شماره ۹۵۵

کلسیم و مکمل‌های کلسیم

(بخش پایانی)

دکتر فروغ موسوی - داروساز

کیفیت وقیمت
سازندگان دارو مسوول تأمین ایمنی مصرف دارو و صدق گفتار خود هستند. بعضی شرکت‌های دارویی بزرگ به طور مستقل داروهای خود را مورد آزمایش قرارمی‌دهند. به عنوان مثال درآمریکا این آزمایش‌ها براساس فارماکوپه‌ی آمریکا USP یا آزمایشگاه‌های مصرف‌کننده (CL) انجام می‌شود. روی جعبه‌هایی که دارای کوته‌نوشت USP یا CL هستند، آن محصول ازنظرکیفیت، خلوص، قدرت وعدم تجزیه یا انحلال قرص با استانداردهای داوطلبانه‌ی صنعتی برابر است. باید گفت که انواع مختلف مکمل‌های کلسیم دارای قیمت‌های متفاوت هستند و درصورتی که بهای دارو برای بیمار اهمیت داشته باشد باید به مقایسه‌ی انواع مکمل‌ها اقدام کند.
شکل مکمل
مکمل‌های کلسیم به اشکال متفاوت ازجمله قرص، کپسول، قرص‌جویدنی، مایع و پودر در بازار موجود است. درصورتی که نتوان از قرص‌های بلعیدنی استفاده کرد، می‌توان ازمکمل‌های کلسیم به صورت مایع یاجویدنی استفاده نمود.
قابلیت جذب
برای آنکه کلسیم تأثیر داشته باشد، بایدبدن قادر به جذب آن باشد. تمام انواع مکمل‌های کلسیم وقتی به مقدار کم (500 میلی‌گرم یا کمتر) وهمراه غذا مصرف شوند، بهتر جـــذب می‌شـــوند. کلسیم سیترات چه با غذا و چه بی‌غذا به خوبی جـذب می‌شـــود و بهترین شکل مورد استفاده برای افرادی است که دچار کاهش اسید معده (بیشتر در افراد بالای50 سال یا آنهایی که از بلـوکرهای ترشـــح اسید استفاده می‌کنند)، هستند یا به بیماری التهابـــی روده یا نــابسامانی‌های جذب مبتلا می‌باشند.
آیا مصرف مکمل‌های کلسیم خطر هم دارد؟
استفاده از مکمل‌کلسیم به درد مصرف همگانی نمی‌خورد. به عنوان مثال، درصورتی که شخصی دچار هیپرکلسمی hypeercalcemia باشد، یعنی مقدارکلسیم خونش بسیار زیاد باشد، باید ازمصرف مکمل‌های کلسیم پرهیزکند. پزشک می‌تواند درمورد مناسب بودن مصرف کلسیم نظر دهد.
اگر چه قطعی نیست ولی میان مصرف مکمل‌کلسیم وبیماری قلب رابطه‌ وجود دارد. تصور می‌شود که کلسیم موجود در مکمل‌ها ممکن است به پلاک‌های چربی موجود در سرخ‌رگ‌ها راه یافته و سبب سفت و سخت شدن این پلاک‌ها و افزایش احتمال بروز حمله‌ی قلبی شوند. پیش از آنکه بتوان تأثیر مصرف مکمل‌های کلسیم را براحتمال حمله‌ی قلبی تأیید کرد، باید پژوهش‌های بیشتری انجام گردد.
درمورد رابطه‌ی کلسیم وسرطان پروستات نیز بحث‌های مشابه وجود دارد. نتایج بررسی‌های انجام شده حاکی از آن است که مصرف میزان بالای کلسیم ازراه مصرف فرآورده‌های شیر و مکمل‌‌ها سبب افزایش احتمال سرطان پروستات می‌شود ولی نتیجه‌ی یک بررسی تازه نشان می‌دهد که احتمال سرطان پروستات به علت مصرف کلسیم چه از راه غذا وچه از راه مکمل وجود ندارد. به این جهت، مانند تمامی مسایل مربوط به  سلامت، پزشک می‌تواند تعیین کند چه چیزی برای بیمار خوب و چه چیزی بد است.
بیشتر همیشه هم بهتر نیست
مصرف بیش ازحد کلسیم، خطراتی به دنبال دارد. معمولاً کلسیم جیره‌ی‌غذایی ایمن است ولی مصرف بیشتر لزوماً به معنای بهتر نیست و به این جهت مصرف بیش ازحد کلسیم نشانه‌ی‌ حفاظت بیش‌ازحد از استخوان نیست. در واقع در صورتی که میزان کلسیم موجود درجیره‌ی‌غذایی ومصرف مکمل‌ها بیش ازحد بالایی قابل تحمل شود، احتمال بروز مشکلاتی وجود دارد ازجمله:
سنگ‌های کلیه
سرطان پروستات
یبوست
رسوب کلسیم درعروق خونی
اختلال جذب آهن و روی
در صورتی که ازمکمل‌ کلسیم استفاده شود و نیز ازغذاهای غنی‌شده با کلسیم استفاده گردد، بیش ازحد لازم، کلسیم وارد بدن می‌شود. برای پایش میزان کلسیم مصرف شده درروز و توجه به زیاد نشدن مقدار مصرف آن باید برچسب روی غذاهای مصرفی را زیر نظر داشت.

 

تعداد بازدید : 1186

ثبت نظر

ارسال