شماره ۹۵۳

بازبینی‌سینوزیت‌مزمن

(بخش پایانی)

دکتر سروش پیام‌یار - گوش، حلق و بینی

روش‌های درمان و داروها
هدف از درمان سینوزیت مزمن عبارتست از:
•کاهش التهاب سینوس
•برقراری زهکشی در راهگذر‌های بینی
•جراحی آندوسکوپیک سینوس
•حذف علت زمینه ساز
•کاهش تعداد دفعات شعله‌وری سینوزیت

 روش‌های درمان برای تسکین نشانه‌ها
 برای کمک به تسکین نشانه‌های سینوزیت، ممکن است پزشک روش‌های درمانی زیر را توصیه نماید:

• اسپری نمکی بینی. که چند بار در روز برای شستشوی راهگذرها دربینی اسپری (افشانه) می‌شود.

•کورتیکوستروئیدهای بینی. این افشانه‌های بینی به پیشگیری و درمان التهاب کمک می‌کنند. از نمونه‌های این افشانه‌ها می‌توان از فلوتیکازون Flonase) fluticasone)، بودزونــایدRhinocort Aqua)budesonide)، تریامسینولون (triamcinolone (Nasacort AQ. مومه‌تازونNasonexmometaone و بکلومتازون Beconase AQ beclomethasone نام برد.

•کورتیکوستروئیدهای خوراکی یا تزریقی.  این داروها برای تسکین التهاب ناشی ازسینوزیت شدید به کار می‌روند، به ویژه اگر پلیپ بینی هم موجود باشد. از نمونه‌های این داروها پردنیزون و متیل‌پردنیزولون قابل ذکرند. درصورت مصرف درازمدت،ممکن است کورتیکوستروئیدهای خوراکی سبب بروز عوارض جانبی شوند و به این جهت فقط باید در درمان  نشانه‌های شدید آسم مورد  استفاده قرارگیرند.

• داروهای ازبین برنده احتقان. این داروها هم با نسخه وهم بدون نسخه (OTC) به صورت قرص، مایع و افشانه عرضه می‌شوند. از این داروها حداکثر به مدت چند روز استفاده می‌شود زیرا استفاده ازاین داروها پس از مدتی محدود سبب کمانه کردن احتقان می‌گردد.

•‌ داروهای تسکیــــن‌دهنده ‌درد. مانــند آسپـیـــرین، استامینـــوفن(Tylenol)یا ایبـوپروفـــن (Motrin, Advil). به علت احتمال بروز سندرم Reye، افراد کمتر از 18سال سن نباید آسپیرین مصرف کنند.

•درمان حساسیت‌زدایی آسپیرین، درصورتی که به علت واکنش‌به آسپیرین، سینوزیت ایجاد شده باشد. اما، ممکن است این درمان دارای عوارض وخیم ازجمله خونروی از روده یا حمله‌های شدیدآسم باشد.

آنتی‌بیوتیک
درصورتی که عفونت باکتریال، علت وجود سینوزیت باشد گاهی مصرف آنتی‌بیوتیک لازم است. اما معمولاً سینوزیت مزمن به علت عاملی غیر از باکتری ایجاد می‌شود و بنابراین مصرف آنتی‌بیوتیک کمکی نمی‌کند.
 آنتی‌بیوتیک‌های مورد استفاده دردرمان سینوزیت مزمنی که به علت عفونت باکتریال ایجاد شده باشد عبارتند از آموکسی‌سیلین (Amoxil) داکسی‌سیکلین یا داروی ترکیبی تریمتوپریم ـ سولفامتوکسازول. اگر عفونت ازبین نرود یا در صورتی که سینوزیت عود کند، ممکن‌است پزشک از آنتی‌بیوتیک دیگری استفاده نماید.
درصورتی که پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز نماید، لازم است، دارو به مدت کامل مورد استفاده قرارگیرد. معمولاً این دوره درمان10تا14روز بوده و یا حتی تا بهتر شدن نشانه‌ها ادامه می‌یابد. اما درصورتی که زودتر از معمول، دارو قطع شود، ممکن است نشانه‌ها رجعت کنند.

 ایمونوتراپی
 درصورتی که آلرژی درایجاد سینوزیت سهیم باشد، استفاده ازشات‌های آلرژی (ایمونوتراپی) به کاهش واکنش بدن نسبت به آلرژن‌های اختصاصی کمک کرده و مددی برای درمان بیماری خواهد بود.

جراحی
درمواردی که بیماری نسبت به درمان یا دارو مقاوم باشد، جراحی سینوس با آندوسکوپ، یکی دیگر فرصت‌های درمان است. برای انجام این رویه،پزشک از آندوسکوپ استفاده می‌کند که یک لوله‌ی باریک قابل انعطاف است که یک منبع نورانی دارد و درکندوکاو راهگذرهای سینوس مورد استفاده قرارمی‌گیرد. سپس، برحسب منبع انسداد، ممکن است پزشک از وسایل مختلفی برای برداشتن بافت یا تراشیدن پلیپی استفاده کند که سبب انسداد بینی شده است. دربعضی موارد برای برقراری زهکشی، منفذتنگ سینوس را گشاد می‌کنند.

شیـــوه زنـدگی وتدبیرهای خانگی
استفاده از اقدامات خودیاری زیربه رفع نشانه‌های سینوزیت کمک می‌کند:
• استراحت. استفاده از استراحت به مقابله با التهاب و تسریع بهبودی کمک می‌کند.

• استفاده از مایعات مانند آب یا افشره‌ی میوه که به رقیق شدن ترشحات مخاط و برقراری زهکشی کمک می‌کند. باید از مصرف نوشابه‌های کافئین‌دار یا الکل پرهیز کرد زیرا ممکن است سبب بی‌آبی شوند. نوشیدن الکل سبب وخامت تورم آسترسینوس‌ها وبینی می‌شود.

• مرطوب نگاهداشتن حفرات سینوس. با انداختن یک حوله روی سر، باید در بخار یک ظرف محتوی آب جوش نفس کشید. جهت بخار باید به سمت صورت باشد.  می‌توان از دوش آب گرم استفاده کرد و در بخار گرم ومرطوب آن نفس کشید. این کار به کم شدن درد و شروع زهکشی ترشحات کمک خواهد کرد.

• گذاشتن کمپرس گرم روی صورت، برای تسکین درد صورت می‌توان از قراردادن یک حوله‌ی گرم و مرطوب دراطراف بینی، گونه‌ها وچشم‌ها استفاده نمود.

• شستشوی راهگذربینی. می‌توان با بطری‌های فشاری خاص (Sinus Rinse)، سرنگ یا ظرف نتی neti pot  راهگذرهای بینی را شست. با این تدبیر خانگی، می‌توان سینوس‌ها را پاک نمود.

• بالا نگاه داشتن سر در زمان خواب. این کار به زهکشی سینوس‌ها کمک کرده وسبب کاهش احتقان می‌شود.

پیشگیری
برای کاهش احتمال خطر بروز سینوزیت مزمن باید اقدامات زیر انجام شود:

• پرهیز از عفونت‌های مجاری فوقانی تنفس. باید تماس با افراد دچار سرماخوردگی به حداقل رسد. دستها را مکرر با آب و صابون شست  به ویژه پیش ازصرف غذا.
• تدبیر دقیق آلرژی‌ها. برای درکنترل بودن نشانه‌ها، باید با پزشک درارتباط بود.

• پرهیز از سیگار کشیدن و هوای آلوده. دود سیگار و آلودگی هوا سبب تحریک و التهاب ریه‌ها و راهگذرهای بینی می‌شود.

 • استفاده از مرطوب کننده. در صورتی که هوای درون منزل خشک باشد مانند مواردی که باید از هوای گرم استفاده کرد، وجود یک دستگاه بخور مرطوب‌کننده به پیشگیری از سینوزیت کمک خواهد کرد. فقط باید دستگاه بخور را با پاک کردن کامل ومنظم پاکیزه وتمیز نگاه داشت تا آلوده به قارچ نشود.

تعداد بازدید : 1871

ثبت نظر

ارسال