شماره ۹۷۴
پزشکی امروز
یک گروه دانشمندان دانشگاه مک ماسترکشف کردهاند مردان مسوول یائسگی در زنان هستند.
دراین بررسی آمدهاست که یائسگی پیامد ناخواستهی انتخاب طبیعی است که بهعلت ترجیح و رغبت مردان به زنان جوانتر ایجاد میشود.
درعینحال که تفکر سنتی براین اصل استوار است که یائسگی از تداوم تولیدمثل جلوگیری میکند ولی پژوهشگران این دانشگاه نتیجهگیری کردهاند که این فقدان تولیدمثل است که بهبروز یائسگی میانجامد.
پژوهشگران دریافتهاند که با گذشتزمان، رقابت درمیان مردان تمام سنین در یافتن همسر جوانتر سبب شدهاست بخت تولیدمثل درخانمهای سالمندتر به مقیاس وسیع کاهش یابد. فشارهای انتخابطبیعی بربقای حیات گونهها ازطریق تناسب فردی استوار است و به این جهت درعینحال که احتمال تولیدمثل بسیار زیاد است از باروری در زنان حفاظت میشود.
یائسگی ازجهاتی شبیه پیری است ولی متفاوت از آن نیز هست زیرا مانند یک جریان همه یا هیچ است که بهعلت مبارزه دریافتن همسر جوانتر باشتاب پیشمیرود. اگرچه اعتقاد برآن است که یائسگی منحصراً درانسان دیده میشود ولی هنوز کسی نتوانسته است توجیه رضایتبخشی برای علت بروز آن عرضه بدارد. البته توانستهاند یائسگی را در نهنگقاتل و نهنگخلبان تشخیص دهند.
پژوهشگران دراین بررسی از انگارههای کامپیوتری استفاده کردهاند که نشانمیدهد چگونه ترجیح مرد دریافتن همسر جوانتر ممکناست بهانباشت موتاسیونهایی منتهی شود که برای باروری زن دارای آثــار مخــرب است و درنتیجه بهایـجـاد دورهی یائسگی منتهـی میشود.
اما «نظریهی مادر بزرگ» که درحال حاضر متداول است حاکی از آن است که خانمها بعد از یک دورهی سنی در راه تکامل خود نابارور میشوند تا امکان شرکت درتربیت و نگاهداری نوههای خود را یافته و به این ترتیب سبب بهبود بقای حیات خانواده شوند. البته این مسأله چیزی هم به دورنمای تکاملی اضافه نمیکند.
اما این سوال پیش میآید که جای ناباروری در تکامل کجاست؟ ناباروری، خلاف اصل کلی انتخاب طبیعی است. درانتخاب طبیعی، باروری، و تولیدمثل جا دارد و برای توقف باروری، جایی نیست.
دراین نظریه آمدهاست که اگر خانمها نیز مانند آقایان تولیدمثل میکردند و مردان به همسران سالمند خود رغبت نشان میدادند، خانمها نیز میتوانستند مانند آقایان درتمام مدت عمر خود قدرت باروری داشته باشند.
PLOS Computational Biology 2013: e 100 3092.
ثبت نظر