شماره ۱۰۰۳

مروری برهپاتیت B (بخش پایانی)

دکتر حسن خاجی - فوق تخصص گوارش

مروری برهپاتیت B (بخش پایانی)

روش‌های درمان و داروها:
درمان برای پیشگیری از عفونت هپاتیتB بعد‌از تماس:
درصورتی‌که شخص بداند درمعرض ویروس هپاتیت‌B قرارگرفته است، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند. تزریق ایمونو‌گلبولین هپاتیت‌B ظرف 24‌ساعت پس‌از تماس با ویروس به پیشگیری از ایجاد هپاتیت‌B کمک می‌کند.
درمان عفونت هپاتیت‌B حاد:
درصورتی‌که پزشک تشخیص دهد، عفونت هپاتیتB حاد است، یعنی کوتاه‌مدت بوده و به‌خودی‌خود برطرف می‌شود، ممکن‌است نیازی به درمان نباشد.
ضمناً پزشک درجهت کاهش شناسه‌ها و نشانه‌های موجود تلاش کرده وضمن آن به تقویت بدن بیمار در مقابله باعفونت اقدام خواهد کرد و برای اطمینان از خروج ویروس از بدن آزمایش‌های پیگیری انجام خواهد داد.
درمان عفونت هپاتیت‌B مزمن:
درصورت تشخیص هپاتیتB مزمن، پزشک موارد زیر را توصیه خواهد کرد:
داروهای ضد‌ویروس. استفاده از داروهای ضد‌ویروس به‌مقابله با ویروس و آهسته‌شدن سرعت آزردگی کبد کمک خواهد کرد. چندین نمونه داروی ضد ویروس وجود دارد که بنا به وضع موجود پزشک مناسب‌ترین دارو را پیشنهاد خواهد داد.
پیوند کبد. درصورتی که کبد به‌شدت آزرده‌ شده باشد گزینه‌ی درمانی، پیوند کبد است. ضمن پیوند کبد، جراح بخش آزرده‌ی کبد را برداشته و به‌جای آن کبدی سالم پیوند می‌کند. بسیاری از کبد‌های پیوند شده، از دهنده‌های درگذشته است ولی درمواردی نیز ازکبد انسان زنده استفاده می‌شود.
شیوه زندگی و تدبیرهای خانگی:
درصــورت آلـــودگی به هپاتیتB، برای حفظ دیگران ازگرفتاری به‌ویروس، بیمار باید اقداماتی انجام دهد. به عنوان مثال:
احتیاطات لازم برای انجام نزدیکی مطمئن. تنها راه حفظ مصاحب یا مصاحبان جنسی از آلودگی به هپاتیتB، پرهیز از تماس جنسی است. اما در صورتی که بیمار مایل به انجام نزدیکی باشد باید درمورد خطر انتقال HBV با مصاحبش سخن بگوید. در هر بار تماس باید از یک کاندوم لاتکس تازه استفاده شود. اما باید به خاطر داشت که درعین حال که استفاده ازکاندوم ازخطر انتشار HBV می‌کاهد ولی این احتمال را به طور کامل ازبین نمی‌برد.
اقرار به ابتلای HBV برای مصاحبان جنسی. بیمار باید ابتلای بیماریHBV خود را به اطلاع تمام افرادی برساند که مایل به برقراری ارتباط با آنها است . درصورت آلودگی به ویروس، لازم‌است مصاحبان نیز مورد آزمایش قرارگرفته و از مراقبت طبی برخوردار شوند. همچنین لازم است اینان نیز ازوضع HBV خود مطلع باشند تا دیگران را آلوده نکنند.
سوزن یا سرنگ مشترک. درصورتی‌که بیمار، معتاد تزریقی باشد، هرگز نباید سوزن و سرنگ خود را به اشتراک گذارد.
اهدای خون یا عضو. اهدای خون یا عضو آلوده سبب انتشار ویروس می‌شود.
اشتراک تیغ یا خمیر دندان. ممکن است این اشیاء حامل بقایای خون آلوده باشند.
آگاهی پزشک ازآلودگی خانم باردار. به این ترتیب، نوزاد بلافاصله پس‌از ولادت زودتر تحت درمان قرار خواهد گرفت.
طب جانشین:
در پیشگیری یا درمان عفونت هپاتیتB، هیچ یک از روش‌های درمانی طب مکمل یا جانشین به‌ تأیید نرسیده است.
یکی‌از گیاهانی که به‌خاطر خواص سالم‌سازی کبد هنوز هم مورد توجه است، خار‌مریم نام دارد. طرفداران خار مریم استفاده از این گیاه را دردرمان زردی و سایر بیماری‌های کبد توصیه می‌کنند. بیمار می‌تواند این گیاه را به‌صورت کپسـول، عصاره یـــا دم‌کرده استفاده نماید.
نتایج بررسی‌های کوچک درمان بیماری کبد با خار‌مریم، مختلط بوده‌است. طرح بسیاری ازاین بررسی‌ها ضعیف بوده و به این جهت پژوهشگران نمی‌توانستند درمورد سودمندی خارمریم نتیجه‌گیری کنند.
درصورتی‌که بیمار مایل باشد ازخارمریم استفاده کند، لازم است درمورد منافع و مضار گیاه با پزشک خود سخن بگوید.
مقابله و حمایت:
در‌صورتی‌که تشخیص عفونت هپاتیتB مسجل باشد، بیمار باید درمورد معنا و تأثیر این بیماری بر‌سلامت نگران ‌باشد. همچنین باید درمورد انتشار هپاتیت B به اطرافیان خود نگران باشد. برای کمک به مقابله با این عواطف انجام کارهای زیر ضروری به نظر می‌رسد:
یادگیری بیشتر درزمینه هپاتیتB. یافتن نکات بیشتر در مورد هپاتیتB به درک معنای این عفونت بر سلامت کلی کمک می‌کند. باید درمورد منابع اطلاعاتی خوب دراین مورد از پزشک جویاشد تا بتوان مطالب بیشتری در زمینه‌ی این بیماری آموخت.
ارتباط با دوستان وخانواده. بیمار باید بداند که از راه تماس‌های معمولی مانند درآغوش گرفتن، دست دادن و رقصیدن این بیماری انتشار نمی‌یابد. همچنین این بیماری از راه شنا کردن، تلفن، توالت فرنگی یا ظروف غذاخوری مشترک قابل انتقال نیست. بیمار نباید ازگذراندن وقت درکنار خانواده و دوستان بهراسد. درکنار دوستان و خانواده بودن، پشتوانه‌ی خوبی برای بیمار خواهد بود.
مراقبت ازخود. بیمار باید شیوه‌ی‌زندگی خویش را تغییر دهد تا به بهبود کلی سلامتش کمک شود. به‌عنوان مثال باید از رژیمی سرشار از سبزی و میوه استفاده نماید، بیشتر روزهای هفته نرمش کند، خوب بخوابد تا دربیداری احساس آرامش نماید.
مراقبت ازکبد. برای طولانی شدن کار کبد، بیمار باید از کبد خود مراقبت کند. الکل ننوشد وپیش ازمصرف دارو چه بـــا نسخه و چه بی‌نسخه، نظر پـزشک خود را بخـواهد.
پیشگیری:
توجه به واکسیناسیون هپاتیتB:
واکسن هپاتیتB اصولاً به‌صورت یک‌دسته تزریق3‌یا‌4تایی دریک دوره‌ی 6 ماهه تجویز می‌شود. با تزریق واکسـن، کسی به هپاتیتB مبتلا نمی‌شود.
واکسن هپاتیتB برای موارد زیر توصیه می‌شود:
ـ تمامی شیرخواران بعد‌از ولادت.
ـ تمامی کودکان و نوجوانانی که در زمان تولد واکسینه نشده‌اند.
ـ همه‌ی افراد تحت درمان به‌علت عفونت منتقله از راه نزدیکی.
ـ تمــــام افراد دچـــــار نقص رشد که درمؤسسات مربــوطه زندگی می‌کنند.
ـ کارمندان حرف بهداشتی ، کارمندان اورژانس و سایر افرادی که به علت شغل خود باخون سروکار دارند.
ـ تمامی افراد آلوده بهHIV.
ـ مردانی که با مردان دیگر رابطه‌ی‌جنسی دارند.
ـ افـــراد دارای مصــاحبـــان جنسی متعدد.
ـ افراد مبتلا به بیماری مزمن کبد.
ـ معتادان تزریقی.
ـ افرادی‌که با کسی دچار هپاتیتB زندگی می‌کنند.
ـ بیماران مبتلا به مرحله‌ی پایانی بیماری کلیه.
ـ مصاحبان جنسی شخصی که دچار هپاتیتB است.
ـ مسافرانی که قصد سفر به مناطق آندمیک هپاتیتB دارند.
احتیاطات مربوط به پرهیز از HBV:
سایر راه‌های کاهش احتمال ابتلا به HBV عبارت است از:
آگاهی از وضعیت HBV مصاحب جنسی. نباید نزدیکی بدون حفاظ انجام شود مگر آنکه به وضع عدم‌آلودگی بهHBV یا سایر عفونت‌های منتقله از راه نزدیکی یقین کرد.
درهر بار نزدیکی ازیک کاندوم لاتکس یا پلی‌یورتان جدید استفاده شود. درصورت آگاهی نداشتن به وضع سلامت مصاحب، درهرتماس جنسی باید ازیک کاندوم تازه استفاده شود. باید به‌خاطر داشت، اگرچه استفاده از کاندوم سبب کاهش احتمال ابتلا به HBV می‌شود ولی این احتمال را کاملاً برطرف نمی‌کند ممکن‌است کاندوم پاره شده یا پارگی‌های کوچک داشته باشد ضمن آنکه معمولاً ازکاندوم استفاده‌ی صحیح نمی‌شود.
قطع مصرف موادمخدر. درصورت استفاده از موادمخدر، باید به کمک پزشک ترک اعتیاد شود. درصورت ناتوانی در ترک، در هر مورد تزریق، باید از سوزن استریل استفاده شود. هرگز نباید سوزن را به اشتراک گذاشت.
احتیاط در مورد سوراخ‌کردن بدن و خالکوبی. در صورتی که شخصی بخواهد تن خود را برای آویزان کردن زیورآلات سوراخ کرده یا خالکوبی نماید، باید این کار را دراماکن معتبر انجام دهد. پیش از انجام کار، درمورد تجهیزات مورد استفاده و نحوه‌ی تمیزکردن وسایل پرس‌وجو کند. باید مطمئن بود برای این کار از سوزن‌های استریل استفاده می‌شود.
واکسن هپاتیتB پیش‌از سفر. پیش ازبرنامه ریزی برای سفر به مناطقی که این بیماری درآن مناطق شایع‌تر است باید یک دوره واکسن شامل 3تزریق طی یک دوره‌ی 6 ماهه تزریق نمود.

 

 

تعداد بازدید : 1507

ثبت نظر

ارسال