شماره ۱۰۴۷

نقش مشاوره روانی در بیماران محروم از آندروژن

دکترسیدرضا اعرابی - اورولوژیست

بیماران سرطان پروسـتات تحت درمان با (ADT(Androgen depreviation Thenapy، در طول درمان، از نظر سلامت روحی و روانی دچار تغییراتی می‌شوند؛ البته، پس‌از گذشت دو سال از درمان، هیچ کاهش معناداری در کیفیت روحی زندگی بیمار مشاهده نشده است. پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا پیشنهاد کردند که درخصوص اثرات مضر احتمالی ADT و همچنین مداخله جهت بهبود سلامت روحی روانی نظیر برنامه‌های ورزشی و رژیم غذایی با افراد بیمار مشاوره شود.
براساس آمار پیش‌بینی شده سال 2013، حدود 240 هزار مرد در آمریکا مبتلا به سرطان پروستات بودند که از این میان حدود 30هزار نفر جان خود را از دست دادند. درمان سرطان پروستات عوارض جانبی زیادی از نظر جسمی بر افراد بیمار دارد. عواقب و عوارض جانبی مضری که برخی بیماران از درمان دریافت می‌کنند، از خود سرطان بیشتر است. مطالعات اولیه حاکی از آن است که درمان سرطان پروستات بر سلامت روح و روان افراد بیمار نیز اثر می‌گذارد.
ADT که از طریق دارو یا جراحی و برداشتن بیضه‌ها موجب توقف تولید تستوسترون می شود، همچنان ـ چه به‌صورت تنها و چه همراه با پرتودرمانی ـ معیار اصلی درمان سرطان‌های پیشرفته پروستات محسوب می‌شود. از مزایای روش ADT می‌توان کاهش سایز تومور، تاخیر در پیشرفت سرطان و بهبود میزان بقای کلی در برخی موارد را نام برد. البته روش ADT دارای عوارض‌جانبی می‌باشد که از آن جمله می‌توان به گرگرفتگی، کاهش میل‌جنسی، خستگی، تحلیل رفتن عضلات و بافت استخوانی، افزایش چربی بدن و افزایش خطر بیماری‌های قلب و عروق اشاره کرد.
نتایج بررسی‌های پیشین بیانگر نشانه‌های عاطفی و شناختی پس‌از درمان به‌ویژه در افراد میانسال هستند. این نشانه‌ها عبارتنداز: ناراحتی‌های هیجانی (گریه، زودرنجی و عصبانیت)، کاهش انگیزه، ناامیدی و اختلالات شناختی در زمینه توجه، حافظه و پردازش دیداری. برخی مطالعات حاکی از ارتباط بین ADT و افسردگی هستند؛ البته هنوز معلوم نیست که آیا افسردگی از عوارض مستقیم خود ADT است یا از عوارض وابسته به سن، بیماریهای همزمان گرگرفتگی، خستگی و یا بی‌خوابی است.
محققان این بررسی، با استفاده از داده‌های بدست آمده از بایگانی  CaPSURE - که شامل داده‌های بدست آمده از شیوه‌های مبتنی بر جوامع بزرگ در سراسر آمریکاست - اثرات ADT را بر سلامت روحی و روانی بیماران مبتلا به سرطان پروستات موضعی(Ldalized) ارزیابی کردند. بیش‌از ۳۰۰۰مرد پرسشنامه بررسی کیفیت زندگی را قبل و بعد از درمان پُرکردند.
محققان به بررسی بیماران تازه مبتلا به سرطان پروستات موضعی (غیر متاستاتیک) در فواصل سال‌های ۱۹۹۵تا۲۰۱۱ پرداختند. درمان این بیماران از‌طریق برداشتن کامل غده‌ی‌پروستات، فقط برداشتن تومور، پرتودرمانی و یا درمان اولیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی محرومیت از آندروژن PADT صورت‌گرفت. از میان بیماران شرکت‌کننده در‌این تحقیق، 75‌‌درصد از‌طریق درمان موضعی، ۲۰درصد از طریق درمان‌های ترکیبی و 5درصد از طریق PADT مداوا شدند. از میان افراد تحت ‌درمان‌PADT، حدود 84درصد  با درمان تک‌دارویی هورمون محرک ترشح هورمون لوتینیزه‌کننده (LHRH)و 16درصد با درمان چند دارویی محرومیت از آندروژن مداوا شدند.
طبق گزارش، حدود 36درصد بیماران در ارزیابی‌های پیش‌از درمان به اختلالات روانی از‌جمله افسردگی، بی‌خوابی، گیجی، قدرت تمرکز ضعیف، خواب‌ آشفته، عصبی‌بودن (ناآرامی) و یا حافظه‌ی ضعیف مبتلا بودند. هیچ تفاوت کلی‌ای در میزان نشانه‌های سلامت‌روانی به‌هنگام تشخیص بیماری درمیان گروه‌های شاهد وجود نداشت، این درحالی است که 18درصد افراد گروه PADT نسبت به 12درصد افراد گروه درمان‌های موضعی و 15درصد افراد گروه درمان‌های ترکیبی حافظه ضعیف‌تری داشتند.  
نتایج تحلیل‌ها نشان‌داد که درمان با ADT تغییرات چشمگیری در سلامت روح و روان بیماران ایجاد می‌کند. اما طی‌24‌ماه هیچ کاهش معناداری از‌نظر بالینی مشاهده نمی‌شود. دکتر کلینت‌کری کارشناس ‌ارشد بهداشت‌عمومی و پژوهشگر برجسته اورولوژی از دانشگاه کالیفرنیاـ سان‌فرانسیسکو توضیح می‌دهد که:«این نتایج را می‌توان به بیمارانی نسبت داد که در گروه درمانیADT قراردارند و با‌گذشت‌زمان با نشانه‌های خود سازگاری پیدا می‌کنند. بنابراین ادعا می‌کنند که بهبودی حاصل‌کرده‌اند».
مهمترین اثرADT روی سرزندگی و شورو ونشاط بیماران بود. کری اذعان می‌دارد که: «این نتیجه تأییدی است برنتایج سایر مطالعات که «خستگی» را مهمترین عارضه‌ی‌جانبی‌ADT برشمرده‌اند.» «البته مشخص‌نیست که آیا خستگی از عوارض مستقیم خود ADT یا از عوارض‌جانبی ADT بر روی جسم، نظیر خواب‌آشفته یا گُرگرفتگی است.»
دکتر کری معتقد است که قبل از اقدام به درمان سرطان پروستات، باید در‌خصوص تغییرات احتمالی که ADT برکیفیت زندگی بیماران می‌گذارد و همچنین راه‌های کاهش این تغییرات با آنها مشاوره شود. «تمام بیماران باید از عوارض مضر ADT و مداخلات مربوط به بهبود سلامت روحی و روانی، نظیر برنامه‌های ورزشی، تغییرات رژیم‌غذایی و سبک‌زندگی که از اهمیت زیادی برخوردارند مطلع شوند».

 

تعداد بازدید : 1149

ثبت نظر

ارسال