می‌توان خواص درمانی کاسنی را به شرح زیر خلاصه‌کرد:
1ـ دم‌کرده‌ی گل و برگ کاسنی و جوشانده‌ی ریشه‌ی آن کار قلب، کبد و کلیه را متعادل می‌سازد.
2ـ خون را تصفیه می‌کند.
3ـ درد مفاصل را کاهش می‌دهد.
4ـ در درمان یبوست و نیز اسهال میکروبی مفید واقع‌می‌شود.
5ـ خارش پوستی را کاهش می‌دهد.
6ـ محرک صفرا است و نارسایی‌های کبد را درمان می‌کند.
7ـ اشتهاآور است، غذا را هضم می‌کند و از ایجاد نفخ و بازگشت اسید معده به مری پیشگیری‌می‌کند.
8ـ به طراوت و شادابی پوست کمک می‌نماید.
گل، برگ و ریشه‌ی کاسنی قسمت‌های مورد استفاده‌ی گیاه کاسنی هستند که از آنها به‌صورت دم‌کرده، جوشانده، عرق، شربت و پماد استفاده می‌شود.
برای تهیه‌ی جوشانده، ۱۰تا۱۵گرم از برگ و ریشه‌ی کاسنی را در یک‌لیتر آب ۵ دقیقه می‌جوشانند و آن را به‌تدریج برای رفع خارش و بهبود کهیر می‌نوشند. در نسخه‌های طب‌سنتی نوشیدن ۳تا۴فنجان از این جوشانده برای بازکردن مجاری صفرا و درمان سنگ‌های صفراوی تجویز شدهاست.
دم‌کرده‌ی گل و برگ‌های تازه یا خشک کاسنی نیز بسیار مفید است. برای استفاده از دم‌کرده، ۱۵گرم برگ کاسنی را در‌یک لیتر آب‌جوش به‌مدت۱۰تا۱۵دقیقه دم‌کرده و روزی سه تا چهار فنجان از آن را می‌نوشند.
علاوه‌بر موارد یاد‌شده می‌توان از عرق کاسنی، که به‌وفور در بازار عرضه می‌گردد، استفاده‌کرد و از مزایای درمانی آن برخوردار شد. تهیه‌کنندگان عرق کاسنی آن را خنک وسبب کاهش گرمای کبد معرفی می‌کنند.
استفاده از شربت کاسنی نیز روش دیگری برای بهره‌بردن از خواص درمانی این گیاه با ارزش است. روشی برای تهیه شربت کاسنی وجود دارد که برای کودکان نیز مناسب است. در‌این‌روش آب کاسنی را می‌گیرند و هم وزن آن شکر به آن افزوده و آن قدر می‌جوشانند تا شربتی نسبتاً غلیظ به‌دست آید. استفاده ۴تا۵ قاشق از این شربت در روز، نارسایی‌های کبد، قولنج‌های کبدی و ناراحتی‌های صفراوی را بهبود‌می‌بخشد.
با غرغره آب کاسنی نیز درد و تورم گلو در هنگام سرما خوردگی و لارنژیت بهبود می‌یابد.
در ترکیب بسیاری‌از فرآورده‌های دارویی از عصاره‌ی کاسنی استفاده شدهاست. پژوهش‌های مختلف دانشگاهی نشان‌می‌دهد عصاره‌ی ریشه‌ی‌کاسنی به تصفیه‌ی کبد و بهبود مسمومیت‌های کبدی کمک می‌کند. در ترکیب برخی از این داروها علاوه‌بر عصاره‌ی کاسنی از عصاره‌ی گیاهان دارویی دیگر نیز استفاده شده و دامنه‌ی کاربرد دارو را افزایش داده است. برای مثال در دارویی به‌نام «سیکوریدین»، که برای بی‌اشتهایی، احساس ضعف عمومی و بی‌نظمی‌های گوارشی، کبدی و صفراوی تهیه شدهاست از عصاره‌ی ریشه‌ی کاسنی، دانه‌ی شنبلیله و اسانس رازیانه استفاده شدهاست. عصاره‌ی کاسنی برای درمان نارسایی‌های کبد و کیسه‌ی صفرای دام و طیور نیز کاربرد دارد. پژوهشگران مرکز تحقیقات کشاورزی استان قم، دارویی برای درمان بیماری‌های کبد طیور معرفی کرده‌اند که از عصاره‌ی کاسنی تهیه می‌شود و مقوی و محافظ کبد می‌باشد. این دارو با دفع سموم از کبد، موجب تصفیه‌ی کبد می‌گردد. در برگ اطلاعات دارویی این محصول می‌توان مطالب زیر را مطالعه‌کرد:
«این دارو از عصاره ی گیاه‌کاسنی (Chicorium intybus) تهیه شدهاست. مواد موثره‌ی اصلی گیاه شامل اینولین، لووین و سیکوریدین می‌باشد».
خواص درمانی دارو به شرح زیر خلاصه شدهاست:
ـ مقـوی و محافـظ کبــد (Liver tonic and Hepatoprotective)
ـ مؤثر در بازسازی سلول‌های آسیب دیده‌ی کبد
ـ کاهش‌دهنده‌ی میزان اسیداوریک و کراتینین خون
ـ کمک به درمان آسیت و آب‌آوردگی محوطه‌ی شکمی از‌طریق تأثیر مفید بر عملکرد کلیه
ـ کمک در درمان سندرم کبد‌چرب
ـ درمان مسمومیت‌های ناشی‌از اثر مصرف داروها و مواد توکسیک مانند سموم قارچی (مایکوتوکسین‌ها)
بررسی‌های مختلف نشان‌داده است که عصاره‌ی کاسنی در بازسازی سلول‌های آسیب‌دیده‌ی کبد (liver regeneration) نقش دارد. این دارو سطح سرمی آنزیم‌هایی را که در‌نتیجه‌ی ایجاد آسیب کبدی توسط پاراستامول و یا CCL4 به‌وجود‌آمده است کاهش می‌دهد. کاسنی باعث کاهش گلیکوژن و بهبود سلول‌های نکروزه کبد می‌گردد. اسکولتین یک ترکیب فنلی است که در کاسنی یافت می‌شود و خواص محافظتی آن علیه‌ی صدمات‌کبدی ایجاد شده با CCL4 و پاراستامول مورد مطالعه قرارگرفته است. دراین مطالعات مشخص گردید که مصرف پاراستامول وCCL4 هردو سبب افزایش فعالیت سرمی ALT ،AST و ALP می‌شوند. عصاره‌ی کاسنی سطح کراتینین خون را در‌حد زیادی کاهش می‌دهد که نشان‌دهند‌ه‌ی تأثیر مفید آن بر عملکرد کلیه و در‌نهایت کمک در درمان آسیت و آب آوردگی محوطه‌ی شکمی می‌باشد. همچنین تأثیر آن در کاهش اسیداوریک خون قابل‌توجه است. عصاره‌ی کاسنی مانع از فعالیت گزانتین اکسیداز می‌شود. این آنزیم مسئول سنتز اسیداوریک از منشاء بازهای پورینی است. به‌این‌ترتیب کاسنی می‌تواند در درمان نقرس مفید باشد. اینولین و الیگو فروکتوز سبب کاهش اورمی در موشهای سالم نفرکتومی‌شده می‌گردد. جیره‌ی‌غذایی حاوی اینولین سبب افزایش ترشح اوره در مدفوع و کاهش ترشح آن در ادرار می‌شود».
باتوجه به این که رنگ و حالت پوست می‌تواند مبین سالم یا بیمار‌بودن فرد باشد و بسیاری‌از بیماری‌ها اثر مشخص بر پوست، به‌ویژه پوست چهره می‌گذارند و شادابی پوست را مختل می کنند، می‌توان با استفاده‌ی متعادل از کاسنی، کبد را سم‌زدایی‌کرد و کار آن را بهبود بخشید و در‌نتیجه به شادابی و طراوت پوست کمک‌کرد. بدیهی است استفاده‌ی طولانی‌مدت کاسنی توصیه نمی‌شود زیرا عوارضی را در‌پی‌دارد که از‌جمله این عوارض آسیب دیدن شبکیه‌ی چشم می‌باشد.
ثبت نظر