مقدمه: عفونت‌های پاستورلایی درحیوانات به صورت سپتی‌سمی و نیز پنومونی تظاهر می‌نمایند. درسال‌های اخیر این بیماری دردام‌ها به خصوص نشخوارکنندگان مورد توجه سازمان دامپزشکی کشور قرار گرفته و با انجام عملیات بالینی و نیزآزمایشگاهی با همکاری بین این سازمان و مؤسسه‌ی تحقیقات سرم و واکسن‌سازی رازی به نتایج چشمگیری دست یافته است. با این همه خانواده‌ی پاستورلا به لحاظ ایجاد بیماری در انسان یعنی حالت زئونوز بودن (بیماری‌های مشترک بین انسان وحیوان) کمتر مورد توجه قرارگرفته است. باتوجه به اینکه به خصوص درسطح جوامع شهری نگهداری سگ وگربه رواج قابل توجهی پیدا کرده است، و به منظور آشنایی شهروندان با بیماری‌های گوناگونی که ازطریق تماس بااین حیوانات ممکن است به انسان سرایت کند، برخود واجب دانستیم نوشتار زیر را دراین رابطه ترجمـــه و تـــدوین نموده و بــــه اطلاع عمــوم خصوصاً پرورش‌دهندگان و نگهداری‌کنندگان این دسته از حیوانات خانگی برسانیم.
عفونت‌های ناشی‌از پاستـورلا مولتو سیدا درانسان:
پیشگفتار:
سابقه: خانواده‌ی پاستورلاها دارای دامنه‌ی گسترده یی هستند و تاکنون قریب به10٪ از این جمعیت ناشناخته مانده‌است لذا محققان و باکتریولوژیست‌ها در آزمایشگاه‌های مجهز مدام درحال بررسی و شناسایی گونه‌ها و زیرگونه‌های این دسته از باکتریها هستند و به همین جهت هر چند وقت تغییراتی جدید در دسته‌بندی این گروه از باکتریها دیده می‌شود.
جنس پاستورلا دارای دوگونه‌ی مهم است:
1ـ منهمیا همولیتیکا
2ـ پاستورلا مولتوسیدا
گونــه پاستورلامولتوسیدا هم درحیوانات و نیز درانسان ازنظر ایجاد بیماری دارای اهمیت ویژه‌یی است که به آن پرداخته می‌شود.
پاستورلا مولتوسیدا یک کوکوباسیل کوچک، گرم منفی، غیرمتحرک، بدون اسپور و در رنگ‌آمیزی به شکل دوقطبی است. پ ـ مولتوسیدا به شکل همزیست درقسمت فوقانی مجاری تنفسی بسیاری ازگله‌های دام، طیور و حیوانات خانگی، به خصوص سگ وگربه وجود دارد. عفونت ناشی از پ ـ مولتوسیدا درانسان با گاز گرفتگی، خراش و یالیسیدن انسان توسط سگ وگربه، بدون اینکه سعی در دست یابی به مستندات اپیدمیولوژیک دررابطه با تماس با حیوان شود، ممکن است رخ دهد. البته گزارش‌هایی از وقوع عوارض پوستی با علت پ ـ مولتوسیدا دراثر تماس سوسک با پوست انسان گزارش شده است که متأسفانه حضور این موجود موذی نیز درحال حاضر درحیطه‌ی زندگی انسان خصوصاً در زندگی شهری قابل توجه و بلکه آزار دهنده است (شکل1).
زخم‌هایی که به واسطه‌ی گازگرفتگی‌های حیوان ایجاد می‌شود معمولاً با علت پلی‌میکروبیال است، کاربرد تجربی آنتی‌بیوتیک‌های وسیع‌الطیف که روی هر دو دسته میکروب‌های گرم منفی یعنی هوازی و غیرهوازی مؤثر باشد شیوه‌ی درمان است. با این همه، گونه‌های پاستورلا در بیشتر گازگرفتگی‌های حیوان به صورت بیماریزا (پاتوژن) به خصوص درآسیب‌های ناشی ازسگ وگربه، جدا می‌شوند.
این آسیب‌ها ممکن است به صورت هجومی، با تظاهرات پوستی مشخص، ظرف 24 ساعت پس از گازگرفتن خود نمایی کند. این زخم‌ها ممکن است به سرعت در بافت‌های نرم ایجاد التهاب نـــمـــوده که ممکن است شــبـیـــه عفونــــت‌های ناشی‌از گــروه Streptococcus pyogenes A b-hemolytic باشند (شکل2)
بافت‌های نرم عمقی‌تر نیز ممکن است آسیب بـبیند، که به شــــکـلtenosynovitis, septic arthritis و osteomyelitis بروز می‌نماید. عفونت‌های منتشره‌ی شدیدتر نیـز ممــکن است گستــرش یـــابد که شامـــل endocarditis or meningitis و ســــپــس عــفونــت‌های مشـابه Haemophilus influenzae or Neisseria meningitides در بچه‌های کم سن دیده می‌شود. خوشبختانه گونه‌های پاستورلا به شکل مطلوبی ارگانیسم‌های حساسی بوده وتحت یک رژیم درمانی مبتنی برپنی‌سیلین درمان می‌شوند (شکل3و4)
پاتوفیزیولوژی:
• منطقه: عـفـونـت پ ـ مولتوسیدایی معمولاً عفونتی است که گازگرفتگی یا آسیب ناشی از یک حیوان را پیچیده می‌کند.
• تنفسی: پ ـ مولتوسیدا ممکن است سبب عفونت قسمت فوقانی مجاری تنفسی بشود، که شامل سینوزیت، تورم گوش میانی، ماستوئیدیت، اپی‌گلوتیت، فارنژیت و درموارد نادر، پ ـ مولتوسیدا همچنین ممکن است باعث عفونت مجاری تنفسی پایین‌تر که شامل پنومونی، تراکئوبرونشیت، آبسه‌های ریوی و امپیمی بشود،که معمولاً به صورت انفرادی با بیماری‌های تنفسی اساسی است.
• کاردیوواسکولار (ماهیچه قلبی): پ ـ مولتوسیدا یک عامل غیرمعمول درآندوکاردیت در دریچه‌های طبیعی یا مصنوعی است و نیز به عنوان عامل پریکاردیت، آنوریسم‌های مایکوتیک، عفونت‌های پیوند عروق، عفونت‌های سوند مرکزی عروق، باکتریمی، عفونت و شوک سمی گزارش شده ا ست.
• سیستم اعصاب مرکزی: پ ـ مولتوسیدا یک عامل غیرعادی در ایجاد مننژیت، آمپیمی‌ساب دیورال وآبسه‌های مغزی است. مننژیت حاصل از پ ـ مولتوسیدا به علت لیسیدن وگازگرفتن گربه، در افرادی که سن بالا دارند رخ می‌دهد.
• گاسترواینتستینال (معده ـ روده‌یی): پ ـ مولتوسیدا به ندرت باعث مشکلات معده و روده‌ای می‌شود اما باپیچیدگی‌هایی نظیر آبسه‌های کبدی،طحالی و پریتونیت خود به خودی باکتریایی همراه است. پ ـ مولتوسیدا دربیمارانی که دارای کاتتر دیالیز پریتوئن بوده‌اند به صورت پلی میکروبیال جدا شده است.
• چشمی: آبسه‌های پری اوکولار (پیرامون چشمی)، تورم ملتحمه، اولسر قرنیه و آندوفتالمیت ناشی از پ ـ مولتوسیدا گزارش شده است.
• مجاری ادراری ـ تناسلی: درموارد نادری پیلونفریت، آبسه‌های کلیوی، اپیدیدیمیت وتورم سرویکس با پ ـ مولتوسیدا گزارش شده است.
ثبت نظر