تشخیص زودهنگام سرطان پانکراس با آزمایش خون

این آزمایش خونی که مجموعه‌ای از مارکرهای مولکولی به‌نام میکرو‌RNA‌ها را اندازه‌گیری می‌کند، در آینده به شناسایی و تعیین ضایعات‌مقدماتی (Precursor) که می‌تواند به سرطان پانکراس تبدیل‌شود کمک خواهد‌کرد.

سرطان پانکراس چهارمین علت شایع مرگ ناشی‌از سرطان در آمریکا است و نرخ بقای ۵ ساله‌ی آن فقط در ۶‌درصد از افراد روی‌‌می‌دهد و به‌گفته‌ی انجمن سرطان آمریکا (ACA)؛ پایین‌ترین نرخ  بقا (Survival Rate) در بین تمامی انواع سرطان را دارد.

این نرخ بقای پایین به‌طور‌مشخص به دشواری تشخیص سرطان پانکراس در مراحل اولیه مربوط می‌شود.

در‌این بررسی محققان مرکز سرطان Moffitt در آمریکا، با شناسایی مارکرهایی در خون به بهبود نرخ بقای سرطان پانکراس بیمارانی با ضایعات پیش بدخیم (Premalignant) به‌نام نئوپلاسم موسینی پاپیلاری درون مجاری (Intraductal Papillary Mucinous Neoplasms:IPMNs) امید دارند.  

یک راهکار امیدبخش جهت کاهش تعداد افرادی‌که دچار سرطان پانکراس می‌شوند،شناسایی و درمان ضایعات پانکراسی پیش بدخیم است‌. مشخص‌شد که IPMNs پیش‌درآمد سرطان پانکراس، در نیمی‌از کیست‌های پانکراسی بدون نشانه محسوب می‌شوند که هر‌ساله به‌طور اتفاقی توسط سی‌تی‌اسکن یا MRI در آمریکا تشخیص‌داده می‌شوند.  

IPMNs می‌تواند عامل تکوین سرطان پانکراس کم خطر یا پرخطر باشد؛ اما تنها راه شناسایی صحیح شدت IPMNs برداشتن آن توسط جراحی است که خود عوارضی مانند دیابت در درازمدت و مرگ را در پی دارد. همچنین برنداشتنIPMNها می‌تواند به از‌دست‌دادن فرصت جهت جلوگیری از ضایعه‌ی پرخطری که می‌تواند به سرطان پانکراس مهاجم تکوین یابد، منجر شود.

محققان در‌نظر دارند یک تست خونی سریع و مقرون‌به‌صرفه را توسعه‌ دهند تا بتواند به‌درستی IPMN‌های کم‌خطر را از IPMN‌های پر‌خطر که باید توسط جراحی برداشته شوند، متمایز کند. این کار با بررسی میکرو‌RNA‌ها (miRNAs)‌ (رده‌ا‌ی از مولکول‌های کوچک که ژن‌های کلیدی دخیل در توسعه و پیشرفت سرطان را تنظیم‌می‌کنند) انجام‌می‌گیرد. محققان با استفاده از تکنولوژی‌های دیجیتال جدید، الگوهای انواع miRNAs را در‌خون مقایسه‌کرده و مجموعه‌ای از‌۳۰ miRNAs را یافتند که بین IPMN بیماران و داوطلبان سالم متمایز هستند و همچنین پنج miRNAs را تعیین‌کردند که می‌توانستند IPMN‌های پرخطر را از کم خطر متمایز نمایند.

محققان امیدوار هستند که درآینده‌ای نه‌چندان دور یک تست خونی مبتنی‌بر miRNA در ترکیب با تصویربرداری و دیگر عواملی که در پیش‌بینی صحیح شدت بیماری از روی IPMN‌ها و دیگر کیست‌های پانکراسی در زمان تشخیص یا پیگیری به گروه پزشکی کمک می‌کند، قابل‌استفاده باشد و با به‌کارگیری چنین تست‌های خونی در اقدامات بالینی روزانه، موقعیت بزرگی برای تداخلات درمانی طی فاز پیش‌از سرطان و قبل‌از ایجاد بدخیمی‌های پانکراسی فراهم‌ ‌شود.

تشخیص زودهنگام و غربالگری، مؤثرترین راه تشخیص افراد در‌معرض خطر جهت به حداقل رساندن امکان ایجاد سرطان پانکراس است.