شماره ۹۶۱

اصول درمان صرع کودکان(۲)

دکترعلیرضا رفیعی نیا - داروساز

ازنظر‭ ‬دارو‭ ‬درمانی‭ ‬جدیدترین‭ ‬دسته‌بندی‭ ‬انواع‭ ‬صرع‭ ‬کودکان‭ ‬و‭ ‬دارودرمانی‭ ‬آنها‭ ‬به‭ ‬شرح‭ ‬زیر‭ ‬می‌باشد‭:‬

1ـ‭ ‬صرع‭ ‬عمومی‭ ‬یا‭ ‬جنرال‭:‬‭ ‬این‭ ‬نوع‭ ‬صرع‭ ‬باتوجه‭ ‬به‭ ‬ماهیتی‭ ‬که‭ ‬دارد‭ ‬به‭ ‬انواع Absence seizrue، تشنجات‭ ‬میوکلونیک،‭ ‬تشنجات‭ ‬تونیک،‭ ‬کلونیک‭ ‬وتونیک،‭ ‬کلونیک  (‬تشنجات‭ ‬بزرگ) تقسیم‭ ‬می‌شود‭.‬

2-  Absence seizure یا  ‬Petitmal یا‭ ‬صرع‭ ‬کوچک‭ ‬معمولاً‭ ‬در‭ ‬کودکان‭ ‬کوچکتر‭ ‬از‭ ‬5‭ ‬سال‭ ‬سن‭ ‬بروز‭ ‬نموده‭ ‬و‭ ‬چندین‭ ‬مرتبه‭ ‬دریک‭ ‬روز‭ ‬ممکن‭ ‬است‭ ‬اتفاق‭ ‬افتد‭. ‬پاسخ‭ ‬بالینی‭ ‬به‭ ‬سهولت‭ ‬ممکن‭ ‬است‭ ‬ما‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬طرف‭ ‬درمان‭ ‬راهنمایی‭ ‬کند‭. ‬داروهای‭ ‬اتوسوکسیمید،‭ ‬کلونازپام‭ ‬و‭ ‬والپروئیک‭ ‬اسید‭ ‬یا‭ ‬والپرات‭ ‬سدیم‭ ‬در‭ ‬درمان‭ ‬حمـلات‭ ‬صـرع‭ ‬فراموشی‭ ‬مؤثرند‭.‬

اتوسوکسیمید:‬‭ ‬دوز‭ ‬معمول‭ ‬ابتدایی‭ ‬اتوسوکسیمید‭ ‬برای‭ ‬درمان‭ ‬این‭ ‬نوع‭ ‬صرع‭ ‬250mg‭ ‬دو‭ ‬مرتبه‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬می‌توان‭ ‬هر7‭ ‬‭ ‬تا10‭ ‬روز‭ ‬دوز‭ ‬آن‭ ‬را 250mg/day‭ ‬تا‭ ‬توقف‭ ‬حملات‭ ‬یا‭ ‬مشکل ساز‭ ‬شدن‭ ‬عوارض‭ ‬جانبی‭ ‬برای‭ ‬بیمار‭ ‬افزایش‭ ‬داد‭. ‬نیازی‭ ‬به‭ ‬افزایش‭ ‬توالی‭ ‬دوزهای‭ ‬تجویزی‭ ‬این‭ ‬دارو‭  ‬به‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬2‭ ‬مرتبه‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬نبوده‭ ‬و‭ ‬گرچه‭ ‬مصرف‭ ‬یک‭ ‬بار‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬این‭ ‬دارو‭ ‬ازنظر‭ ‬فارماکوکینتیکی‭ ‬امکان پذیر‭ ‬است‭ ‬ولی‭ ‬به‭ ‬علت‭ ‬حجم‭ ‬بالای‭ ‬دوز‭ ‬تجویزی‭ ‬طی‭ ‬یک‭ ‬بار‭ ‬مصرف‭ ‬و‭ ‬عدم‭ ‬تمایل‭ ‬بیماران‭ ‬به‭ ‬کار‭  ‬جایگاه‭ ‬چندانی‭ ‬دردرمان‭ ‬صرع‭ ‬ندارد‭.‬

بیماران‭ ‬دچار‭ ‬صرع‭ ‬فراموشی‭ ‬اغلب‭ ‬یا‭ ‬صرع‭ ‬نوع‭ ‬تونیک‭ ‬ـ‭ ‬کلونیک (‬صرع‭ ‬بزرگ) را‭ ‬تجربه‭ ‬نموده‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬اساساً‭ ‬به‭ ‬طرف‭ ‬آن‭ ‬پیش‭ ‬می‌روند‭. ‬اتوسوکسیمید‭ ‬درپیشگیری‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬عارضه‭ ‬مؤثر‭ ‬نمی‌باشد‭. ‬به‭ ‬همین‭ ‬دلیل‭ ‬همزمان‭ ‬با‭ ‬تجویز‭ ‬اتوسوکسیمید‭ ‬برای‭ ‬بیمار‭ ‬ازیک‭ ‬داروی‭ ‬ضدصرع‭ ‬مؤثر‭ ‬بر‭ ‬ضدتشنجات‭ ‬عمومی‭ ‬نظیر‭ ‬فنی‌توئین،‭ ‬کاربامازپین‭ ‬یا‭ ‬یک‭ ‬باربیتورات‭ ‬نیز‭ ‬استفاده‭ ‬می‌شود‭. ‬درصورت‭ ‬اتخاذ‭ ‬چنین‭ ‬استراتژی‭ ‬درمانی‭ ‬بهتر‭ ‬است‭ ‬ابتدا‭ ‬بیمار‭ ‬بر‭ ‬ضد‭ ‬داروی‭ ‬مؤثر‭  ‬در‭ ‬برابر‭ ‬تشنجات‭ ‬عمومی‭ ‬پایدار‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬سپس‭ ‬اتوسوکسیمید‭ ‬برای‭ ‬او‭ ‬تجویز‭ ‬گردد‭.‬

کلونازپام‭ ‬و‭ ‬والپروئیک‭ ‬اسید‭: ‬برخلاف‭ ‬اتوسوکسیمید،کلونازپام‭ ‬و‭ ‬والپروئیک‭ ‬اسید‭ ‬قادر‭ ‬به‭ ‬حفاظت‭ ‬بیمار‭ ‬در‭ ‬برابر‭ ‬تشجات‭ ‬تونیک‭ ‬ـ‭ ‬کلونیک‭ ‬صرع‭ ‬عمومی‭ ‬به‭ ‬خوبی‭ ‬صرع‭ ‬نوع‭ ‬فراموشی‭ ‬می‌باشند‭. ‬کلونازپام‭ ‬به‭ ‬نسبت‭ ‬با‭ ‬عوارض‭ ‬جانبی‭ ‬کمتری‭ ‬همراه‭ ‬است،‭ ‬اما‭ ‬مشکل‭ ‬تنظیم‭ ‬بالینی‭ ‬دوز‭ ‬ابتدایی‭ ‬را‭ ‬دارد‭. ‬دوز‭ ‬توصیه‭ ‬شده‌ی‭ ‬شروع‭ ‬درمان‭ ‬این‭ ‬دارو‭ ‬برای‭ ‬کودکان  ‬‭ ‬0.250mgدو‭ ‬مرتبه‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬صورت‭ ‬بروز‭  ‬علائم‭ ‬خواب‭ ‬آلودگی‭ ‬بیمار‭ ‬اجازه‌ی‭ ‬نصف‭ ‬کردن‭ ‬این‭ ‬دوز‭ ‬را‭ ‬دارد‭. ‬دوز‭ ‬این‭ ‬دارو‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬تدریج‭ ‬به‭ ‬توالی‭ ‬‭ ‬4‭ ‬تا‭ ‬7‭ ‬روزه‭ ‬تا‭ ‬زمان‭ ‬توقف‭ ‬حملات‭ ‬تشنجی‭ ‬می‌توان‭ ‬افزایش‭ ‬داد‭. ‬کلونازپام‭ ‬را‭ ‬می‌توان‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬دوبار‭ ‬درروز‭ ‬شروع‭ ‬کرد‭. ‬ضمن‭ ‬اینکه‭ ‬باید‭ ‬توجه‭ ‬شود‭ ‬مصرف‭ ‬یکبار‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬آن‭ ‬ارجح‭ ‬است‭. ‬دوز‭ ‬مؤثر‭ ‬این‭ ‬دارو‭ ‬در‭ ‬انواع‭ ‬صرع‭ ‬فراموشی‭ ‬اغلب‭ ‬بین‭ ‬0/4تا‭ ‬0/5میلی‌گرم‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬می‌باشد‭. ‬شروع‭ ‬با‭ ‬دوز‭ ‬پایین‭ ‬این‭ ‬دارو‭ ‬و‭ ‬سپس‭ ‬افزایش‭ ‬تدریجی‭ ‬آن‭ ‬ممکن‭ ‬است‭ ‬مشکلات‭ ‬خواب‌آلودگی‭ ‬و‭ ‬پذیرش‭ ‬دارو‭ ‬که‭ ‬خیلی‭ ‬زود‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬شروع‭ ‬درمان‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬دارو‭ ‬بروز‭ ‬می‌کنند‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬بسا‭ ‬برخی‭ ‬بیماران‭ ‬به‭ ‬همین‭ ‬دلیل‭ ‬اقدام‭ ‬به‭ ‬رها‭ ‬کردن‭ ‬مصرف‭ ‬آن‭ ‬می‌کنند‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬حداقل‭ ‬برساند‭. ‬کاربرد‭ ‬والپروئیک‭ ‬اسید‭ ‬حداقل‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬تأثیر،‭ ‬راحت‌تر‭ ‬از‭ ‬کلونازپام‭ ‬یا‭ ‬اتوسوکسیمید‭ ‬است‭. ‬اگر‭ ‬عارضه‌ی‭ ‬غیرقابل‭  ‬پیش‌بینی‭ ‬و‭ ‬گاهی‭ ‬سمیت‭ ‬کشنده‌ی‭ ‬کبدی‭ ‬و‭ ‬آسیب‭ ‬پانکراتیک‭ ‬آن‭ ‬نبود،‭ ‬این‭ ‬دارو‭ ‬را‭ ‬می‌توانستیم‭ ‬داروی‭ ‬انتخابی‭ ‬برای‭ ‬درمان‭  ‬صرع‌های‭ ‬ابسانس‭ ‬معرفی‭ ‬کنیم‭.‬

با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬گروه‭ ‬سنی‭ ‬که‭ ‬صرع‭ ‬فراموشی‭ ‬درآن‭ ‬شروع‭ ‬به‭ ‬بروز‭ ‬می‌کند‭ ‬دوز‭ ‬ابتدایی‭ ‬والپروئیک‭ ‬اسید‭ ‬200میلی‌گرم‭ ‬سه‭ ‬مرتبه‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬تعیین‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬اغلب‭ ‬هر2‭ ‬تا3‭ ‬روز‭ ‬تا‭ ‬قطع‭ ‬حملات‭ ‬فراموشی‭ ‬می‌توان‭ ‬دوز‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬افزایش‭ ‬داد‭.‬

درموارد‭ ‬صرع‌های‭ ‬فراموشی‭ ‬مقاوم‭ ‬هر‭ ‬کدام‭ ‬از‭ ‬2‭ ‬داروی‭ ‬قبلاً‭ ‬ذکر‭ ‬شده‭ ‬را‭ ‬می‌توان‭ ‬همزمان‭ ‬با‭ ‬والپروئیک‭ ‬تجویز‭ ‬نمود‭. ‬در‭ ‬رابطه‭ ‬با‭ ‬استمرار‭ ‬مصرف‭  ‬این‭ ‬دارو‭ ‬باید‭ ‬ذکر‭ ‬شود‭ ‬که‭ ‬حتی‭ ‬در‭ ‬صورت‭ ‬کنترل‭ ‬کامل‭ ‬صرع‭ ‬فراموشی،‭ ‬دارودرمانی‭ ‬ضدصرع‭ ‬تا‭ ‬رسیدن‭ ‬بیمار‭ ‬به‭ ‬سن‭ ‬18‭ ‬سالگی‭ ‬معمولاً‭ ‬ادامه‭ ‬می‌یابد‭. ‬دراین‭ ‬مرحله‭ ‬درصورت‭ ‬محو‭ ‬شدن‭ ‬علائم‭ ‬ناگهانی‭ ‬از‭ ‬EEG‭ ‬بیمار،‭ ‬دوز‭ ‬دارو‭ ‬را‭ ‬می‌توان‭ ‬خیلی‭ ‬آرام‭ ‬طی‭ ‬چندین‭ ‬ماه‭ ‬کاهش‭ ‬داد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬امید‭ ‬فروکش‭ ‬کردن‭ ‬صرع‭ ‬در‭ ‬بیمار‭ ‬باشیم‭.‬


تعداد بازدید : 1637

ثبت نظر

ارسال