کلیات استئوپوروز

استئوپوروز با کاهش تراکم‌استخوان و از‌بین‌رفتن ساختار استخوانی شناخته می‌شود، لذا درموارد زیادی با خطر شکستگی همراه می‌باشد. این بیماری هم مردان و هم زنان را درگیر نموده و ممکن‌است در هر‌سنی رخ دهد اما در زنان یائسه شایع‌تر می‌باشد. شکستگی‌های استئوپوروتیک درمجموع از بیماریهای خون، سکته‌ی‌قلبی، سکته و سرطان سینه شایع‌تر هستند. حداقل یک نفر در‌هر سه زن و یک نفر در‌هر 5مرد ممکن‌است این نوع شکستگی را  در زندگی تجربه نمایند. این شکستگی‌ها بیشتر در مچ‌دست، ستون‌فقرات و لگن رخ‌می‌دهند به‌عبارت‌دیگر بیش‌از80% شکستگی‌هایی که در افراد بالای 50‌سال رخ می‌دهد ناشی‌از پوکی‌استخوان می‌باشد.
پوکی‌استخوان مسوول90% حدود 30000 شکستگی لگن است که سالیانه در دنیا رخ می‌دهد. از طرف دیگر 28% زنان و 37% مردانی که شکستگی لگن را تجربه نموده‌اند جان خود را از دست می‌دهند. این نوع شکستگی همچنین به بستری طولانی‌تری نسبت به سکته، دیابت و حتی سکته‌ی قلبی می‌انجامد. این بیماری‌ها هزینه‌ی زیادی را به فرد یا خانواده‌ی وی تحمیل می‌نمایند. این هزینه‌ها شامل هزینه‌های مراقبت از بیماران، دارو و درمان و همچنین هزینه‌های غیرمستقیم آن می‌باشد. این بیماران همچنین از کاهش کیفیت زندگی رنج می‌برند چراکه پوکی‌استخوان ممکن‌است اعتمادبه‌نفس فرد را کاهش‌داده و با کم‌کردن حرکت و فعالیت فردی به استقلال وی نیز ضربه می‌زند.
می‌توان این بیماری را یک بیماری کودکی که اثرات آن در پیری نمایان می‌شود نامید. این بدان علت است که ساخت استخوان‌ها در دوران کودکی و نوجوانی تکمیل می‌گردد و به‌همین‌علت ساخت استخوانهای قوی در‌این سنین بهترین دفاع در مقابل پوکی‌استخوان خواهد بود.
علاوه‌بر مسائل ژنتیک عوامل محیطی مانند داشتن رژیم‌غذایی مناسب و ورزش‌کردن در‌این‌زمینه موثر هستند. اوج تراکم‌استخوان معمولاً در سنین 16تا۲۰‌سالگی در دختران و 20‌تا ۲۵‌سالگی درمردان رخ می‌دهد.
مردان و زنان به‌طور مشابه از اواسط دهه‌ی 30 تراکم استخوان‌های خود را از‌دست می‌دهند. نرخ از دست‌دادن تراکم‌استخوان در زنان۲تا‌۳‌درصد در سال بیشتر است. عوامل‌خطرساز مانند سن، جنس، شکستگی ناشی از کلاپس مهره، شکستگی استئوپوروتیک بعداز سن40، شکستگی لگن در هرکدام از والدین، مصرف کورتن برای بیش‌از 3 ماه و برخی بیماریها و داروها خطر بروز این بیماری را افزایش می‌دهد. کاهش قد بیش‌از ۲سانتی‌متر ممکن‌است از علائم شکستگی مهره‌ها باشد.
باتوجه به توضیحات فوق، پیشگیری از پوکی‌استخوان از درمان آن مهمتر می‌باشد. پیشگیری از پوکی‌استخوان با داشتن فعالیت بدنی مناسب، بهره‌بردن از رژیم‌غذایی غنی‌از کلسیم و ویتامینD به‌خصوص در سنین نوجوانی رخ می‌دهد. این درحالی‌ است که بررسی‌های اخیر  نشان می‌دهد که بیش‌از ۸۰ درصد جمعیت ایرانی از درجات مختلف کمبود ویتامینD رنج می‌برند و درنتیجه اجرای برنامه‌های کشوری در‌این راستا می‌تواند در کاهش بار پوکی‌استخوان کمک‌کننده باشد.