شماره ۱۰۸۰
دکتر ضیاءالدین سروش - رادیولوژیست
محققان نشاندادهاند که برنامههای غربالگری با استفادهاز ماموگرافی سنتی (Conventional) با اشعهی ایکس، مرگومیر ناشیاز سرطانپستان را کاهش میدهند؛ اما درماموگرافی سنتی، میزان نتایج مثبت اشتباه بالاست و به انجام تعداد زیادی بیوپسی غیرضروری منجر میشود. تصویربرداری MRI مکمل مفیدی برای ماموگرافی گشته است. اما این امتحانات میتواند باعث اتلاف وقت و نیاز به تزریق مادهی حاجب نیز بشود که هزینه و عوارض بالقوهی خود را دارد.
مطابق بررسی جدید صورتگرفته، ممکناست کاربرد یک تکنیک تشدید مغناطیسـی(Magnetic Resonance:MR) تصویربرداری از پستان که درآن از تابش یونیزان یا مادهی حاجب استفاده نمیشود، اطلاعات بیشتری را دربارهی یافتههای مشکوک درماموگرافی غربالگری با اشعهیایکس عرضهکند و از این طریق انجام بیوپسیهای غیرضروری کاهش مییابد.
محققان آلمانی پروتکل یک تصویربرداری خلاصه شدهی MR)Abbreviated MR) را ارزیابیکردند که به مادهی حاجب نیاز ندارد. دراین پروتکل تنها از دو توالی کوتاه استفاه میشود:
• توالی برای نشاندادن شکل و ظاهر ضایعه
• توالی برای آشکارساختن ویژگیهای بیوفیزیولوژیک که درآن ازتصویربرداری وزندهی شده با دیفیزیون و ماموگرافی به روش تشدید مغناطیسی و مهار زمینه Diffusion-Weighted imaging with Background Suppression Magnetic استفاده می شود که دراین تکنیک انتشار، یا حرکت مولکولهای آب ازمیان بافت، سنجش میگردد. نواحی دارای انتشار محدود (Restricted Diffusion) شاید نشانگر بدخیمی باشند.
این محققان DWIBS-MRM را با پروتکلهایMRI خلاصهشده و تقویتشده با مادهی حاجب (Abbreviated Contrast- Enhanced MRI) و MRI کامل تشخیـصی پستـان (Full Diagnostic Breast MR Protocol) در۵۰ خانم دارای ماموگرامهای غربالگری مشکوک که برای آنها بیوپسی توصیه شده بود، مقایسه کردند.
۲۴ تَن از ۵۰ خانم شرکتکننده در ارزیابی، دچار کارسینوم پستان بودند. دقتDWIBS-MRM قابلمقایسه بادقت پروتکلهای MRI کامل تشخیصی و MRI خلاصهشده و تقویتشده با مادهیحاجب بود. این تکنیک از ارزش پیشگوییکنندگی منفی ۹۲درصد برخوردار بـود. ارزش پیشگوییکنندگی منفی (Negative Predictive Value) نشانگر احتمال بیمارنبودن کسی میباشد که نتیجهی تست او منفی گزارششده است.
تصاویر نشاندهندهی ضایعهای است که در یک زن ۵۱ سالهی شرکتکننده در غربالگری سرطانپستان شناساییشد. این زن با استفاده از پروتکلهای تصویربرداریMR پستان معاینه گشته که تنها یک ضایعه در آن مشخص شده بود ولی در تصویربرداری DWIBS-MRM مشخصگردید ضایعه دومی نیز وجود دارد.
تنها میکروکلسیفیکاسیون مرتبط با کارسینوم داکتال درجا (Ductal Carcinoma In- Situ :DCIS) فاقد تومور توپر(Solid)، که از مراحل اولیهی سرطانپستان است، با هیچیک از روشهای MR ردیابی نشد و امکان دارد DWIBS-MRM تشخیصی تقویت نشده (Unenhanced) درآینده نقش مفیدی در غربالگری سرطانپستان ایفا کند.
اگر یافتههای مقدماتی تأیید شوند، این رویکرد پتانسیل بالایی پیدامیکند که از آن برای کمک به فرآیند روشنکردن ضایعات نامشخص (Unclear) در ماموگرافی با اشعهیایکس در غربالگری سرطانپستان استفاده شود و شاید کمککند که تعداد بیوپسیهای تهاجمی و اضطراب مرتبط با آن را درزنانی که در ماموگرافی آنها یافتههای مشکوکی بهدستآمده است، کاهش داد.
روشDWIBS-MRM مزیتهایی بر رویکردهای MR دارد:
۱ـ تصاویر MR را میتوان در کمتر از 7دقیقه آمادهکرد، درحالیکه پروتکلMR کامل پستان بیشاز ۳۰دقیقه وقت میبرد درحالیکه زمان متوسط خواندن Unenhanced DWIBS-MRM کمتر از نیم دقیقه است.
۲ـ به دلیل استفاده از یک تکنیک جمعبندی ابتکاری بهنام MIP)Maximum Intensity Projection)، که سنجش ضایعه را با خواندن یک تصویر جمعبندی بهجای چند تصویرتکمقطعی میسر میسازد، این سرعت عمل مقدور میگردد.
تحقیقات فوق در مجلهی Journal of Radiology on Line منتشر شده است.
ثبت نظر