کلسیم برای سلامت مناسب استخوان در سراسر زندگی لازم است. با وجودی که جیرهیغذایی بهترین وسیلهی به دست آوردن کلسیم است ولی در صورتی که جیرهیغذایی از نظرکلسیم دچار کمبود باشد میتوان ازمکملهای حاوی کلسیم استفاده کرد.
پیشاز آنکه به فکر تهیهی مکملکلسیم باشیم، باید ازمیزان کلسیم مورد نیاز، زیروبم انواع مکملهای کلسیم ونوع مکملی که باید انتخاب کرد، آگاه شد.
منافع کلسیم
بدن، برای ساخت و حفظ قدرت استخوانها به کلسیم نیاز دارد.
قلب، ماهیچهها و اعصاب نیز برای انجام وظیفهی مناسب به کلسیم نیازمندند.
نتایج بعضی بررسیها، حاکی از آن است که کلسیم، همـراه ویتامینD منافعی بیش از سلامت استخوان دارد که ازجمله میتوان حفاظت در برابر سرطان، دیابت و فشارخون بالا را ذکر کرد. اما مدرک مربوط به این آثار نافع کلسیم بر سلامتی قطعی نیست.
خطرات کمبود کلسیم
درصورتی که کلسیم به مقدارکافی مصرف نشود، انسان در ارتباط با استخوانهای ضعیف با مشکلات سلامت روبه رو خواهد شد:
•ممکن است کودک به رشد کامل قد دوران بزرگسالی خود نرسد.
•تودهیاستخوانی در بزرگسالان ممکن است اندک باشد که خود عامل خطرساز استئوپوروز است.
کلسیم در جیرهیغذایی بسیاری از افراد کافی نیست. کودکان و دختران جوان و نیز بزرگسالان50 ساله و بزرگتر، به ویژه درمعرض خطر هستند.
میزان نیاز به کلسیم
میزان نیاز انسان به کلسیم به سن و جنس وی بستگیدارد. درجدول1باید توجه داشت که ستون حدنهایی نشاندهندهی میزان امن مصرف کلسیم است و نشانهی مقداری که بامصرف شود نیست. درصورتی که مقدار مصرف کلسیم از این حدنهایی بالاتر رود، احتمال دارد در ارتباط با زیاد بودن کلسیم، مشکلاتی در سلامت انسان روی دهد (جدول۱).
|
روزانه هنازور RDA حدنهایی روزانه |
19تا50سال 1000میلیگرم 2500 میلیگرم |
51تا70سال 1000 میلیگرم 2000 میلیگرم |
71سال و بالاتر 1/200 میلیگرم 2000 میلیگرم |
خانمها |
19 تا50سال 1000 میلیگرم 2500 میلیگرم |
51سال به بالاتر 1200 میلیگرم 2000 میلیگرم |
جدول1 |
برای جذب کلسیم، بدن به ویتامینD نیازدارد. به این علت، در بعضی مکمـلهای کلسیـم، ویتامینD هم وجود دارد. تعداد اندکی از غذاها به طور طبیعی حاوی مقدار اندکی ویتامینD هستند مانند کنسرو ماهی سالمون با استخوان و زرده تخممرغ. از غذاهــای تقویـت شــده با ویتامینD و تماس با آفتاب نیز میتوان ویتامین به دست آورد. دربیشتر بزرگسالان، میان مجاز توصیه شده روزانه ( (RDAبرابر600 واحد بین المللی 15) میکروگرم ( است.
کلسیم وجیره غذایی
دربدن انسان، کلسیم تولید نمیشود، به این جهت باید این عنصر ازطریق سایر منافع تأمین گردد. کلسیم درانواع غذاها یافت میشود ازجمله:
•فرآوردههای شیر مانند پنیر، شیروماست
• سبزیهایی که برگ بزرگ وسبز تیره دارند مانند کلمبروکلی وکلمپیچ
• ماهیهایی که استخوان نرم قابل خوردن دارند مانند ساردین وکنسرو ماهی سالمون
• غذاها و نوشابههای غنی شده با کلسیم مانند فرآوردههای سویا، سرآل و آب میوه
درصورت وجود هریک از موارد زیر، حتی با وجود استفاده از جیرهیغذایی سالم ومتعادل، ممکن است دریافت کلسیم کافی دشوار باشد:
•داشتن رژیم گیاهخواری
• وجود عدم تحمل به لاکتوز و استفادهی محدود ازلبنیات
• مصرف مقدار زیاد پروتئینیا سدیم که سبب دفع کلسیم از بدن میشود
• دچار بودن به پوکی استخوان
• درمان درازمدت با کورتیکوستروئیدها
• وجود بعضی بیماریهای گوارشی یا روده که سبب کاهش توان جذب کلسیم میگردند مانند بیماری التهابی روده یا بیماری سلیاک.
دراین شرایط، ممکن است مصرف مکملهای کلسیم به رفع نیاز بدن به کلسیم کمک کند.
انواع مکملهای کلسیم
درمکملهای کلسیم، ازچند نوع متفاوت ترکیبات کلسیم استفاده میشود. هرترکیب حاوی مقدار متفاوتی کلسیم معدنی است که در اصطلاح کلسیم عنصری یا المنتال elemental نامیده میشود. انواع رایجتر مکملهای کلسیم دردنیا عبارتند از:
• کلسیم کربنات 40٪) کلسیم المنتال(
• کلسیم سیترات 21٪) کلسیم المنتال(
• کلسیم گلوکنات 9٪) کلسیم المنتال(
• کلسیم لاکتات 13٪) کلسیم المنتال(
کربنات و سیترات، دو شکل اصلی مکملهای کلسیم به شمار میروند. کلسیم کربنات، ارزانترین نوع مکمل است و به این جهت غالباً گزینهی اول میباشد. سایراشکال کلسیم در مکملها به صورت گلوکنات ولاکتات هستند.
افزون بر این ، بعضی مکملهای کلسیم با ویتامین و سایر مواد معدنی به صورت ترکیب عرضه میشوند. به عنوان مثال، بعضی از مکملهای کلسیم ممکن است دارای ویتامینD یا منیزیم باشند. برای مشخص شدن نوع کلسیم موجود درهر مکمل و نیز سایر مواد مغذی موجود درآن باید به برچسب روی جعبه نگاه کرد. در صورتی که مصرفکننده دچاربیماری باشد، یا از جیرهیغذایی خاصی استفاده نماید، آگاهی از اطلاعات روی جعبه با اهمیت خواهد بود.
انتخاب مکمل کلسیم
با در نظر گرفتن عوامل زیر میتوان مشخص کرد کدام یک از انواع مکملهای کلسیم برای مصرفکننده، بهترین گزینه است:
مقدار کلسیم
کلسیم المنتال کلید انتخاب است زیرا مقدار واقعی کلسیم درمکملرا نشان میدهد. این مقدار نشاندهندهی مقدار جذب بدن برای رشد استخوان و سایر منافع سلامت است. برای تعیین مقدار کلسیمی که دریک وعدهی مصرف مکمل کلسیم وجود دارد میتوان به برچسب روی جعبه نگاه کرد. به عنوان مثال، کلسیم کربنات حاوی 40٪ کلسیم المنتال است، بنابراین 1250 میلیگرم کلسیم کربنات حاوی500 میلیگرم کلسیم المنتال است. وقتی میخواهند مقدار کلسیم موجود در یک وعده رامشخص کنند باید تعداد قرصهای موجود درجعبه معلوم باشد.
قابلیت تحمل
مکملکلسیم دارای عوارض جانبی اندک است و گاهی اگر وجود داشته باشد به صورت ایجاد گاز در روده، یبوست و نفخ است. به طور کلی کلسیم کربنات، بیش ازسایر انواع سبب یبوست میشود. برای آنکه مشخص شود بیمار میتواند مکمل کلسیم را تحمل کند، لازم است انواع مکملکلسیم و محصول چندکارخانهی مختلف را امتحان کند.
تداخل با داروهای مصرفی
مصرف مکملهای کلسیم ممکن است با داروهای مورد استفادهی بیمار مثل داروهای فشارخون، هورمون صناعی تیروئید، بیس فسفونیتها، آنتیبیوتیکها وبلوکرهای کانال کلسیم تداخل کند. باید بیمار ازپزشک یا داروساز درمورد تأثیرات متقابل دارویی و نوع مناسب مکمل کلسیم سوال نماید.
ثبت نظر