شماره ۹۴۶

تازه های لیزر

دکترمحمدرضا شفیعی - پوست

درمان ملاسما توسط لیزر:
درطی سال های متمادی،‮ ‬محققان وپزشکان پوست و زیبایی،‮ ‬در پی یافتن درمانی قاطع برای محو ملاسما بوده‌اند،‮ ‬ولی نتایج موفقیت‌آمیز دردرمان قاطع و دائمی آن،تا این زمان حاصل‌نشده است‮.‬
چگونگی ایجاد ملاسما‮:‬
ملاسما به علت افزایش فعالیت‮ ‬غیرمعمول ملانوسیت‌ها درلایه‌ی اپیدرم ایجاد می گردد‮. ‬دراثر عوامل متعدد همچون تغییرات هورمون ها،‮ ‬به ویژه هورمون‌های فوق‌کلیه،‮ ‬در دوران حاملگی،‮ ‬تماس طولانی با آفتاب و‮... ‬ملانوسیت ها تحریک گشته وفعالیت‮ ‬غیرمعمولی پیدا نموده و باعث ترشح رنگدانه‮  ‬درناحیه ی اپیدرم پوست می شوند‮.‬
با گذشت زمان ومزمن شدن افزایش فعالیت ملانوسیت ها،‮ ‬درلایه ی عمقی تر پوست‮ (‬لایه‌ی درم‮) ‬سلول‌های ملانوفاژ نیز فعال گشته که فعالیت این سلول ها،‮ ‬به شکل‌گیری وپررنگ‌تر شدن ملاسما در پوست کمک می نماید‮. ‬منشا این سلول ها همانگونه که ازنامشان می‌توان فهمید از ماکروفاژهای موجود درلایه‌ی درم می‌باشند‮.‬

درمان ملاسما:
 از زمان‌های طولانی درمان قطعی ملاسما،‮ ‬برای پزشکان پوست به رویایی تقریباً‮ ‬دست نیافتنی تبدیل شده بود و درمان هایی همچون مالیدنی ها‮ (‬کرم و ژل های لک بر وگاهی حاوی اسید میوه‮)‬،‮ ‬پیلینگ،‮ ‬میکرودرم ابریشن و‮ ... ‬تا این زمان نتوانسته‌اند راه حل قطعی برای درمان ملاسما ارائه نمایند‮.‬
با ورود لیزر به حوزه‌ی پوست و زیبایی،‮ ‬معضل درمان قاطع ملاسما،‮ ‬این بار با امیدهای فراوان درحصول به نتیجه‌یی قاطع درمحو ملاسما ایجاد گردیده است‮.‬
برای پژوهشگران حوزه‌ی لیزر،‮ ‬برای درمان ملاسما توسط لیزر،‮ ‬دواصل باید مورد توجه و تدقیق قرارگیرد‮:‬
1ـ درمان توسط لیزر باید ملاسما را محو وزائل نماید‮.‬
2ـ این درمان باید دائمی بوده و لکه‌ی ملاسما را به طور دائم محو و زایل نماید‮.‬
انتقادی که به تحقیقاتی که از سال‌های قبل و به‌ویژه طی سال‮ ‬2011روی چگونکی اثربخشی لیزر در درمان ملاسما وارد شده است،یکی موضوع کمبود معیارهای مقایسه‌یی دراین تحقیقات می باشد‮.‬
منظور از این انتقاد،‮ ‬کمبود موارد درمان شده ی ملاسما توسط لیزرهای مختلف ومقایسه‌ی نقاط ضعف وقوت هر دستگاه لیزر دراین جریان درمان می باشد‮.‬
انتقاد دیگری که دراین ارتباط مطرح گردیده،‮ ‬موضوع فقدان دلایل کافی در اثربخشی درمان ملاسما در درازمدت می باشد‮. ‬بدیهی است که بایدموارد مبتلا به ملاسما که تحت درمان با لیزر قرارگرفته اند،طی مدت زمان کافی تحت مراقبت پژوهشی قرارگرفته و تمامی تغییرات درملاسما ثبت وطی نوشته ی تحقیقی انتشار یابد‮.‬
لیزرهای متعددی همچون لیزرهــای رنــگی،‮ ‬لیزرهای‮ ‬Erbium,CO2‮ ‬و‮ ... ‬برای درمان ملاسما پیشنهاد شده است‮.‬
ولی دربین این لیزرهای متعدد که برای درمان ملاسما پیشنهاد می‌گردد، روی دو لیزر، تأکید بیشتری می گردد‮:‬
لیزرQ-Switched‮ ‬که تأثیر خوبی در درمان ملاسما داشته و این اثر درمانی در صورتی نتیجه‌ی مطـلوب تر خواهــد داد که لیزر‮ ‬Q-Switched‮ ‬را در شاریدگی یا فلوئنس پایین مورد استفاده قراردهند و جلسه‌های درمانی متعددی نیز برای درمان ملاسما در نظرگرفته شود‮.‬
پژوهشگران درآنالیز وبررسی نتایج به دست‌آمده از درمان ملاسما با لیزر مذکور،‮ ‬به چند نکته اشاره کرده اند‮:‬
نخست آنکه،‮ ‬به نظر می رسد که درمان با لیزر‮ ‬Q-Switched،‮ ‬درمان مطلوب ملاسما رادرکوتاه مدت نشان می‌دهد و درمان درازمدت نیازمند یافته های تکمیلی بیشتری می باشد‮.‬
دوم اینکه،تعداد مواردی که درطی این پژوهش ها تحت درمان قرارگرفته اند ازنظر محققان ناکافی بوده و نمی‌توان با این تعداد به نتیجه گیری روشنی دست پیدا کرد که آیا درمان با این لیزر ممکن است اثرات قطعی درمان ملاسما را در درازمدت ایجاد کرده‮  ‬باشد وپس ازدرمان با لیزر‮ ‬Q-Switched‮ ‬دیگر ملاسما عود ننماید؟
لیزر دوم،‮ ‬لیزر فراکشنال‮ ‬غیرتهاجمی بوده که توانسته‌ ‬نتایج مطلوب و معنی‌داری در درمان پلاسما ارائه نماید‮.‬
لیزر مورد استفاده دردرمان ملاسما،‮ ‬لیزر فراکشنال‮ ‬غیرتهاجمی با طول موج‮ ‬1550‮ ‬نانومتر می باشد.نتایج مشابه با لیزر یاد شده درکوتاه مدت مطلوب و رضایتمندی بیمار وپزشک را به همراه داشته است وهمان انتقاداتی که به تحقیقات صورت گرفته درمورد لیزر‮ ‬Q-Switched‮ ‬مطرح بوده به لیزر فراکشنال نیز وارد می باشد‮:‬
ناکافی بودن تعداد افراد تحت درمان با لیزر فراکشنال،‮ ‬نبود معیار‮  ‬مقایسه‌یی بابیماران مبتلا به ملاسما که تحت درمان دارویی قرارداشته اند وهمچنین نبود بررسی های کافی ومتقن دراینکه ملاسمای درمان شده با لیزر فراکشنال دیگر عود نکرده باشد در زمره ی کمبودهایی است که به این تحقیقات مطرح شده است‮.‬
درحال حاضر پرسشی که برای پژوهشگران مطرح است این که آیا لیزر به تنهایی ممکن است دو عامل ایجاد کننده‌ی ملاسما را ازبین‌برده و درپی آن ملاسما را درمان نماید؟
به نظر می رسد باید درمانی به کارگرفت که بتواند از یک‌سو ملانوسیت ها را درلایه‌ی اپیدرم بلوکه و مهارنماید و از دیگر سو،‮ ‬باعث گردد تا ملانوفاژ‌های موجود درلایه ی درم نابود شوند‮.‬
لیزر اگر ملانوسیت ها رانابود نماید،‮ ‬پوست آکرومی شده و درآن ناحیه‮ ‬،‮ ‬پوست بی رنگ ولکه یی سفید ایجاد می گردد‮. ‬پس محققان به این نتیجه رسیده اند که برای رسیدن به نتیجه‌یی مطلوب‌تر دردرمان ملاسما،‮ ‬باید علاوه بربه کارگیری لیزر،‮ ‬ازداروهای موضعی ضدلک نیز استفاده نمود‮.‬
بنابراین،ماحصل‌تحقیقات صورت گرفته طی سال‮ ‬2011،برای درمان قطعی ودراز مدت ملاسما بر رعایت اصول زیر تأکید می نماید‮:‬
1ـ از لیزر و مالیدنی‌های ضدلک تواماً‮ ‬وهمزمان برای درمان ملاسما استفاده گردد‮.‬
2ـ مالیدنی‌های ضدلک باید به گونه‌یی مؤثر باشد که بتواند فعالیت ملانوسیت‌های فعال‌درلایه‌ی‮  ‬اپیدرم را مهار نماید‮.‬
3ـ لیزر به کارگرفته شده برای درمان ملاسما،باید ویژگی های زیر را دارا باشد‮:‬
الف‮: ‬بتواند ملانوفاژ های فعال درلایه ی درم را بدون ایجاد عارضه درپوست نابود سازد‮.‬
ب‮: ‬ملانوسیت های ناحیه ی درم را تحریک ننماید به طوری که عارضه ی پررنگی،‮ ‬بدرنگی و بی‌رنگی برای پوست ایجاد شود‮.‬
ج‮: ‬برای تمامی فوتوتیپ‌های پوستی مناسب بوده ونزد فوتوتیپ های 3 ‮‬و4(پوست‌های سبزه وآسیایی‮) ‬ایجاد عارضه‌ی رنگدانه‌یی ننماید‮.‬
با تمام این شرایط و قیود،‮ ‬پژوهشگران لیزر فراکشنال‮ ‬غیرتهاجمی را برای درمان ملاسما پیشنهاد می نمایند‮.‬
این پیشنهاد برپایه‌ی رعایت اصول یاد شده ی فوق بوده و درمقایسه با دیگر لیزرها‮ (‬حتی لیزر فراکشنال‮ ‬CO2‮ ‬)،‮ ‬عوارض به حداقل بوده و اثربخشی درمان ملاسما توسط لیزر فراکشنال‮ ‬غیرتهاجمی بیشتر می باشد‮.‬

تعداد بازدید : 2540

ثبت نظر

ارسال