پیشگفتار: شکستگیهای مهرههای ستونفقرات همراه با صدمهی نخا ع شوکی و رشتههای عصبی از بزرگترین بدبختیهای انسانی محسوب میگردد و درمان آنها از مشکلترین معضلات رشتهی جراحی بهشمار میرود.
سابقهی کوششهای انسانی برای درمان این شکستگیها در جسدهای مومیایی شدهی مصریان دیده میشود.
ابوعلی سینا دانشمند ایرانی به این مشکل اشارهکرده برای درمان آنها جاانداختن زودرس را توصیه مینماید.
در قرن بیستم پساز جنگ دوم جهانی در انگلستان روش بازتوانی ویژهای طرحریزی کردند که بیمار را روی تختهای ویژه بستری نموده، پرستاران باتجربه بیمار را هر سه ساعت پشت و رو میکردند تا از زخمشدن پشت بیمار و درنتیجه عفونیشدن آن جلوگیری شود. این روش طولانی و هزینهی آن بسیار زیاد و نتیجهی درمان مأیوسکننده بود. زیرا اگر صدمهی اولیه در نخاع بوده باشد بهسختی بهبود مییابد باوجود آن این روش هنوزهم درجاهاییکه تسهیلات جراحی فراهم نیست مورد استفاده است.
این روش بهعلت طولانیبودن مدت درمان، در آمریکا مورداستقبال قرارنگرفت زیرا بیشتر این بیماران جوانان زیر ۳۰و۴۰سالگی بودند و مدتطولانی بستریبودن را تحمل نمیکردند و هزینهی آن دربرابر نتیجهی مأیوسکنندهاش بسیار زیاد بود.
درسالهای۱۹۶۰تا۱۹۸۰ این شکستگیها را با روش پلهارینگتون که برای درمان اسکولیوزها اختراع شده بود از راه پشتی ستون فقرات با دو میله و چند گیره بههم وصل میکردند که مدت بستریبودن را کاهش میداد اما نتیجهی دلخواه بهدست نمیآمد، زیرا بیمار مجبور به پوشیدن یک بریس برای چندماه بود و بهبود صدمههای نخاعی میسر نبود و به هرصورت روش ایدهآل محسوب نمیشد زیرا مشکل اصلی در بخش قدام مهرهها میباشد و فشار روی نخاع و اعصاب از راه پشتی برداشته نمیشود و این بیماران بهعلت عفونتهای ادراری و زخمهای انفکتهی جلدی درحالت رقتباری میمردند.
راهچارهی اساسی ثابتشد استفاده از فیکساتور رضاییان میباشد.
نویسنده درمدت خدمت خود در دانشگاه تهران با کوشش و پژوهشهای چشمگیر درمورد آناتومی، فیزیولوژی و بهویژه بیومکانیک ستونفقرات به این نتیجه رسید که وزن سر و بالاتنه روی بدنهی مهرهها قرارمیگیرد. هنگامی که بدنه مهره درهم میشکند محور تحمل وزن مختل میگردد، تکههای شکسته شده بهداخل کانال نخاعی فرو میروند، هرگونه نگهداری شکستگی از خارج بدن بهویژه ازراه خلفی ممکننیست. به باور نویسنده و همکاران راه درست بازکردن شکستگی ازراه قدامی میباشد که جراح میتواند بهآسانی تکههای شکسته را برداشته و فشار را از روی تمام نسجهای عصبی و عروقی بردارد و سپس فاصلهی بدنهی مهرهی شکستهشده را بهوسیلهی فیکساتوری که نویسنده در بیمارستان سینا باکمک یک تکنیسین و برخیاز دانشجویان واسیستانها اختراع و تعبیهکرده بود بپوشاند، چنانکه دو مهرهی سالم بالا و پایین مهرهیشکسته، محکم بههم متصل میشود بهگونهای که روز یا روزهای بعد بیمار میتواند راه برود بهشرطیکه صدمهی نخاع کامل نبوده باشد (شکل۱).
اینک اجازه میخواهد چگونگی دو بیماری که بااین روش در ایران و آمریکا درمان شدهاند بپردازیم.
بیمار شمارهی۱ مرد۴۴سالهای بود که در تبریز بهعلت تصادف اتومبیل با درد شدید کمر قادر به بلندکردن پاهای خود نبود (شکل۲) اما کمی حس در پاهایش وجودداشت. پساز معاینه و میلوگرافی معلومشد بیمار مبتلا به شکستگی مهرهی۱۲ پشتی با بلوک کانال نخاعی بودهاست شکل۲ بیمار پیشاز عمل، شکل۳نمای میلوگرافی.
برابر آنچه بادقت تعیینکرده بودیم بیمار را یک روز شنبه عملکردیم. درست یکهفته بعد روز شنبه هنگام ویزیت بیماران تخت اورا خالی دیدم. دلیل آنرا پرسیدم،یکیاز آقایان انترنها گزارشکرد:
بیمار اهل تبریز است، از دیروز به راه افتاده، هیج شکایتی هم نداشت، زخمش بهخوبی جوشخورده بود من بخیههایش را برداشتم عجلهداشت با فامیلش همین الان رفت، این پزشک مهربان گفت هم اکنون میروم پیدایش میکنم، گفتم لازمنیست که برگردانیش، اگر توانستی عکس او را بگیر، به فاصلهی چند دقیقه این پزشک جوان عکس این بیمار را در خیابان گرفته بود که مشاهده مینمایید(شکل۴).
باتمام عشق و علاقهای که بهکار و خدمت در دانشگاه تهران داشتم روزی بدون گفتگوی قبلی متأسفانه بهخدمت من خاتمه دادند. ازآنجا که من باور داشتم خدمتی بسیار ارزندهای را برای انسانهای مبتلا به شکستگیهای ستونفقرات شروع کرده بودم برای تکمیل آن عازم خارج از کشور شدم. در اولین فرصت اختراع خود را بهنام (Rezaian Spinal Fixator) بهثبت رسانیدم. (شکل ۵)
در اروپا و آمریکا :
در آمریکا بدون حضور خود من آن را به رسمیت شناخته اجازه استفادهی آن را صادرکرده بودند.
FDA بهوسیله موسسه مهم:
بسیار روشن است ک ازآنپس دربسیاری از کنگرهها دعوت به سخنرانی و کار در برخیاز بیمارستانها برایم میسر گردید.
دراینجا شرححال یکیاز بیماران را گزارش مینمایم تا کاربرد این روشدرمانی بهتر روشنگردد.
بیمار کارگر ۲۶سالهای است که درهنگام کار از بالای داربست طبقهی سوم ساختمان سقو طکرده بود و اولین مهرهی کمر او بهکلی خرد شدهبود. بیمار درد شدید همراه با فلج هردو اندام پایینی و بیاختیاری ادرار و مدفوع داشت پساز معاینههای اولیه شکستگی مهره را ازراه قدامی بهوسیلهی جراحی با فیکساتور رضائیان درمانکردیم. یکهفته بعد بیمار از بیمارستان مرخصشد. چند هفته بعد دریک شرکتی بهکار رانندگی درشهر دیگری پرداخت. دو سال بعد بنابه درخواست ما، پزشک بیمار گزارشکرد که کار میکند هیج شکایتی ندارد. یک ورقه رادیوگرافی و نیز یک کتاسکن او را برای اطمینان ما ارسالکرد که دراینجا مشاهده میفرمائید.(شکل۶)
نتیجه: با روشهای پیشین هرگز اینگونه بیماران قابلدرمان راستین نبودند.
ثبت نظر