با وجودی که غالباً تصور می‌شود بیماری قلب یک مشکل مردانه است ولی هر سال، تعداد خانم‌هایی که به علت بیماری قلبی درمی‌گذرند، بیشتر از آقایان است. یک مسأله‌ی بزرگ آن است که نشانه‌های بیماری قلبی درخانم‌ها با نشانه‌های بیماری قلب درآقایان تفاوت دارد. خوشبختانه، خانم‌ها می‌توانند با استفاده از گام‌هایی برای درک نشانه‌های منحصر به فرد بیماری قلبی خود ازاحتمال بروز بیماری قلب بکاهند.
نشانه‌های بیماری قلب درخانم‌ها
شایع‌ترین نشانه‌ی حمله‌ی قلبی درخانم‌ها وجود نوعی درد، فشار یا ناراحتی در قفسه‌ی‌سینه است. اما این نشانه‌ی به‌خصوص درخانم‌ها همیشه هم شدید نیست یا حتی برجسته هم نیست. احتمال دارد در خانم‌ها بیشتر از آقایان نشانه‌های حمله‌ی قلبی با درد قفسه‌ی‌سینه ارتباط نداشته باشد. مانند:
• ناراحتی گردن، شانه، بخش‌بالایی پشت یا شکم
• کوتاهی نفس
• حالت تهوع یا استفراغ
• تعریق
• سبک شدن سر یا منگی
• خستگی غیرمعمول
این نشانه‌ها نسبت به درد بسیار شدید و فشارنده‌ی قفسه‌ی‌سینه که غالباً با حمله‌های قلبی دیده می‌شود، فریبنده‌‌تر هستند. فریبندگی این نشانه‌ها به آن علت است که درخانم‌ها نه تنها انسداد در سرخ‌رگ‌های اصلی ممکن‌است وجود داشته باشد، بلکه ممکن‌است حالت انسداد در سرخ‌رگ‌های کوچک‌تری هم وجود داشته باشد که به ماهیچه‌ی خود قلب خون می‌رسانند. این حالت را دراصطلاح بیماری قلبی رگ کوچک Small vessel heart disease یا بیماری ریز رگی microvasvular disease می‌نامند.
دربسیاری از خانم‌هایی که به بخش‌های اورژانس مراجعه می‌کنند به علت آنکه نشانه‌هایی که داشته‌اند، نشانه‌هایی نبوده است که درحمله‌ی قلبی دیده می‌شود، صدمه‌ی قلب بسیار بیشتر است اگر نشانه‌هایی که ذکر شد درخانمی وجود داشته باشد یا بیمار فکر کند که به حمله‌ی قلبی مبتلا است، باید فوراً یا اورژانس115تماس بگیرد. دراین گونه موارد به جز آنکه راه دیگری وجود نداشته باشد، خانم بیمار نباید رانندگی کند.
عوامل خطرساز بیماری قلب درخانم‌ها
با وجودی که عوامل خطرساز سنتی بیماری سرخ‌رگ تاجی مانند بالا بودن کلسترل، فشارخون بالا وچاقی برخانم‌ها وآقایان تأثیر دارد ولی درخانم‌ها، عوامل خطرساز دیگری درایجاد بیماری قلبی دخالت دارند به عنوان مثال:
نشانگان سوخت وسازی. نشانگان سوخت و سازی یا سندرم متابولیک metabolic syndrome مجموعه‌یی است از چربی دور شکم، فشارخون بالا، قند خون بالا و تری‌گلیسرید بالا که درخانم‌ها بیشتر ازآقایان تأثیر دارد.
استرس روانی وافسردگی بر قلب خانم‌ها بیشتر از آقایان تأثیر می‌گذارد. افسردگی موجب می‌شود تا حفظ شیوه‌ی زندگی سالم دشوار شود و نتوان از درمان توصیه شده تبعیت کرد. درصورت وجود نشانه‌های افسردگی، باید با پزشک مشاوره شود.
سیگار کشیدن ازعوامل خطرساز بیماری‌قلبی است که درخانم‌ها مهم‌تر از آقایان است.
پایین‌بودن میزان استروژن بعد از یائسگی، عامل خطرساز قابل توجه در ایجاد بیماری قلب وعروق است (بیماری قلبی عروق کوچک)
آیا بیماری قلبی خاص زنان سالمند است؟
خیر، خانم‌هایی که کمتر از 65 سال سن دارند و دارای سابقه‌ی خانوادگی بیماری قلبی هستند باید نسبت به عوامل خطرساز بیماری قلب توجه دقیق مبذول دارند. اما خانم‌ها درهر سنی باید بیماری قلب را جدی بگیرند.
برای‌کاهش خطر بیماری قلبی چه باید کرد؟
با استفاده از چند تغییر در شیوه‌ی زندگی می‌توان خطر بروز بیماری قلبی را کاست:
ـ دربیشتر روزهای هفته به مدت30 تا60 دقیقه نرمش انجام شود.
ـ داشتن وحفظ وزن سالم
ـ ترک سیگار یا نکشیدن سیگار
ـ استفاده از رژیمی که چربی اشباع شده، کلسترل و نمک به مقدارکم داشته داشته باشد.
همچنین لازم است داروهای تجویز شده را به درستی مورد استفاده قرارداد. مثل داروهای فشارخون، رقیق‌کننده‌ی خون و آسپیرین و نیز لازم است سایر بیماری‌هایی را تدبیر کرد که از عوامل خطرساز بیماری‌قلب به شمار می‌روند مانند فشارخون بالا، کلسترل بالا و دیابت. بعضی خانم‌هایی که ازنظر بیماری قلبی پرخطر تلقی می‌شوند ازمصرف مکمل‌هایی مانند اسیدهای چرب امگا3 منتفع می‌شوند.
نرمــش بـرای کاهش بیماری قلب درخانم‌ها
به‌طور کلی هرخانمی باید به اندازه‌ی متوسط ورزش کند مثل تند راه رفتن به مدت30 تا60 دقیقه در اکثر روزهای هفته. اگر خانمی نتواند، جلسه‌ی نرمش خود را دریک وعده پایان دهد، بهتر است هرجلسه فعالیت جسمی را به چند جلسه10تا 15 دقیقه‌یی تقسیم نماید. به این ترتیب باز هم از منافع ورزش برسلامتی قلب سود خواهد برد.
می‌توان برای افزایش فعالیت جسمی درطول روز از تغییرات کوچک دیگری سود برد. می‌توان برای بالا رفتن، به جای آسانسور از پلکان استفاده نمود، برای انجام کارهای روزانه پیاده رفت یا ازدوچرخه کمک گرفت یا ضمن تماشای تلویزیون چند بار نشست و بلند شد.
وزن سالم یعنی چه؟
آنچه که وزن سالم نامیده می‌شود دراشخاص مختلف متفاوت است اما برخورداری ازشاخص طبیعی توده‌ی بدن کمک کننده است. با این محاسبه می‌توان مشخص کرد آیا درصد چربی بدن سالم است یا ناسالم. درصورتی که این مقدار برابر 25 یا بیشتر باشد، افزایش احتمال بروز بیماری قلب وجود دارد. کم کردن وزن به مقدار 6 تا8 کیلوگرم به کاهش مقدارفشارخون و کاستن از احتمال دیابت کمک می‌کند زیرا این دو بیماری برخطر بروز بیماری قلب می‌افزایند.
آیا درمـــان بیــماری قلب درخانم‌ها با آقایان فرق می‌کند؟
دربعضی خانم‌ها، دردیواره‌ی سرخ رگها صفحاتی به وجود می‌آید که به صورت لایه‌یی یکنواخت دیده می‌شوند. این لایه‌ها با استفاده از رویه‌هایی مانند آنژیوپلاستی angioplasty و استفاده از استنت stenting در مردان برای تسطیح صفحه‌های حجیم و نامنظم، درخانم‌ها قابل درمان نیستند. بنابراین درخانم‌ها به جای آنژیوپلاستی واستنت‌گذاری باید از درمان دارویی استفاده کرد که گزینه‌ی بهتری است.
بعضی از داروهای قلبی، مانند داروهایی که لخته را ازبین می‌برند در خانم‌ها مؤثرتر از آقایان است. درمان با آسپیرین هم برای خانم‌ها وهم آقایان مؤثر است ولی دراین مورد هم آثار درمان با آسپیرین درمرد و زن متفاوت است. درخانم‌ها، به نظر می‌رسد درمان با آسپیرین، بیش از آقایان، احتمال بروز استروک را کاهش می‌دهد حال آنکه استفاده از آسپیرین درآقایان سبب کاهش بیشتر حمله‌ی قلبی نسبت به استروک می‌گردد.
پیشگیــری از بیـماری قلب درخانم‌ها با آسپیرین
رهنمودهای جامعه‌ی قلب آمریکا حاکی از آن است که خانم‌ها بیشتر از آقایان و به صورت تهاجمی باید عوامل خطرساز بیماری‌قلب و استروک را از بین ببرند. مصرف روزانه‌ی آسپیرین درخانم‌ها دارای منافع زیادی است که ازجمله پیشگیری از حمله‌های قلب و استروک و کاهش خطر بیماری قلب قابل ذکر است.
دراین رهنمود‌ها توصیه شده است که خانم‌ها باید مصرف آسپیرین را درنظر داشته باشند یعنی با پزشک خود درمورد مضار و منافع آسپیرین، احتمال استروک و حمله‌ی قلبی براساس حال خود سخن بگویند. هرگز نباید آسپیرین را بنا به میل خود برای پیشگیری از بیماری قلب مورد استفاده قرارداد. هرچه احتمال بروز حمله‌ی قلب یا استروک بیشتر باشد با مصرف آسپیرین این احتمال کاهش خواهد یافت، اما احتمال بروز خونروی هم بیشتر خواهد شد.
ثبت نظر