استئوپوروز در ایران و چالش‌های آن

 درشرایط فعلی حدود 25 میلیون نفر از مردم کشور ما از استئوپنی و 3 میلیون نفر از استئوپروز رنج می‌برند و به نظر می‌رسد تا سال 1400، این ارقام به حدود 43میلیون نفر خواهد رسید. ازطرف دیگر نتایج بررسی‌های شکستگی نشان‌می‌دهد در ازای هر 100/000 نفر جمعیت بالای50 سال حدود 400 شکستگی استئوپـوروتیـک لگـن درکشـور اتفاق می‌افتد.
با توجه به وضعیت این بیماری که شکستگی‌ معمولاً اولین علامت آن است، توجه به سیر بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. نتایج بررسی‌ها نشان‌می‌دهند که بیش‌از 80% شکستگی‌هایی که درافراد بالای60 سال رخ می‌دهد، ناشی از استئوپوروز می‌باشد، شکستگی و ناتوانی ناشی‌از پوکی‌استخوان درهر دو جنس رخ داده و شکستگی لگن در30% موارد حتی به مرگ می‌انجامد. این درحالی‌است که درمان استئوپوروز زمینه‌ای دربیماران دچار شکستگی معمولاً صورت نمی‌گیرد.
باتوجه به این واقعیت‌ها، به نظر می‌رسد نگاه جامع به این بیماری و عوارض آن در قالب تدوین نقشه‌ی راه استئوپوروز، دردست انجام می‌باشد که در مرکز تحقیقات پوکی‌استخوان پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم  باهمکاری وزارت بهداشت و اجرای پروژه‌ها و برنامه‌های پیشگیری و درمان در سطح ملی بتواند به  شناخت عمیق‌تر این بیماری، عوامل خطرساز آن و عوارض و مشکلات ناشی از آن کمک نماید. این برنامه‌ها همچنین در شناسایی افراد در معرض خطر با هدف پیشگیری از ایجاد بیماری در مرحله‌ی اول و درمان هرچه بهتر افراد مبتلا و ارائه‌ی خدمات مراقبتی مناسب به‌این افراد برای جلوگیری از شکستگی‌های بعدی در مراحل بعدی چاره‌ساز می‌باشد. تهیه‌ی راهنماهای بالینی و برخورد با بیماران براساس آن راهنماها نیز در کاهش این فواصل کمک‌کننده است. وجود گایدلاین‌ها نه‌تنها به بهبود وضعیت مراقبت و درمان  بیماران می‌انجامد، بلکه بار بیماری را نیز در سراسر کشور کاهش می‌دهد. از طرف دیگر با توجه به دسترسی متفاوت به داروهای پوکی استخوان و دستگاه سنجش تراکم استخوان در نقاط مختلف کشور، توزیع مناسب دستگاه‌ها و داروها و همچنین استفاده از روش‌های جدید شناسایی بیماران و ارجاع مناسب آنها در این راستا کمک‌کننده می‌باشد. افزایش آگاهی مردم در رابطه با پوکی‌استخوان و راه‌های پیشگیری و درمان آن یکی از ارزانترین و درعین‌حال موثرترین راه‌کارها در این زمینه می‌باشد. استفاده از متد بومی شده‌ی شناخت بیماران و بررسی خطر ابتلا به پوکی استخوان (Frax) و ارجاع مناسب بیماران براساس نتایج آن درشبکه‌ی ارزشمند نظام سلامت که به همت وزارت بهداشت در اقصی نقاط کشور گسترش یافته است  ممکن‌است به‌کاهش بار این بیماری در کشور بیانجامد.