شماره ۹۴۸

پیشگیری سردرد خوشه‌یی

دکترشهره فتاح پور - ‮دکتر سعید رضا شیخی - داروساز

سردرد‮ ‬Headache‮ ‬شکایتی آنچنان شایع و دارای علل گوناگون است که ارزیابی تشخیصی آن ممکن است مشکل باشد‮. ‬هرچند ضایعات ساختاری زمینه ساز در اکثر بیماران مبتلا به سردرد دیده نمی‮‌‬شود لیکن تصور امکان آن‮  ‬را نباید از ذهن دور کرد‮. ‬به عنوان مثال حدود ثلث بیماران دچار تومور مغزی اولین شکایتشان سردرد است‮. ‬شدت،‮ ‬کیفیت و موضع درد وخصوصاً‮ ‬طول مدت سردرد و وجود علائم عصبی همراه آن ممکن است کلیدهای راه گشای تشخیص علت باشند‮. ‬بسته به علت سردرد انواع سردردها را تحت عناوینی نظـیر‮: ‬سردرد تنشـی‮ ‬Tension headeche،‮ ‬سردرد افســردگی‮ ‬Depression headache،‮ ‬میگرن‮ ‬Migraine،‮ ‬سردرد سرفه‮ ‬Cough headeche،‮ ‬سردرد خوشه‌یی‮ ‬Cluster headache،‮ ‬سردردهای ناشی از آسیب شرائین سطحی تامپورال،‮ ‬ورتبرال،‮ ‬چشمی یا مژه‌یی Giant cell(temporal‭, ‬cranial‭) ‬arteritis‮‬، سردردهای بعد از ضربه و‮... ‬دسته‌بندی نموده‌اند‮. ‬
سردردخوشه‌یی‮‬Cluster headache‮‬ رویدادهای مکرر و شدید یکطرفی درد اطراف کره چشم با علائمی نظیر: احتقان یکطرفه‌ی بینی،‮ ‬آبریزش بینی،‮ ‬ریزش اشک،‮ ‬قرمزی چشم وسندرم هورنر است‮. ‬دراین نوع سردرد رویدادهای درد معمولاً‮ ‬شبانه است، بیمار را ازخواب بیدار می‌کند و برای مدتی کمتر از دوساعت ادامه دارد‮. ‬پس ازمدتی تکرار یک دوره بهبود خود به خود به وجود می‌آید و بیمار هفته‌ها یا ماهها سالم است تا اینکه دوره‌یی دیگر ازحملات خوشه‌یی و نزدیک به هم سردرد آغاز می‌گردد‮.‬
لیتیوم کربنات‮ ‬Lithium carbonate‮‬ به خصوص فرم آهسته رهایش آن داروی پیشگیری کننده‌ی‮  ‬مناسبی برای پیشگیری از این نوع سردرد و فرم آهسته رهایش لیتیوم کربنات به دلیل اثربخشی بیشتر،‮ ‬کاهش عوارض جانبی،‮ ‬ایجاد‮ ‬غلظت ثابت سرمی و پذیرش بهتر بیماران است‮. ‬درتحقیقات مربوط به اشکال دارویی جدید اندکس درمانی نسبتاً‮ ‬باریک وجذب سریع و نیز تثبیت‮ ‬غلظت سرمی لیتیوم کربنات اهمیت تهیه‌ی‮  ‬فرم‌های دارویی آهسته رهایش لیتیوم کربنات را دوچندان نموده است. ‮ ‬Delport‮‬به طورکلی برطبق روش ساخت و خواص اکسپیانها،‮ ‬فرآورده‌های آهسته رهایش را به شرح زیر طبقه‌بندی نموده است‮:‬
I‮ ‬) فرم‌های پوشش داده شده‮:‬
الف‮) ‬غیرپیوسته رهایش شامل‮:‬
۱) ‬دارای پوششی که زمان ازهم پاشیدن را طولانی کند‮.‬
۲) ‬دارای پوشش انتریک
ب‮) ‬پیوسته رهایش
II‮‬) فرم‌های حاوی داروی محبوس شده‮:‬
الف‮) ‬درماتریکس هیدروفوب
ب)درماتریکس هیدروفیل
ج‮) ‬درماتریکس پلاستیک
III‮‬) فرم‌های دارای کمپلکس‌های کم محلول‮:‬
الف‮) ‬کمپلکس باتانن
ب‮) ‬کمپلکس بارزینهای تعویض یونی
نگارنده در پایان‌نامه‌ی دکترای عمومی داروسازی خود در دانشکده‌ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با راهنمایی آقای دکتر ناصر توکلی(‮‬Ph.D‮ ‬فارماسیوتیکس‮) ‬و آقای دکتر احمد موحدیان‮ ‬Ph.D‮ (‬بیوشیمی‮) ‬به روش پلیت‌سازی و قرص‮  ‬ماتریکس جهت پیشگیری از سردردهای خوشه‌ای و سایر موارد اقدام به ساخت فرم آهسته رهایش لیتیوم‌کربنات نموده است‮. ‬دراین خصوص برای تهیه فرمولاسیونهای آهسته رهایش لیتیوم‌کربنات به روش قرص ماتریــکسی ازپلیمرهای روتارد‌کننده‌یی نظیر کربومر،کربوکسی‌متیل‌سلولز،‮ ‬آلژینات سدیم‮ (‬ماتریکس‌های هیدروفیل‮) ‬و استراسیدهای چرب نظیر گلیسرول منو استئارات وگــــلیــسرول‌ای استـئارات‮ (‬ماتریکس‌های هیدروفوب‮) ‬استفاده شده است و سپس لیتیوم‌کربنات همراه با مواد روتارد کننده‮  ‬و جانبی به قرص تبدیل گردیده است به علاوه فرمولاسیون آهسته رهایش دیگری ازلیتیوم‌کربنات متشکل ازلیتیوم‌کربنات،‮ ‬آویسل‌دلاکتوز اسپری درای به صورت پلیت نیز جهت دستیابی‮  ‬به اهداف فوق تهیه گردیده و در ادامه کارپلیت‌های فوق درکپسول‮  ‬قرار داده شده و سپس کپسول‌های فوق شامل پلیت‌های لیتیوم‌کربنات برای تهیه قرص‌های لیتیوم‌کربنات آهسته رهایش به کار گرفته شده اند و به این ترتیب نگارنده‮  ‬موفق به تهیه‌ی قرص آهسته رهایش لیتیوم‌کربنات گردیده است. انشاءالله اگر خداوند سبحان توفیق عنایت فرمایند نگارندگان قصد آن دارند که پژوهش‌های سایر همکاران داروساز را نیز جهت اطلاع جامعه پزشکی کشورعزیزمان ایران و استفاده‌ی بهینه صنایع داروسازی جهت ساخت داروهای جدید و کمک به درمان بیماران و نیازمندان به رشته نگارش درآورند تا مشتی گاوچران تازه به دوران رسیده که تا دیروز جز گاو با چیز دیگری سروکار نداشتند و امروزه مدعی مدیریت جهان هستند دیگر جسارت ننمایند که ملتی با‮ ‬2571‮ ‬سال سابقه‌ی‮  ‬تمدن را تهدید به تحریم کنند‮.‬
و اما سخنی با خوانندگان و هم‌میهنان وطن‌پرست، آیا وقت آن نرسیده است که هرایرانی با تمدن کهن2571‮ ‬ساله خود تولیدات خارجی را تحریم کنند و فقط وفقط اجناس ایرانی را بخرند و به ریش تحریم‌ها و نیز پدر و پدر جد این گاوچران‌های دیروز و مدعیان مدیریت فعلی جهان بخندند؟‮! ‬هموطنان ایرانی،‮ ‬زشت‌ترین،‮ ‬لاغرترین و ناتوان‌ترین مرد آسیا را مجسم کنید که با چهره‮ ‬و گوشتی مفرغ‮ ‬رنگ،‮ ‬موی خاکستری بسیار کوتاه،‮ ‬گونه‌های استخوانی برجسته،‮ ‬چشمان‌ریز‌میشی رنگ مهرآمیز،‮ ‬دهانی‌گشاد و تقریباً‮ ‬عاری از دندان‮،گوشهای دراز،‮ ‬بینی بزرگ،‮ ‬دست وپای لاغر‮ ‬فوطه به میان بسته روزی چهار ساعت کندر خشن از پشم بز می‌بافت به این امید که هموطنانش به جای خریدن محصول دستگاههای بافندگی بریتانیای‌کبیر(شامل مجموعه‮ ‬انگلستان،‮ ‬اسکاتلند،‮ ‬ولز و ایرلند شمالی‮)‬،که صنعت نساجی هند را ویران کرده بود در استفاده از این پارچه‌های دستباف ساده او را سرمشق خود قرار دهند‮.‬
آری گاندی بدون خشونت،‮ ‬بریتانیای کبیر بالاخص کمپانی هند شرقی را با یک جمله به زانو درآورد‮ «‬عدم همکاری‮». ‬او از پیروانش خواست تا کالای خارجی نخرند و همه پذیرفتند،‮ ‬استعمار پیر به زانو درآمد و این بافنده‌ی عریان از سال1920تا‮ ‬1935هم رهبر معنوی و هم رهبر سیاسی ۳۲۰/۰۰۰/۰۰۰ هندی شد وقتی که در اجتماعی دیده می‌شد جمعیتی‮ ‬غیرقابل شمارش پیرامون او گرد می‌آمدند تا جامه‌اش را لمس کنند یا پایش را ببوسند‮. ‬گاندی هرگز مادرزنش را همراه جمعی دیگر به بریتانیا نبرد بلکه بزش را که شیرآن را می‌نوشید و با نخ حاصل از آن کندر خشن می‌بافت و نماد استعمار ستیزی بود به بریتانیای کبیر برد و این شد که پارلمان بریتانیای کبیر قبل از سخنرانی گاندی احمقانه‌ترین قانون خود را تصویب کرد‮ «‬ورود هر حیوانی به پارلمان انگلیس ممنوع به‮ ‬غیراز بزگاندی‮». ‬قراربود گاندی بعد از مدت‌ها مبارزه با استعمار انگلیس در پارلمان این کشور سخنرانی کند‮. ‬گاندی اصرار داشت که بزش که نماد استعمارستیزی بود همان بزی که شیر آن را می‌نوشید و از پشمش روزی چهار ساعت کندر خشن می‌بافت همراهش باشد (همه مایملک گاندی فقط سه تکه پارچه خشن دستباف از پشم آن بز بود که دوتا تن‌پوش و یکی بسترش بود‮). ‬پارلمان انگلیس برای احترام به شخصیت و مبارزات این رهبر مهمان و در عین حال،‮ ‬جلوگیری از تکرار این ماجرا یک قانون به مجموعه‮  ‬قوانین خود اضافه کرد‮: «‬ورود هرحیوانی به پارلمان انگلیس ممنوع به‮ ‬غیر از بزگاندی‮». ‬آری گاندی بدون خشونت کمپانی هندشرقی و درنتیجه‮  ‬استعمار پیر بریتانیای کبیر را با یک جمله به زانو درآورد‮ «‬عدم همکاری‮». ‬آری به درستی می‌شود تحریم‌ها را بی‌اثر کرد همانطور که گاندی بزش را به پارلمان انگلیس برد،‮ ‬پیشینه‌های آمریکایی را تحقیر و تمسخر کرد‮!
هموطنان‮  ‬کالای خارجی نخرید و دلار تازه به دوران رسیده‌ها را تبدیل(چنج‮) ‬به ریال نکنید آنگاه مدعیان مدیریت جهان خواهند دید که دلار تکه کاغذ بی‌ارزشی بیش نیست، پسته و کشمش وگردو و خرمای درجه یک‮.... ‬را به خارجی‌ها نفروشید،‮ ‬اره و زیپ و اسباب‌‌بازی بچگانه بی‌کیفیت را که اشک بچه‌هایمان و دل خودمان را به درد می‌آورد وارد نکنید‮  ‬تا بفهمند ابرقدرت ملتی است که پیشینه‌ی تاریخی دارد، ابرقدرت ملت ایران است با اتحادش با وطن‌پرستی‌اش‮.‬

تعداد بازدید : 1438

ثبت نظر

ارسال