بررسیهای مختلف نشان داده که کلسیم باعث کاهش از دست دادن تودهیاستخوانی (Bone loss) شده و خطر شکستگی را کاهش میدهد مکملهای کلسیم باید در دوزهای منقسم و درصورت استفاده از کربنات کلسیم همراه با غذا مصرف شوند زیرا غذا باعث جذب بهتر آن میگردد اما سیترات کلسیــم ربـطــی بــهزمــان مصرف غذا ندارد.
ویتامینD نیز جزو ضروری درمان بوده و میزان توصیه شده برای افراد بالای50 سال حداقل 800 واحد روزانه میباشد که البته این میزان برای کسانی است که فاقد کمبود ویتامینD هستند.
ورزش، بهبود سبکزندگی و پیشگیری از افتادن:
ورزشهـای تحـمل وزن (weight bearing) بهمیزان نیمساعت در روز باعث افزایش تودهیاستخوانی و نیز تقویت عملکرد عصبی عضلانی، افزایش هماهنگی حرکات، تعادل و قدرت بیمار میشود. همچنین کاهش مصرفسدیم و قطع سیگار و محدویت نسبی پروتئین نیز باید مدنظر باشد.
داروها:
ـ (Bis Phosphonates) بیسفوسفوناتها:
آلندرونات، رزیدرونات، ایباندرونات و زولدرونیک اسید برای درمان استئوپوروز تأیید شدهاند. این داروها باعث افزایش تراکماستخوان و کاهش خطر شکستگی میشوند فرمهای خوراکی این داروها باید بامعدهیخالی و مقادیر زیاد آب مصرف شوند، شایعترین عارضهی آنها ازوفاژیت میباشد. درمواردیکه فرمهای خوراکی قابلتحمل نمیباشند میتوان از تزریق وریدی زولدرونیک اسید (با دوز4میلیگرم وریدی طی یکربع، سالیانه) استفاده نمود.
عارضهی کمتر شایع ولی مهم دیگر این داروها استئونکروز استخوانفک میباشد که باید حین درمان بیماران به آن توجه شود.
(Triparatide Forteo):
تریپاراتاید یکنوع PTH صناعی میباشد که برای درمان استئوپوروز بسیار موثراست. دوز رایج دارو بهصورت محلولهای تزریقی (250mg/ml (ml 3 ml or 2.4 دردسترس میباشد. دربرخی کشورها فرمهای خوراکی بهصورت قرصهای۱تا۲/۵میلیگرمـ 5و10میلیگرم موجوداست متابولیسم دارو کبدی میباشد .
مکانیسم عمل آن: تحریک پرهاستئوبلاستها و ایجاد استئوبلاستهای بالغ میباشد که درنتیجه باعث افزایش تودهیاستخوانی میشود. دراستئوپوروز زنانـ مردانـ استئوپوروز ناشیاز کورتن و درموارد عدمتحمل بیسفوسفوناتها یا شکست دارویی استفاده میشود، دوز روزانه 20mcg /SQ (بهتراست موقع خواب تزریق شود) میباشد که البته میتوان از روشهای تجویز هفتگی یا Intermittent نیز استفاده نمود، حداکثر درازمدت درمان توصیه شده دو سال میباشد و عوارض شایع آن شامل هیپرکلسمی (بهصورت موقت طی 4 تا 6 ساعت اول مصرف آن) افزایش اسیداوریک، سرگیجه، راشجلدی، هیپوتنشن، تهوع و استفراغ، کرامپهایعضلانی و رینیت بوده و حین مصرف باید هرششماه کلسیم و اسیداوریک چک شود.
کنتراندیکاسیونهای مصرف آن: هیپرکلسمی، نارسایی کلیهیشدید (GFR<30) بیماریهای متابولیک استخوان مانند پاژه، افزایش نامشخص ALP، بدخیمیهای استخوانی و متاستازهایاستخوان، حاملگی، شیردهی، سنگکلیهو هیپرکلسیوری میباشد.
ـ کلسیتونین: مهارکنندهی استئوکلاست بوده و ممکناست باعث افزایش تودهیاستخوانی (Bone mass) شده و نیز اثرات ضددرد دارد این دارو بهاشکال تزریق زیرجلدی و اسپری نازالمصرف شده و در بررسیهای مختلف دوزهای 100تا400 واحد روزانهی آن اثرات متفاوتی داشته است اما بههرحال اثر آن نسبت بهسایر داروهای مصرفشده دراستئوپوروز کمتر میباشد.
ـ تعدیلکنندههای انتخابی گیرندهیاستروژن(SERMS):
یکی از داروهای این دسته تاموکسیفن میباشد که اثرات پیشگیریکننده درکانسر پستان و استئوپوروز دارد اما بهدلیل افزایش احتمال کانسر رحم توصیه نمیگردد. داروی دیگر اینگروه رالوکسیفن است که باعث بهبود BMD شده و برخلاف تاموکسیفن اثرات مضر دربروز کانسر رحم ندارد اما عارضهی مهم آن گرگرفتگی و افزایش خطر ترومبوآمبولی میبــاشـد.
ـ Strontium Ranelate:
این دارو مانع از جذباستخوان شده و باعث کاهش خطر شکستگی میشــود ـ دوز روزانــهی آن 2گرم میباشد.
عارضهی مهم آن واکنشهای آلرژیک و افزایش احتمال ترومبوز ورید عمقی است.
ـ درمان جانشیـنـی هـورمـونی (HRT):
اگرچه HRT در زمان بعداز سن یائسگی باعث افزایش تراکم استخوانی میشود اما بهدلیل افزایش خطرات بیماریهای قلبی عروقی و کانسر بهصورت محدود و کوتاهمدت استفاده میشود و نیز درمقایسه با سایر داروها ازجمله بیسفوسفوناتها پساز قطع استروژن باعث تسریع کاهش تراکم استخوانی میگردد. پس امروزه استفاده از این داروها در سنین بعداز منوپوز درسن بالا کاربرد چندانی ندارد.
ـ Denosumab:
این دارو که یک منوکلونال آنتیبادی RANKL میباشد باعث افزایش BMD و کاهش خطر شکستگی میشود و همچنین باعث پیشگیری از کاهش تودهیاستخوانی در بدخیمیها میگردد. دوز معمول آن۶۰ میلیگرم هر 6ماه یکبار بهصورت زیر جلدی میباشد.
ـ دیورتیکها:
تیازیدها و indapamide باعث کاهش دفع کلسیم از ادرار شده و درکسانی که هایپرکلسیوری دارند ممکناست باعث کاهش ازدسترفتن استخوان کورتیکال شوند.
ثبت نظر