تعریف
اضطراب، یک بخش طبیعی از زندگی انسان به شمار می‌آید. وقتی اضطراب، از وجود خطر خبر می‌دهد، این بخش زندگی حتی سودمند خواهد بود. اما در بسیاری افراد، اضطراب، مدام باعث اختلال درفعالیت‌های روزمره مانند کار، تحصیل یا خواب می‌شود. این نوع اضطراب سبب از هم گسستن روابط و اشکال درلذت بردن اززندگی شده وبا گذشت زمان به بروز نگرانی‌ها درمورد سلامت وسایر مشکلات می‌انجامد.
دربعضی موارد، اضطراب یک بیماری سلامت روان است و به درمان نیاز دارد. به عنوان مثال، نابسامانی اضطراب فراگیر با تشویق دائمی درمورد نگرانی‌های جزئی یا اساسی مشخص می‌شود. سایر نابسامانی‌های اضطرابی مانند نابسامانی پانیک، نابسامانی‌وسواس اجبارOCD) )و نابسامانی‌استرس بعد از ضربه(PTSD) دارای عوامل شعله‌ور کننده و نشانه‌های اختصاصی‌تر می‌باشند.
گاهی، اضطراب به علت وجود یک بیماری طبی نیازمند درمان به وجود می‌آید.
به هرحال اضطراب از هر نوعی که باشد، تغییر شیوه‌ی زندگی، مشاوره یا دارو و یا تلفیقی از این سه رویکرد مؤثر خواهد بود.
نشانه‌ها
شناسه‌ها و نشانه‌های رایج اضطراب عبارتند از:
ـ احساس بیم
ـ احساس بی‌قدرتی
ـ حس خطر درشرف وقوع، پانیک یا نابودی
ـ افزایش ضربان قلب
ـ تنفس سریع (افزایش‌تهویه)
ـ تعریق
ـ لرزش
ـ احساس ضعف یا خستگی
چندین نوع نابسامانی اضطرابی وجود دارد:
حملــه‌های پانـیک به طور ناگهانی آغاز شده و سبب بیم، ترس یا وحشت می‌گردد. ممکن است احساس مرگ در شرف وقوع، کوتاه شدن نفس، خفقان یا درد قفسه‌ی‌سینه وجود داشته باشد. ممکن است بیمارحس خفگی داشته باشد یا در گلویش، احساس فشار کند و یا حس کند، دارد دیوانه می‌شود.
پهنه‌هراسی agoraphobia عبارت از اضطراب مربوط به اماکن یا پرهیز ازاماکن یا موقعیت‌هایی است که در صورت وجود احساس پانیک، شخص درآنها دچار نومیدی شده و حس می‌کند زندانی شده است.
هراس‌های اختصاصی با اضطرابی اساسی مشخص می‌شود که در زمان تماس فرد با جسمی خاص یا موقعیتی خاص به وجود می‌آید و با میل دور شدن و پرهیز از آن جسم یا موقعیت همراه است. در بعضی‌ها، هراس‌ها سبب ایجاد حمله‌های پانیک می‌گردند.
هراس‌های اجتماعی با اضطراب شدیدی مشخص می‌شوندکه درتماس با بعضی انواع موقعیت‌های اجتماعی یا پیشرفت کارحاصل می‌شوند و با میل پرهیز ازآنها همراه است.
نابســامانی وسواس اجبار عبارت است از افکار، تصاویر یا تکانه‌های دائمی و رجعت‌کننده (وسواس) میل شدید و غیرقابل گریز به انجام افعال یا آداب غیرمنطقی یا به ظاهر بی‌هدف (اجبار) غالباً این نابسامانی‌شامل هردو رفتار وسواس واجبار است.
نابسامانی استرس بعد از ضربهPTSD) ) به صورت این احساس است که گویا رویدادی به شدت مولم دوباره تجربه می‌شود. احساس این حالت سبب ایجاد هیجانات شدید وواکنش‌های جسمی همراه میل به اجتناب از هرچیزی می‌شود که ممکن است یادآور آن رویداد باشد.
نابسامانی‌استرس حاد شامل نشانه‌هایی مشابه با PTSD است که بلافاصله بعد از رویدادی به شدت مولم بروز می‌کند.
نابسامانی اضطراب فراگیر شامل است برحداقل 6 ماه اضطراب و دلشوره مداوم و شدید درمورد مسایل بی‌اهمیت یا با اهمیت. این نوع نابسامانی اضطرابی غالباً ازسنین پایین زندگی آغاز می‌شود. این حالت غالباً همراه سایر نابسامانی‌های اضطرابی یا افسردگی بروز می‌نماید.
نابسامانی‌اضطرابی به علت وجود بیماری داخلی)طبی) شامل است برنشانه‌های برجسته‌ی اضطراب که به طور مستقیم دراثر وجود یک مشکل سلامت جسمانی ایجاد شده است.
نابسامانی‌اضطراب ناشی از مصرف مواد مخدر با نشانه‌های برجسته‌ی اضطراب مشخص می‌شود که به علت سوء مصرف مواد و داروها یا تماس با مواد سمی به وجود می‌آید.
نابسامانی اضطراب جدایی یک نابسامانی‌دوره‌ی کودکی است که با اضطراب مرتبط با جدایی ازوالدین یا افرادی پدید می‌آیدکه دارای نقش پدر و مادر هستند.
نابسامانی اضطراب باعلل نامشخص اصطلاحی است برای اضطراب یا هراس شدیدی که با معیارهای دقیق سایر نابسامانی‌های اضطرابی منطبق نیست ولی به حد کافی اضطرارآور بوده و سبب ازهم گسیختگی می‌شود.
زمان مراجعه به پزشک
درصورت وجود هر یک ازحالات زیر باید به پزشک مراجعه کرد:
• اگر احساس شود دلشوره‌ی فراوان وجود دارد و این دلشوره موجب اختلال در کار، روابط یا اشکال در سایر زمینه‌های زندگی می‌شود.
• اگراحساس افسردگی موجود باشد، یا اختلالی درزمینه‌ی مصرف الکل یا مواد مخدر ایجاد شده باشد ویا همراه اضطراب نگرانی در مورد سلامت روان هم به وجود آمده باشد.
• اگر تصور شود اضطراب موجود با یک مسأله مربوط به سلامت جسمی ارتباط دارد.
• وجود افکار یا رفتارمربوط به خودکشی (بلافاصله باید برای درمان اورژانس اقدام کرد(.
• در صورتی که دلشوره‌ها به خودی خود رفع نشوند و در صورتی که شخص به جستجوی کمک برنیاید، وضع‌بدتر شود. پیش ازآنکه اضطراب بدتر شود باید به مسوولان سلامت روان مراجعه کرد. در صورتی که در این مورد به سرعت اقدام شود، درمان آسان‌ترخواهدبود.
علل
مانند بسیاری از بیماری‌های سلامت‌روان، علت واقعی نابسامانی‌های اضطرابی به طور کامل مشخص نشده است. به نظر می‌رسد درافرادی که قبلاً مستعد دچار شدن به اضطراب هستند، تجربه‌های زندگی ازجمله رویدادهای مولم و دردناک سبب شعله‌وری نابسامانی‌های اضطرابی می‌گردند. صفت‌های به ارث رسیده نیز در این زمینه، یک عامل محسوب می‌شوند.
علل طبی
دربعضی افراد، اضطراب با یک مسأ‌له‌ی زمینه‌یی سلامتی ارتباط دارد. دربعضی موارد، شناسه‌ها و نشانه‌های اضطراب نخستین شاخص‌های وجود کسالت طبی هستند. اگر پزشک به علت طبی برای اضطراب مشکوک شود، ممکن است برای مشخص کردن شناسه‌های مسأله به انجام آزمایش یا آزمون‌های دیگر اقدام نماید.
مشکلات جسمی که ممکن است با اضطراب مرتبط باشند عبارتنداز:
ـ بیماری قلب
ـ دیابت
ـ مشکلات تیروئید (مانند کم کاری یا پرکاری تیروئید(
ـ آسم
ـ اعتیاد
ـ ترک الکل
ـ قطع مصرف داروهای ضد اضطراب (بنزودیازپین‌ها)
ـ تومورهای نادری که بعضی هورمون‌های «جنگ یا گریز» را تولید می‌کنند.
ـ‌کرامپ‌یا اسپاسم‌های ماهیچه‌یی
ـ احساس قلقلک، سوزش یا گزش که ممکن است علت آشکاری نداشته باشد.
به احتمال زیاد اضطراب ممکن است به علت بیماری طبی زمینه‌یی ایجاد شده باشد اگر:
ـ نشانه‌های اضطراب بعد از سن 35 سالگی آغاز شده باشد.
ـ منسوبان خونی )مانند پدر و مادر یا برادر وخواهر(
ـ مبتلا به نابسامانی اضطراب موجود نباشد.
ـ درکودکی نابسامانی اضطراب وجود نداشته است.
ـ بیمار از نزدیک شدن به بعضی اشیاء یا موقعیت‌ها به خاطر اضطراب پرهیز نکند.
ـ درطول زندگی اتفاقی نیفتاده باشد که به علت اضطراب قابل توجه شعله‌ور شده باشد.
ـ داروهای مورد استفاده در درمان احساس پانیک (مانند بنزودیازپین‌ها) سبب تسکین نشانه‌های اضطراب نشوند.
ثبت نظر