شماره ۱۰۰۳
دکترسنبل طارمیان - عفونی
آلودگی به ویـــروسH7N9 فلو بهطور معمول محدود به ماکیان است ولی نخستینبار درمارس 2013 سبب آلودگی انســـان شد و در بهـار سال گذشته تعداد 132مورد عفونت در افراد دیده شد که بـه 44مورد مرگ انجامید.
ویروسH7N9 یک نوع انفلوانزای پرندگان است. این فلوی پرندگان معمولاً در انسان دیده نمیشود و وقتی زئونوز zoonosis بروز کند معمولاً رویدادی نادر است.
ازآنجاکه انسان نسبت به این ساب تایپهای ویروس فلو که دائم درحال ظهور هستند ایمن نشده است، آلودگیهایی که درانسان ایجاد میکنند ممکناست شدید و تهدیدکننده باشد.
یکی دیگر از ویروسهای فلوی پرندگان که در جمعیت پرندگان، عفونت متقاطع ایجادکرده و به انسان رسیدهاست فلوی پرندگان H5N1 است که برای نخستینبار در 1997 دیده شد. این ویروس، ناخوشی شدید تنفسی و مرگ ایجاد میکرد و هنوز هم در بخشهایی از آسیا و شمال شرق آفریقـا درماکیــانها دیده میشود.
هرگاه بروز یک نوع تازهی آلودگی فلوی پرندگان دریک شخص گزارش میشود بهسرعت ترس از مرگبار بودن فلو نیز وارد معرکه میشـود. این نگــرانــی در3مرحلـه وارد صحنه میشود:
• آیا سابتایپ ویروس جدید بهآسانی از پرندگــان به انســان منتقل میشود؟
• ناخوشی بهوجودآمده پساز آلودگی انسان تاچه مقداراست؟
• آیا این ویروس با سرعت و گستردگی در جمعیت انسـانی، انتشار مییابد؟
بهمحض آنکه گزارشهای تازه ظاهر شد، پژوهشگران و دولت وارد عمل میشوند و کارشناسایی و ردیابی ویروس جدید فلورا آغاز میکنند با این هدف که بخت مقابله با هر نوع اپیدمی بالقوه را به حداکثر برسانند. یک سازمان بینالمللی در مرکز این تلاشها سیستم خبردهی زودرس جهانی (GLEWS) است که در زمینه سورویلانس بیماریبا سایر سازمانها ازجمله سازمان بهداشت جهانی (WHO) همکاری میکند.
نشـانــههای عفونــت فلوی H7N9 درانسان:
عفونت فلو درافراد معمولاً با عفونتهای بسیار شایع فصلی با ویروسهایی ایجاد میشود که نسبت به آن، نوعی ایمنی ایجاد شده است و این حالت نشانههای کلاسیکی مانند تب بهوجود میآورد که ناتوانکننده است ولی سبب کسالت تهدیدکننده در افراد سالم نمیشود و ظرف چند روز از بین میرود.
اما آلودگی انسان به ویروس H7N9 فلو سبب بروز نشانههای تنفسی شده و ممکناست به مرگ منتهی شود. شایعترین علامت پنومونی شدید است.
درمرحلهی اولیهی عفونت H7N9، دربیشتر موارد نشانههای زیر دیدهشده که تقریباً همهی آنها از نشانههای آشنای فلو است:
• تب
• سرفه همراه خلط
• خسخس (صدای سوت در زمان تنفس که شناسهی مشکلات نفسکشیدن است)
• سردرد
• میالژی
• سستی عمومی
مرحلهی دیررس ناخوشیهای شدید که با H7N9 به وجود میآید بـــا مشکــلات جـدی زیــر مشخص میشود:
• پنومونی در هردو ریه
• سیر پیشرفت سریع بهسوی سندرم حاد دیسترس تنفسی (ARDS)
• سوءکار چند عضو (اختلال کارکبد یا کلیه)
• شوک سپتیک
• رابدومیولیز
• آنسفالوپاتی
دربیمارانی که دارای وضع بحرانی هستند نیز به طور معمول لنفوپنی و ترومبوسیتوپنی دیده میشود.
انواع ویروس فلو:
تمامی ویروسهای فلو ازاعضای خانوادهیorthomyxoviridae میباشند. ویروسهایی که انسان را مبتلا میکنند به انفلوانزایA یاB ویروسهای پرندگان تقسیم شدهاند و ویروسهای پرندگان که انسان را مبتلا میکنند به جنس انفلوانزای A تعلق دارند.
ویروسهای فلویA به سابتایپهایH وN تقسیممیشوند. 16ساب تایپH و 9ساب تایپ N وجود دارد. واریانهای خاصH و N همان چیزی است که بهصورت نامگذاریH7N9 وH5N1 و غیره دیدهمیشوند.
شکوفایی انفلوانزا:
ویروس فلو دائماً درحال شکوفایی و تکامل است، حتی ویروس شایعفلو که هر فصل تعداد زیادی را مبتلا میکند هرسال اندکی با سال پیش متفاوت است بهاینجهت است که واکسن علیه آن نیز باید دائماً تغییر یابد تا با ویروس منطبق شود.
پروتئینهایی که نشانهی سابتایپ فلو هستند یعنی H برای HA یا هماگلوتینین و N برای NA یا نورامینیداز بخشهای درحال تکامل ویروس بهشمار میروند. پروتئینHA سبب میشود تا ویروس انفلوانزا بتواند وارد یاختههای میزبان شود حال آنکه پروتئینNA سبب تسهیل خروج ویروس یا ریزش و در نتیجه انتشار آن میشوند.
این پروتئینها همان بخشهای ویروس انفلوانزا هستند که توسط دستگاه ایمنی انسان شناخته میشوند. بنابراین حتی تغییر اندک در یکی ازاین پروتئینها به آن معنا است که ویروس با موفقیت هربار که انسان دوباره آلوده میشود 6نفر را ازپا درمیآورد. درعینحال، تغییرات ناگهانیتر در پروتئین ویروس با شگفتی بیشتری ایمنی را درگیر میکند و سبب میشود واریان جدید سبب کسالت شدید شود زیرا سیستم ایمنی انسان آن سابتایپ را نمیشناسد.
اپیدمیها وپاندمیها:
شیوع H7N9 تاکنون محدود به افرادی بوده که درچین ازنزدیک با مرغها سروکار داشتند. اختلاف میان اپیدمی و پاندمی عفونت فلو در وسعت و وخامت انتشار عفونت است. پاندمی یا جهانگیری عبارت از آلودگی جهانی یک نوع ویروس نوظهور است در صورتی که اپیدمی هر سال به صورت آلودگی مشخص فصلی اتفاق میافتد.
پاندمی کمتر دیده میشود ولی برای افراد آلوده مضرتر است. گاهی، این موارد بهشدت آسیب میرسانند مثل پاندمی فلوی اسپانیا که به سال1918 یعنی حدود یک قرن پیش اتفاق افتاد و دراثرH1N1 بود و تصور میشود که نیمیاز جمعیت جهان را آلودهکرده و 40تا50 میلیون کشته، اساساً درافراد سالم 20تا40 ساله برجای گذاشت.
درمان H7N9:
از داروهای آنتیویرال موجود که علیه ویروس فلوی فصلی استفاده میشود در فلویH7N9 پرندگان درافراد آلوده استفاده میشود. این دسته داروها به مهارکنندههای نورامینیداز معروفند و هرچه زودتر درافراد مشکوک به آلودگیH7N9 باید به کارگرفته شوند. دررهنمود سازمان بهداشت جهانی آمدهاست که این دارو درعین انتظــار برای تأیید عفونت در آزمایشگاه باید تجویـز گردد.
دو داروی مهارکنندهی نورامینیداز که در درمان آلودگی ویروس فلویH7N9 پرندگان باید تجویز گردند:
• زایامیویرRelenza
• ازلتامیویرTamiflu
این داروها در تمام افراد آلوده به H7N9 مؤثر نیستند وحتی درصورت تأثیر بهخصوص وقتی در موقعیتهای اولیه بهکار گرفته میشوند بهجای علاج سبب کاهش وخامت ناخوشی میگردند. داروهای تازهیی علیه انفلوانزا بهطورکلی ساخته شـده و علیــه H7N9 نیــز مؤثـر است.
واکسن:
ساخت واکسن علیه ویروس H7N9 بهعلت ویژگیهای ملکولی که دارد مشکل است. بههرحال درایالات متحده، انگلیس و ژاپن از ایزولای ویروس توصیه شدهی WHO برای ساختن واکسن جهت آمادگی علیه پاندمیهای بالقوه استفاده شدهاست.
ثبت نظر