شماره ۱۰۹۹

بازدارنده‌های آروماتاز

دکتر منوچهر مجد - زنان

بازدارنده‌های آروماتاز موجب کاهش غلظت استروژن در مفید ساختن کاربرد آنها برای درمان وضعیت‌های وابسته به استروژن از‌جمله آندومتریوزیس خواهند شد. مجموعه‌ی آنزیم آروماتاز شامل ۲ پلی‌پپتید می‌باشد.

مورد اول سیتوکروم آروماتاز (‌P450‌(CVP450AROM  که محصول یک ژن منفرد ‌CYP19 می‌باشد و مورد ‌دوم فلاوپروتئین، کاهش‌دهنده‌ی‌NADP سیتوکروم ۴۵۰  که در بیشتر سلول‌ها پخش می‌باشد. ‌۳نسل باز‌دارنده‌ی آروماتاز وجوددارد. اولین نسل بازدارنده‌ی‌‌ Glutethimide سبب ایجاد ادرنالکتومی طبی‌ می‌شود.

با اضافه‌شدن این اثر عوارض‌جانبی ازجمله خواب‌آلودگی، راش‌های پوستی وتهوع ایجاد می‌گردند. نسل‌دوم بازدارنده‌ها شامل ‌Fadrozole و Formstancell می‌باشندکه بیشتر انتخابی بوده و عوارض ‌جانبی کمتری دارند و راه تجویز آنها داخل عضلانی است‌.نسل‌سوم بازدارنده‌های آروماتاز شامل Letrozole, Anastrazoole و مشتقات‌Triazole است و انتخابی، برگشت‌پذیر و با اثر قوی می‌باشند که موجب کاربرد ایده‌آل آنها در کلینیک می‌گردد‌. یک دوز‌۱تا۵ میلی‌گرمی‌ لتروزول و آناسترازول موجب بازدارندگی میزان استروژن به‌میزان حداقل‌۹۷تا۹۹درصد می‌شود.

عوارض‌جانبی بازدارنده‌های آروماتاز:

بیشترین عوارض‌جانبی با کاربرد نسل‌سوم بازدارنده‌های آروماتاز (لتروزول، اناسترازول) عوارضی نسبتاً خوش‌خیم هستند؛ با سردرد ملایم، درد یا سفتی مفاصل، تهوع و اسهال که شایعترین عوارض آن می‌باشند. چنانچه با آنالوگ‌های ‌GnRH مقایسه ‌شوند، گر‌گرفتگی ملایم بوده و به‌مراتب کمتر‌است.کاربرد درازمدت آن،‌ زنان را در‌معرض افزایش خطر ایجاد شکستگی، کاهش استخوان‌سازی و پوکی‌استخوان قرار می‌دهد. بیشتر این بررسی‌ها روی زنانی انجام گرفت ‌که بازدارنده‌ی آروماتاز را به‌صورت درمان کمکی در‌مورد سرطان‌های‌پستان‌که دریافت‌کننده‌ی مثبت هورمونی (HRP) می‌باشند، مصرف می‌نمودند. نسبت شکستگی در بیماران درمان ‌شده با بازدارنده‌ی آروماتاز در یک ارزیابی از ۵/۲درصد به۱۱درصد در موارد آناسترازول با تاموکسیفن توأم در یک بررسی دیگر بوده‌است‌. چندپژوهش نشان‌داده است که سیر ایجاد تحلیل استخوان را می‌توان بازگردانده یا ترمیم نمود؛ با استفاده‌ از این ترکیبات با کاربرد توأم بی‌فسفونات. البته بی‌فسفونات را در زنان قبل‌از منوپوز نمی‌شود استفاده کرد. بررسی‌ها نشان‌داده است که افزودن پروژستین‌ها و قرص‌های پیشگیری ‌از بارداری در این بررسی‌ها که توأم‌نمودن بازدارنده‌ی آروماتاز با نوراتیندرون استات (باکلسیم و ویتامین‌D)یا قرص‌های پیشگیری‌از بارداری در آنها صورت گرفته، تغییراتی در تحلیل ‌(کاهش)BMD با کاربرد آنها نشان‌داده نشده‌است.در‌هرصورت در‌ یک آزمایش، توأم‌ نمودن اگونیست (GnRH(Goserlinبا بازدارنده‌ی اروماتازآناسترازول موجب تحلیل رفتن ‌استخوان بعداز ۶ماه درمان شده‌است و مشخص‌شده که تحلیل BMD به‌طور ‌مشخص در Goserlin با اناسترازول آروماتاز در‌مقایسه با Goserlin به‌تنهایی، بیشتر بوده و این اثر حتی بعداز قطع درمان نیز وجودداشته است‌. در‌هرصورت هیچ‌یک از بیماران کاهش استخوان‌سازی یا پوکی ‌استخوان نداشته‌اند‌. سایر عوارض  شامل؛ سرخ‌شدن(Hot flush) و گرگرفتگی (Hot flash)، سردرد، درد ناحیه‌ی پشت، گرفتگی ساق‌پا و دردمفاصل می‌باشد که بیشتر این اثرها با کاربرد دراز‌مدت این  داروها ایجاد ‌می‌گردند‌.

 

تعداد بازدید : 2230

ثبت نظر

ارسال