شماره ۱۰۷۱

نقش آنتی‌بیوتیک‌ در ناشنوایی کودکان

دکتر جواد قاضی سعیدی - گوش، حلق و بینی

نقش آنتی‌بیوتیک‌ در ناشنوایی کودکان

۸۰درصد از نوزادان بستری‌شده در بخش مراقبت‌های ویژه‌ی نوزادان، (NICU) تحت‌تجویز آنتی‌بیوتیک‌های مضر و سمی برای گوش قرار‌می‌گیرند.

محققان به‌دنبال ریشه‌یابی منشأ از‌دست‌دادن شنوایی ماندگار (Permanent hearing loss) پس‌از مصرف آنتی‌بیوتیک‌، دریافتند که بیماران مبتلا به عفونت‌های باکتریایی خطرناک بیشتر از آنچه قبلاً شناخته‌شده‌، در‌معرض خطر از‌دست‌دادن شنوایی هستند. التهاب ناشی‌از عفونت‌های باکتریایی از‌طریق افزایش جذب آنتی‌بیوتیک‌های آمینوگلیکوزیدی توسط گوش داخلی،  به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای موجب افزایش خطر ابتلا به اختلال شنوایی می‌شوند.

امروزه این موضوع که زنده‌ماندن برخی‌از بیماران از عفونت باکتریایی تهدید‌کننده‌ی حیات به قیمت ازدست‌دادن توانایی شنیدن آنها تمام می‌شود، مطلبی پذیرفته‌ شده است و باید به‌سرعت‌، انواع درمان‌های جایگزین و مؤثر برای عفونت‌های تهدید‌کننده‌ی زندگی را که توانایی شنیداری بیمار را قربانی نمی‌کنند، برای استفاده بالینی آماده‌کرد.

تجویز آمینوگلیکوزیدها بیشتر جهت درمان نوزادان دچار عفونت‌های شدید و خطرناک به‌کار می‌رود و از این‌رو بیماران و جامعه متحمل هزینه‌های بی‌شمار فقدان شنوایی می‌گردند. هنگامی‌که نوزادان شنوایی خود را از‌دست می‌دهند، فرآیندی طولانی و دشوار را برای یادگیری به‌منظور گوش‌دادن و صحبت‌کردن آغاز می‌کنند. این فرایند ممکن‌است با مسیر تحصیلی و رشد روانی آنها تداخل ایجاد نماید و همه‌ی این عوامل می‌توانند تأثیر بسیار زیادی(dramatic impact) بر اشتغال، درآمد و کیفیت زندگی آینده‌ی آنها داشته باشند.

آمینوگلیکوزیدها که عوامل ضدمیکروبی ضروری برای درمان عفونت‌های‌باکتریایی تهدید‌کننده‌ی حیات(life- treatening)هستند، برای گوش سمی می‌باشند. پزشکان جهت درمان مننژیت، باکتریمی و عفونت‌های تنفسی در فیبروز سیستیک، متکی به آمینوگلیکوزیدها هستند اما این آنتی‌بیوتیک سلول‌های حسی (sensory cells)  گوش داخلی را که وظیفه‌ی تشخیص صدا و تعادل کودک را بر عهده دارند، از‌بین‌می‌برند.

نوزادان بستری در بخش مراقبت‌های ویــژه‌ی نوزادان (NICU) بیشتر در‌معرض خطر هستند. در آمریکا هر‌سال حدود ۸۰درصد از ۶۰۰/۰۰۰ نوزاد پذیرش‌شده در بخشNICUدر امریکا، آمینوگلیکوزید دریافت ‌می‌کنند و میزان فقدان شنوایی در نوزادان ترخیص‌شده از NICU ‌دو تا‌ چهار درصد می‌باشد که در‌مقایسه با ۰/۱‌تا ۰/۳‌درصد از تولدها با دلایل مادر زادی فقدان شنوایی، بسیار بالا است.

طی آزمایش‌های صورت‌گرفته توسط محققان و تجویز اندکی آمینوگلیکوزید به موش‌های سالم آزمایشگاهی‌، این جوندگان به‌میزان جزئی فقدان شنوایی را تجربه کردند و اگر موش‌های تحت آزمایش دچار التهاب نیز باشند (که در عفونت‌های درمان‌شده با آمینوگلیکوزیدها در انسان‌ها بسیار معمول است)، موش‌ها دچار فقدان شنوایی بسیار وسیعتری می‌گردند.

برای محافظت از شنوایی بیماران، بهتر‌است که از آمینوگلیکوزیدها بسیار محتاطانه‌تر و در‌صورت ابتلا به عفونت‌های شدید‌، از آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد‌عفونی‌کننده‌ی غیر‌سمی  اختصاصی‌تر (more targeted) استفاده‌کرد. به‌دلیل گستردگی دسترسی و کم‌هزینه‌تر‌بودن، آمینوگلیکوزیدها غالباً در‌سراسر جهان به میزا‌ن‌گسترده‌ای استفاده می‌شوند. امروزه استفاده‌ی بالینی از آمینوگلیکوزیدها به‌دلیل خطر شناخته شده‌ی ایجاد مسمومیت حاد کلیه و از‌دست‌دادن شنوایی ماندگار، محدود شده‌است اما درعین‌حال همین  آنتی‌بیوتیک‌ها در موارد عفونت‌های بالقوه‌ کشنده، نجات‌بخش بسیار مهم زندگی هستند(crucial life- saver).


تعداد بازدید : 1515

ثبت نظر

ارسال