شماره ۱۱۸۷

شیر پروبیوتیک مسبب کاهش خطر عوارض‌بارداری

دکتر مهسا نوردکویست، متخصص زنان و زایمان

شیر پروبیوتیک مسبب کاهش خطر عوارض‌بارداری

چهارشنبه 5 اردیبهشت 1397
پزشکی امروز

براساس پژوهشی درکشور نروژ، نوشیدن شیر غنی‌از پروبیوتیک در دوران بارداری می‌تواند خطر دومشکل مرتبط با بارداری را کاهش‌دهد؛ اما این نکته مهم است که زنان این نوشیدنی غنی‌از پروبیوتیک را درچه مرحله‌ای از بارداری مصرف‌نمایند.

محققان دریافتند که مصرف شیر پروبیوتیک در اوایل بارداری درمقایسه با زنان بارداری که اصلاً پروبیوتیک مصرف نمی‌نمایند با کاهش‌خطر زایمان‌زودرس (زایمان درهفتهٔ ۳۷بارداری) در ارتباط می‌باشد. همچنین  براساس یافته‌ها(The BMJ Open)، میان مصرف شیر‌پروبیوتیک در اواخر بارداری و کاهش‌خطر پره‌اکلامپسی ارتباط وجود دارد.

این‌بیماری از‌عوارض خطرناکی است که در‌آن زنان‌باردار با افزایش فشارخون و سطح بالای پروتئین در ادرار مواجه‌می‌شوند. این بیماری می‌تواند دارای عوارض سیستمیک بوده یا بر کل‌بدن اثر داشته‌باشد.

درمقایسه با آنچه که در بارداری طبیعی مورد‌انتظار است، در پره‌اکلامپسی و زایمان زودرس میزان بالاتری از التهاب وجود دارد. پروبیوتیک‌ها یا باکتری‌های مفید می‌توانند به کاهش التهاب‌بدن کمک نموده و درنتیجه به‌طور بالقوه خطر این عوارض بارداری را کاهش‌می‌دهند.

• بررسی هم‌گروهی مادر و فرزندان نروژی:

محققان در این پژوهش داده‌های جمع‌آوری‌شده ازحدود ۷۰۰۰۰ مادر باردار نروژی را بررسی‌نمودند که در بررسی هم‌گروهی د‌رازمدت مادر و فرزند شرکت کرده‌بودند. زنان به‌عنوان بخشی‌از این پژوهش پرسشنامه‌هایی را درمورد تاریخچهٔ‌سلامت و عادت ‌سبک‌زندگی در هفتهٔ ۱۵ و ۳۰ ‌بارداری تکمیل و اطلاعاتی درمورد رژیم‌غذایی خود در هفتهٔ ۲۲ بارداری ارائه‌نمودند.

پرسشنامه‌های سبک‌زندگی، پرسش‌هایی درمورد مصرف شیرهای پروبیوتیک پیش‌از بارداری و در اوایل بارداری در برداشت. شیرهای پروبیوتیک در نروژ پرطرفدار و فراوان‌ می‌باشند.

محصولاتی مانند کفیر، شیر دارای باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و ماست‌پروبیوتیک را می‌توان محصولاتی مشابه با شیرهای پروبیوتیک درنظر‌گرفت که در‌این پژوهش درمورد آن شرح‌داده ‌شد.

حدود ۲۳درصد‌از زنان شرکت‌کننده در‌این‌پژوهش اعلام‌نمودند که پیش‌از باردارشدن شیر‌پروبیوتیک خورده‌بودند، حدود ۳۸درصد شیرپروبیوتیک را دراوایل بارداری (یعنی تا هفتهٔ۱۳بارداری) و ۳۲درصد در اواخر بارداری (مابین هفتهٔ ۱۳و ۳۰ بارداری) مصرف‌کرده‌اند. این زنان به‌طور‌متوسط روزانه ۱/۵ فنجان محصولات شیر دارای باکتری فعال‌زنده مصرف‌کردند.

• اثرات محافظتی احتمالی:

محققان دریافتند که نوشیدن شیر پروبیوتیک در اواخر بارداری درمقایسه با عدم‌مصرف آن در‌این‌دوره، با کاهش ۲۰ درصدی خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی درارتباط است.

نتایج نشان‌داد که مصرف پروبیوتیک در اواخر بارداری می‌تواند با کاهش نشانه‌هایی همچون فشارخون بالا و پروتئین در ادرار که در سه‌ماههٔ‌سوم اتفاق‌می‌افتد، خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی را کاهش‌دهد.

به‌نظر‌می‌رسد که زمان مصرف شیرپروبیوتیک نیز می‌تواند در زایمان زودرس مؤثر باشد. نوشیدن شیرپروبیوتیک در اوایل بارداری درمقایسه باعدم‌مصرف آن در این دوره، باکاهش ۲۱ درصدی زایمان‌زودرس درارتباط است.

یک توضیح برای این نتیجه‌گیری به‌این‌صورت است که زایمان زودرس غالباً با عفونت در ارتباط می‌باشد که منجر به التهاب دربدن می‌شود. نتایج حاکی‌از آن است که اگر پاسخ التهابی‌بدن در مراحل اولیهٔ بارداری ایجاد‌گردد، خطر تولد زودهنگام کاهش‌می‌یابد.

این پژوهش با محدودیت‌هایی نیز همراه بود؛ برای نمونه، محققان قادر به مشخص‌نمودن این موضوع نبودند که کدامیک از شیرهای پروبیوتیک یا گونه‌های باکتری موجود در‌آن اثر کاهش‌دهندهٔ التهاب دارد. به‌علاوه این پژوهش علت‌و‌معلول را مشخص‌نکرد، درعوض نشان‌داد که میان مصرف شیرپروبیوتیک و این عوارض بارداری ارتباطی وجود دارد.

دکتر سوزان‌بتگیت، متخصص طب مادر و جنین در مدرسهٔ دانشگاه جرج واشینگتن و علوم‌سلامتی واشینگتنD.C اظهارنمود: این پژوهش مستلزم کوشش و تلاش بسیار می‌باشد و یکی‌از ویژگی‌های مثبت آن این است که اطلاعات مربوط به رژیم‌غذایی را درمورد تعداد بسیاری از زنان باردار بررسی‌نمود.

دکتر بتگیت اضافه‌نمود: درحال‌حاضر پزشکان توصیه‌می‌کنند زنان بارداری که درخطر بالای ابتلا به پره‌اکلامپسی قراردارند، درسه‌ماههٔ دوم بارداری آسپرین با دوز کم مصرف‌نمایند که می‌تواند به کـاهش التهاب کمک‌کند.

بسیاری‌از علل‌ دخیل در پره‌اکلامپسی و زایمان‌زودرس براثر التهاب به‌وجودمی‌آید و برخی‌از التهاب‌ها از جفت نشأت‌می‌گیرد. بنابراین این‌عقیده که کاهش التهاب می‌تواند موجب پیشگیری ازعوارض بارداری‌گردد معقول‌است؛ اما تحقیقات بیشتری موردنیاز است تا پزشکان بتوانند به زنان‌باردار توصیه‌کنند که برای پیشگیری‌از عوارض بارداری شیرپروبیوتیک بنوشند. برخلاف آمریکا، شیرپروبیوتیک در رژیم‌غذایی مردم نروژ کاملاً رایج‌می‌باشد.

تعداد بازدید : 736

ثبت نظر

ارسال