دَرخودماندِگی (Autism) نوعی اختلال رشدی از نوع روابط اجتماعی است که با رفتارهای ارتباطی، کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود. علائم این اختلال تا پیش‌از سه سالگی بروز می‌کند و علّت اصلی آن ناشناخته‌است. این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است. وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک‌زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز درخودماندگی ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه‌ی تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تأثیر می‌گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیرکلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی، مشکل دارند. این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد. در بعضی موارد رفتارهای خودآزارانه و پرخاشگری نیز دیده‌می‌شود. در‌این افراد حرکات تکراری (دست‌زدن، پریدن) پاسخ‌های غیرمعمول به افراد، دلبستگی به اشیاء و یا مقاومت درمقابل تغییر نیز دیده‌می‌شود و ممکن‌است در حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی و چشایی) نیز حساسیت‌های غیرمعمول دیده‌شود. هسته‌ی مرکزی اختلال در درخودماندگی، اختلال در ارتباط است.
ضوابط تشخیص درخودماندگی:
وجود حداقل ۶ مورد از مواردی که در بندهای اول و دوم و سوم توصیف شده‌اند، لااقل دو مادّه از بند اول و یک ماده از هر‌یک از بندهای دوم و سوم الزامی است.
• اختلال کیفی در تعامل‌های اجتماعی باتوجه به وجود دست‌کم ۲عنصر از عناصری که در‌پی می‌آیند:
1. اختلال بارز در به‌کار‌بردن رفتارهای غیرکلامی متعدد مانند تماس‌چشمی، حالت چهره، وضع بدنی و حرکت‌ها به‌منظور تنظیم تعامل‌های اجتماعی.
2. ناتوانی در ایجاد روابط با همسالان به تناسب سطح تحول.
3. فقدان تمایل خودانگیخته به تقسیم کردن شادی‌ها، رغبت‌ها و یا موفقیت‌های خود با دیگران (برای مثال نشان ندادن، نیاوردن یا اشــاره نــکردن به اشیــــای مورد علاقه‌ی خود).
4. فقــدان تقابـــل هیــجــانی یا اجتماعی.
• اختلال ارتباطی که براساس وجود دست‌کم یکی‌از عناصر زیر برجسته می‌شود:
1. تأخیر یا فقدان کامل تحوّل زبان گفتاری (بدون آنکه با کوشش برای جبران آن از‌طریق شیوه‌های دیگر مانند حرکت یا حالت‌های چهره، همراه باشد).
2. در‌افرادی‌که به قدر کافی از گفتار متناسب برخوردارند، اختلال بارز در آغاز یا حفظ جریان محاوره با دیگری.
3. استفاده‌ی قالبی و تکراری از زبان یا وجود زبان غیر‌معمولی.
4. فقدان بازی‌های تخیّلی (وانمود‌کردن) متنوّع و ارتجالی یا بازی‌های تقلیدی اجتماعی متناسب با سطح تحوّل.
• محدود، تکراری و یا قالبی‌بودن رفتارها، رغبت‌ها و فعالیت‌ها باتوجه به‌وجود دست‌کم یک مورد از عناصر زیر نشان‌داده می‌شود:
1. دل‌مشغولی متمرکز بر‌یک یا چند‌کانون رغبت یکنواخت و محدود که از‌نظر شـدت یــا جــهت، نابهنجار است.
2. چسبندگی ظاهراً انعطاف‌ناپذیر به عادت‌ها
3. اطوار‌گری‌های حرکتی قالبی و تکراری (مانند به‌هم‌زدن یا پیچ‌دادن دست‌ها یا انگشتان، یا حرکت‌های پیچیده تمامی بدن).
4. دل‌مشغولی دائم نسبت‌به برخی‌از اجزای اشیا.
درمان درخودماندگی:
تا‌کنون هیچ روش قطعی برای درمان مبتلایان به درخودماندگی یافته نشده‌است. کارآمدترین روش درمانی، توانبخشی است.
برای آنکه به‌عنوان یک پزشک بهترین سرویس را به یک کودک مبتلا به درخودماندگی ارائه دهیم، باید به موارد زیر توجه نماییم:
1. کودک حتماً باید توسط متخصص روانپزشکی و متخصص مغز و اعصاب اطفال ویزیت شود.
2. به‌طور فشرده و ترجیحاً هرروز تحت خدمات گفتار درمانی و کاردرمانی قرار‌گیرد.
3. لازم است والدین و مربی کودک روش‌های مناسب تقویت مهارتهای ارتباطی کودک را از طریق مطالعه‌ی کتابهای مرتبط و یا به‌وسیله‌ی جلسات مشاوره‌ای که گفتار درمانگر کودک برگزار می‌کند، فرا بگیرند.
4. ارزیابی وضعیت حسی ـ حرکتی کودک به‌وسیله‌ی کارشناسان کاردرمانی صورت‌پذیرد و در‌صورت لزوم جلسات کاردرمانی ذهنی کودک به‌طور منسجم برگزار گردد.
ثبت نظر