شماره ۹۴۹

آزمایش PSA

فرهاد یوسفی - کارشناس آزمایشگاه - کوثر عبدالله زاده - کاردان آزمایشگاه

نام آزمایش: PSA (پروستات اسپسیفیک آنتی‌ژن)
نام انگلیسی آزمایش: Prostate Specific Antigen
 مخفف انگلیسی آزمایش: PSA
 نام‌های متعارف دیگر: Total PSA
 آمادگی بیمار: جلوگیری از انزال به مدت 24 ساعت قبل از جمع‌آوری نمونه، چون انزال با افزایش میزان PSA مرتبط است.
علت درخواست آزمایش:
•‌ این آزمایش برای غربالگری مردان ازنظر سرطان پروستات (هرچند درحال حاضر هیچ توافقی درمورد  استفاده از این آزمایش برای غربالگری مردان بدون علامت سرطان پروستات وجود ندارد).
•‌ برای کمک به تعیین لزوم انجام بیوپسی از پروستات.
• برای پایش اثربخشی درمان سرطان پروستات و تشخیص عود سرطان پروستات.
• همچنین درطول درمان سرطان پروستات و پس ازآن درفواصل منظم درخواست می‌شود.
• آزمایش PSA تام و DRE هنگامی که یک مرد علائمی دارد که ممکن است به علت سرطان پروستات باشد درخواست می‌شود.
 توضیح راجع به آزمایش: PSA پروتئینی است که عمدتاً توسط سلول‌ها در پروستات تولید می‌شود.
 بیشتر PSA به داخل مایع منی رها می‌شود، اما مقدار کمی ازآن نیز به درون جریان خون رها می‌گردد.
 PSA به دو شکل درخون موجود است:
• آزاد(Free)
• کمپلکس(cPSA، متصل به یک پروتئین).
• اغلب از آزمایش‌PSA تام، که مجموع‌PSA آزاد وcPSA ‌را درخون اندازه‌گیری می‌کند، استفاده می‌شود. هنگامی که پزشک آزمایش‌PSA درخواست می‌کند، به PSA تام اشاره دارد.
 درچـه شـرایطی جواب آزمایـش افزایش یا کاهش می‌یابد؟
میزان بالای PSA ممکن است در:
ـ پروستاتیت
ـ هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)
ـ با افزایش سن مردان
ـ انجام DRE
ـ دستکاری پروستات توسط بیوپسی یا برداشتن پروستات
ـ دوچرخه سواری
ـ انزال درعرض 24 ساعت قبل از آزمایش
ـ عفونت پروستات دیده می‌شود.
 آزمایش‌های تکمیلی:
(Tumor markers, Digital Rectal Exam (DRE
تداخلات دارویی: برخی داروهای شیمی درمانی مانند سیکلوفسفامید ومتوترکسات، ممکن است باعث افزایش یا کاهش میزان PSA شوند.
 اطلاعات تکمیلی: نمونه باید قبل از این که پزشک آزمایش رکتالی DRE را انجام دهد و قبل یا چندین هفته بعد از بیوپسی پروستات جمع‌آوری شود.
 آزمایش‌PSA تام و DRE را می‌توان برای غربالگری مردان بدون علامت و علامتدار دچار سرطان پروستات مورد استفاده قرار داد. اگر این دو غیرطبیعی باشند، پزشک ممکن است این آزمایش را با بیوپسی پروستات و شاید آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی پیگیری کند.
 اگر DRE طبیعی است، اما PSA کمی افزایش دارد، پزشک ممکن است آزمایش PSA آزاد درخواست کند تا نسبت این دو PSA راچک کند. این کار به تشخیص بین سرطان پروستات و علل غیرسرطانی دیگر که PSA را افزایش می‌دهند، کمک می‌کند.
 توصیه می‌شود که پزشکان آ‌زمایش‌هایPSA تام و DRE را به طور سالانه برای تمام مردان، از سن 50 سالگی به بعد و برای افرادی که احتمال خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات دارند ومردانی که سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارند، از سن40 تا45 سالگی به بعد درخواست کنند.

تعداد بازدید : 2484

ثبت نظر

ارسال