شماره ۹۶۲

گیاهان برتر جهان(۱-۴)‬

گیاهان برتر جهان(۱-۴)‬

بابونه‭ ‬آلمانی

طبقه‌بندی‭ ‬علمی

سلسله:               گیاهی

طبقه‌بندی‭ ‬نشده: ‬‬‬  نهان‌دانگان

طبقه‌بندی‭ ‬نشده:‬  دولپه‌ای حقیقی

طبقه‌بندی‭ ‬نشده‭‬:  آستریدها      ‮‬Asterids

رده:                     آسترال‌ها        ‮ ‬Asterale‭

تیره:                    ‬ آستراسه   Asteraceae

عشیره:               ‬ آنتمیده Anthemideae

جنس:                 ‬ماتریکاریا  ‮‬Matricaria

نوع:                    ‬M.irecutita

نام‌های‭ ‬مترادف‭ ‬لاتین‭: ‬

- Chamomilla chamomina(L.)Rydb

- Chamomilla recutita (L.)

Rauschert

-‭ ‬Matricaria chamomilla L.

- Matricaria soveolens L.‭(‬1,2‭)‬

- Chamomilla vulgavis Gray

-Chamomilla officinalis C.Koch

نام‌های‭ ‬فارسی‭:‬‭ ‬بابونه،‭ ‬بابونه‭ ‬صغیر،‭ ‬اقحوان‭ ‬صغیر،‭ (‬در‭ ‬کتب‭ ‬طب‭ ‬سنتی‭) ‬و‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬به‭ ‬نامهای‭ ‬گل‭ ‬بابونه‭ ‬و‭ ‬بابونه‭ ‬رسمی‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬بعضی‭ ‬کتب‭ ‬به‭ ‬نام‭ ‬‮«‬‭ ‬بهار‮»‬‭‬ (‬‮‬‭(۳

نام‌های‭ ‬فرانسه‭:‬

- fleur de camomille

- matricaire camomille

- petite camomille

- camomille d allemagne

نام‌های‭ ‬انگلیسی‭:‬

- german c (h) amomille

- wild c (h) amomille

- pinheads 

- hungarian chamomille

- pineapple- weed

- scented mayweed

پیش‭ ‬از‭ ‬شروع‭ ‬مبحث‭ ‬لازم‭ ‬به‭ ‬ذکر‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬فارسی،‭ ‬بابونه‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬کلی‭ ‬به‭ ‬تعدادی‭ ‬از‭ ‬گیاهان‭ ‬تیره‌ی‭ ‬مرکبان (compositae کاسنی‭ ‬با‭ ‬نام‭ ‬جدید‭ ‬آستراسه‭ (‬از‭ ‬تیره‌ی‭ ‬فرعی‭ ‬شعاعیان‭ ‬radiate‭ ‬گفته‭ ‬می‮ ‬شود‭ ‬که‭ ‬دارای‭ ‬جنس‌ها‭ ‬و‭ ‬گونه های‭ ‬مختلف‭ ‬و‭ ‬متفاوت‭ ‬هستند‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬شکل‭ ‬ظاهری‭ ‬تا‭ ‬حدودی‭ ‬به‭ ‬هم‭ ‬شبیه‭ ‬بوده‭ ‬ولی‭ ‬دارای‭ ‬اختلافاتی‭ ‬می‌باشند‭. ‬جنس‌های‭ ‬مختلف‭ ‬آنها‭ ‬عبارتند‭ ‬از‭:‬

Anthemis

Matricaria

Chrysanthemum

Pyrethrum ‭)‬‮٤‬و‭ ‬‮٥‬‭(‬

با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬مطلب‭ ‬فوق،‭ ‬این‭ ‬چهار‭ ‬جنس‭ ‬بابونه‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬کلی‭ ‬تحت‭ ‬نام‭ ‬بابونه‭ ‬رومی‭ ‬یا‭ ‬بابونه‭ ‬با‭ ‬نام‭ ‬علمی‭ ‬Anthemis nobilis‭ ‬و‭ ‬دیگری‭ ‬را‭ ‬بابونه‭ ‬رسمی‭ ‬یا‭ ‬بابونه‭ ‬صغیر‭ ‬با‭ ‬نام‭ ‬علمیMatricaria chamomille می‌نامند‭. ‬در‭ ‬اروپا‭ ‬و‭ ‬آمریکا‭ ‬نیز‭ ‬نوع‭ ‬نخست‭ ‬را‭ ‬بابونه‌ی‭ ‬رومی‭ ‬یا‭ ‬انگلیسی‭ ‬و‭ ‬نوع‭ ‬دوم‭ ‬را‭ ‬بابونه‌ی‭ ‬آلمانی‭ ‬یا‭ ‬هنگری ‬Hongri (مجاری‭ (‬می‌نامند‭ (‬‮٦‬‭). ‬نام‭ ‬پذیرفته‭ ‬شده‭ ‬در‭ ‬فلور‭ ‬اروپا‭ ‬Flora Europaea‭ ‬همان‭ ‬ماتریکاریا‭ ‬رکوتیتا‭ ‬است‭.‬

مشخصات‭ ‬ظاهری

بابونه‭ ‬آلمانی‭ ‬گیاهی‭ ‬علفی،‭ ‬با‭ ‬ساقه ای‭ ‬قائم‭ ‬و‭ ‬صاف‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬بلندی‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬نیم‭ ‬متر‭ ‬می‌رسد‭ (‬‮٥١‬‭ ‬تا‮٠٦‬سانتی‌متر‭). ‬برگ‌های‭ ‬گیاه‭ ‬دراز‭ ‬و‭ ‬باریک‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬دو‭ ‬یا‭ ‬سه‭ ‬برگچه‭ ‬دارند‭. ‬گل‌های‭ ‬گیاه‭ ‬ساده‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬رنگ‭ ‬زرد‭ ‬و‭ ‬سفید‭ ‬و‭ ‬شبیه‭ ‬گل‭ ‬مینا‭ ‬است‭. ‬گل‌ها‭ ‬از‭ ‬گل‌های‭ ‬لوله‌ای‭ ‬زردرنگ‭ ‬توخالی‭ ‬تشکیل‭ ‬شده‭ ‬که‭ ‬اطراف‭ ‬آن‭ ‬راحدود‭ ‬‮٥١‬‭ ‬گلبرگ‭ ‬زبانه‌ای‭ ‬سفید‭ ‬احاطه‭ ‬کرده‌اند‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬عقب‭ ‬خم‭ ‬شده‌اند‭. ‬نهنج‭ ‬گل‭ ‬متورم‭ ‬و‭ ‬فاقد‭ ‬پولک‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬همین‭ ‬صفت‭ ‬موجب‭ ‬تشخیص‭ ‬این‭ ‬نوع‭ ‬بابونه‭ ‬از‭ ‬نوع‭ ‬بابونه‭ ‬شاخی Corn chamomile با‭ ‬نام‭ ‬علمی‭ ‬Anthemis arvensis می‌شود‭ ‬که‭ ‬دارای‭ ‬نهنج‭ ‬پوسته دار‭ ‬است‭. ‬گل‭ ‬آذین‭ ‬بابونه‭ ‬از‭ ‬نوع‭ ‬کاپیتول‭ ‬خوشه‌ای‭ ‬افشانpanniculate capitule‭ ‬‭ ‬است‭. ‬گل‌ها‭ ‬از‭ ‬اوایل‭ ‬تا‭ ‬اواسط‭ ‬تابستان‭ ‬شکوفه‭ ‬می‌کنند‭ ‬و‭ ‬دارای‭ ‬بوی‭ ‬شیرین‭ ‬معطر‭ ‬قوی‭ ‬شبیه‭ ‬سیب‭ ‬می‌باشند‭. ‬نام‭ ‬کامومیل‭ ‬نیز‭ ‬ریشه‌ی‭ ‬یونانی‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬معنای‭ ‬سیب‭ ‬زمین‭ (‬خاک‭) ‬است‭.‬

بابونه‌ی‭ ‬آلمانی‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬طبیعی‭ ‬در‭ ‬مزارع‭ ‬ذرت‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬علف‭ ‬هرز‭(‬‮٧‬‭) ‬و‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬گسترده‭ ‬در‭ ‬اماکن‭ ‬متروک‭ ‬و‭ ‬مزارع‭ ‬متروک‭ ‬اروپا‭ ‬به‭ ‬ویژه‭ ‬کرواسی‭ ‬و‭ ‬مجارستان‭ ‬می‌روید‭(‬‮٨‬‭). ‬در‭ ‬تمام‭ ‬اروپا‭ ‬و‭ ‬بخش‭ ‬معتدل‭ ‬آسیا،‭ ‬نزدیک‭ ‬مناطق‭ ‬مسکونی‭ ‬می‌روید‭. ‬این‭ ‬گیاه‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬مناطق‭ ‬معتدل‭ ‬آمریکای‭ ‬شمالی‭ ‬و‭ ‬استرالیا‭ ‬نیز‭ ‬کاشته اند‭. ‬انواع‭ ‬مختلفی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬گیاه‭ ‬در‭ ‬حال‭ ‬حاضر‭ ‬کشت‭ ‬می‌شود‭. ‬در‭ ‬ایران‭ ‬این‭ ‬گیاه‭ ‬در‭ ‬لرستان‭ (‬بین‭ ‬خرم آباد‭ ‬و‭ ‬دورود،‭ ‬حسینیه‭ ‬در‭ ‬شمال‭ ‬غربی‭ ‬اندیمشک‭)‬،‭ ‬خوزستان‭ (‬صالح آباد،‭ ‬هفت‭ ‬گل،‭ ‬شوشتر،‭ ‬رامهرمز‭)‬،‭ ‬اطراف‭ ‬تهران‭ ‬و‭ ‬دماوند‭ ‬می‌روید‭ (‬‮٩‬‭) ‬دانه‌ی‭ ‬بابونه‭ ‬برای‭ ‬زنده‭ ‬ماندن‭ ‬به‭ ‬خاک‭ ‬باز‭ ‬نیاز‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬ازینرو‭ ‬غالبا‭ ‬نزدیک‭ ‬جاده‌ها،‭ ‬اطراف‭ ‬محل‭ ‬دفن‭ ‬زباله‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬مزارع‭ ‬کشت‭ ‬شده‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬علف‭ ‬هرز‭ ‬می‌روید‭. ‬بخش‭ ‬مورداستفاده‭ ‬گیاه،‭ ‬سرگل‌های‭ ‬خشک‭ ‬شده‭ ‬واسانس‭ ‬آن‭ ‬است‭. ‬گل‌های‭ ‬گیاه‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬تابستان‭ ‬وقتی‭ ‬گیاه‭ ‬خشک‭ ‬است‭ ‬گردآوری‭ ‬کرده‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬دقت‭ ‬در‭ ‬درجه‭ ‬حرارت‭ ‬پائین‭ ‬خشک‭ ‬می‌کنند‭(‬‮٠١‬‭)‬بابونه‭ ‬در‭ ‬مزارع‭ ‬کشاورزی،‭ ‬گیاهی‭ ‬مهاجم‭ ‬تلقی‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬کشت کاران‭ ‬غالبا‭ ‬برای‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬آوردن‭ ‬محصول‭ ‬بیشتر،‭ ‬از‭ ‬انتشار‭ ‬بابونه‭ ‬جلوگیری‭ ‬کنند‭. ‬اما‭ ‬گاهی‭ ‬بابونه‭ ‬را‭ ‬به‌نام‭ ‬åپزشک‭ ‬گیاهان‮»‬‭ ‬نیز‭ ‬می‌خوانند‭ ‬زیرا‭ ‬تصور‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬رشد‭ ‬و‭ ‬سلامت‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬گیاهان‭ ‬دیگر‭ ‬به‭ ‬ویژه‭ ‬آنهایی‭ ‬که‭ ‬اسانس‭ ‬دارند‭ ‬کمک‭ ‬می‌کند‭. ‬تصور‭ ‬می‌شود‭ ‬بابونه‭ ‬سبب‭ ‬افزایش‭ ‬تولید‭ ‬اسانس‭ ‬گیاهانی‭ ‬شبیه‭ ‬نعناع‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬رایحه‭ ‬و‭ ‬طعم‭ ‬می‌گردد‭. ‬از‭ ‬جمله‌ی‭ ‬این‭ ‬گیاهان‭ ‬می‌توان‭ ‬نعناع‭ ‬شمشیری،‭ ‬مریم‭ ‬گلی،‭ ‬مرزنجوش‭ ‬و‭ ‬ریحان‭ ‬را‭ ‬نام‭ ‬برد‭.‬

اسانس‭ ‬بابونه‭ ‬آلمانی‭ ‬وقتی‭ ‬تازه‭ ‬است‭ ‬به‭ ‬رنگ‭ ‬جوهر‭ ‬آبی‭ ‬ولزج‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬دارای‭ ‬بویی‭ ‬شیرین‭ ‬و‭ ‬علفی‭ ‬است‭(‬‮١١‬‭). ‬عصاره‌ی‭ ‬بابونه‌ای‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬جریان‭ ‬فشار‭ ‬سرد‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬می‌آید‭ ‬زردرنگ‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬روش‭ ‬تقطیر‭ ‬بخار‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬اسانس‭ ‬فراّر‭ ‬آبی‭ ‬رنگ‭ ‬است‭.

 

تعداد بازدید : 1560

ثبت نظر

ارسال