند تا آن‌وقت بتوانیم میکروب‌های روده‏ای (microbiota) کسی را به شاخص توده بدنی او و یا یک بیماری در وی ارتباط دهیم».


Ref: AAAS Anual Meeting13Feb.2015

 

تعداد بازدید : 2254

ثبت نظر

ارسال