کورکومین (Curcumin)، عنصر فعال زردچوبه است که خواص ضدالتهابی بسیار قوی (مانند کورتیزون، اما سالم و بدون خطر) و آنتی‌اکسیدانی عالی دارد. بنابـرایـن زردچــوبه التـهاب و درد مـفاصل را کاهش مـی‌دهـد، با خاصیت ضداکسایندگی خود، یاختـه‌ها را در بـرابـر اثـر آلاینده‌ها و رادیـکالی آزاد حـفاظـت مـی‌کنـد و بـه تـعـادل سـلـولی بـدن کمـک مـی‌نماید و از انهـدام سلولی می‌کاهـد.
سابقه‌ی درمان با زردچوبه را می‌توان در یکی‌از کهن‌ترین مکاتب پزشکی، که طب آیورودا (Ayurvedic) نام دارد و از کشور هند نشأت گرفته‌است، ملاحظه‌کرد. در طب آیورودا بیماری را نتیجه‌ی عدم توازن عناصر طبیعی بدن و ذهن می‌دانستند و معتقد بودند با مراقبه و متحد کردن جسم و روح و استفاده از رژیم‌غذایی مناسب و تجویز گیاهان دارویی می‌توان در کمال سلامت زندگی کرد. علاوه‌بر قدیمی‌ترین کتاب دانش آریاییان، یعنی وداها، در نوشته‌های چینی، بابلی، رومی و یونانی نیز می‌توان به سابقه‌ی درمان با زردچوبه پی‌برد. در مکاتب پزشکی این کشورها و نیز در طب‌چینی زردچوبه را برای تصفیه‌ی خون، درمان اسهال، التهاب و دردهای دستگاه گوارش اختلالات قاعدگی، بیماری‌های پوستی، بیماری‌های قلب و عروق و سرطان تجویز می‌کردند و آن را تصفیه‌کننده‌ی خون، صفرا‌آور، تب‌بر، محرک و انرژی‌زا می‌دانستند و برای خشک‌کردن زخم‌ها گرد خشک آن را روی زخم می‌پاشیدند. علاوه‌بر مواردیاد شده، برای درمان نارسایی‌های کبد ، کولیت اولسراتیو، دردهای مفصل لگن و زانو، اگزما و پسوریازیس نیز از زردچوبه استفاده می‌شده‌است. در طب‌سنتی ایران مزاج زردچوبه گرم و خشک است و برای درمان اختلالات دستگاه گوارش، اختلالات قاعدگی، نارسایی‌های کبدی، برخی عفونت‌های پوستی، بیماری‌های قلب و عروق، تصفیه‌ی خون و دردهای مفصلی کاربرد داشته است.
اخیراً در کشورهای صنعتی غرب از ریزوم زردچوبه فرآورده‌های دارویی متعدد تهیه و عرضه شده است که برای درمان بیماری‌های التهابی کاربرد دارد.
زردچوبه (Turmeric ,Curcuma)، گیاهی است علفی که بلندی آن به بیش‌از یک متر نیز می‌رسد. قسمت مورد استفاده‌ی دارویی زردچوبه ریزوم (rhizome) آن است که ساقه‌ی گیاه از آن خارج می‌شود.
گل‌های زردچوبه مجتمع و به‌صورت سنبله است که با رنگ سبز مایل به زرد مشاهده می‌شود. هر‌گل آن سه کاسبرگ، با جامی که از سه گلبرگ به‌هم پیوسته تشکیل شده است، دارد. ریزوم زردچوبه رنگ زرد یا خاکستری مایل به قهوه‌ای دارد و بوی آن معطر و طعم آن تلخ است.
زردچوبه در هندوستان، چین، مالزی، اندونزی و بسیاری ازنقاط دیگر گرمسیری آسیای جنوبی می‌روید.
در زردچوبه اسانسی وجود دارد که از اسیدهای والرینیک، کاپرلیک و فلاندرن ترکیب شده است. به‌علاوه ریزوم گیاه دارای سابی‌نین، سینئول، بورنئول و الکل تورمرول و ماده‌ی مهم کورکومین می‌باشد که رنگ‌زرد زردچوبه نیز به‌علت همین ماده‌ی کورکومین است. در واقع ماده‌ی فعال زردچوبه کورکومین است که خاصیت ضدالتهابی بسیار قوی دارد. از این‌رو می‌تواند داروی سودمندی برای درمان آرتریت روماتوئید به‌شمار آید. به‌عبارت دیگرزردچوبه یکی‌از داروهای عالی و سالم برای درمان التهاب و تورم مفصل‌هاست. کارخانه‌های داروسازی کشورهای صنعتی نیز با بهره‌گیری از این خاصیت زردچوبه فرآورده‌های دارویی متنوعی عرضه کرده‌اند. در ایران نیز کپسول کورکومین برای درمان بیماری‌هایی چون التهاب و دردهای مفصلی، التهاب‌روده، کبد‌چرب، برخی‌از بیماری‌های پوستی، چربی‌خون، کاهش کلسترول، رقیق‌کردن خون، آلزایمر و پارکینسون استفاده می‌شود.
نتایج برخی پژوهش‌ها‌ی دانشگاهی نشان می‌دهد که ترکیبات شیمیایی زردچوبه می‌تواند برعلیه‌ی پلاک‌های مغزی بسیج شود. کورکومین موجود در زردچوبه ماده‌ی مؤثری است که برای از‌بین‌بردن پلاک‌های مغزی بیماران موثر واقع می‌شود. این تحقیقات حاکی از آن است که باتوجه به ایجاد پروتئین‌بتا آمیلوئید Beta amyloid (پلاک‌ها) در مغز کسانی‌که مبتلا به آلزایمر و کاهش حافظه هستند، ترکیبات زردچوبه، به‌ویژه دوماده ی bisdesmethoxycurcumin و desmethoxycurcumin آن، که ضد‌ساخت آمیلوئیدها هستند، می‌توانند ساخت پروتئین‌های آمیلوئیدی را مهار نمایند.
کورکومین موجود در ریزوم زردچوبه خاصیت ضد‌تکثیر سلولی نیز دارد و از این‌رو می‌تواند در پیشگیری از سرطان موثر باشد. درصورتی‌که کورکومین وارد یاخته‌های سرطانی شود مسیرهای مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی (Apoptosis) را فراهم می‌سازد و از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند.
نتایج بررسی‌های متعدد نشان‌داده است که عصاره‌ی زردچوبه درد و التهاب بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو را کاهش می‌دهد. این بررسی‌ها اثر ضدالتهابی زردچوبه را در‌مقایسه با داروهای غیراستروئیدی، مانند دیکلوفناک مشخص‌می‌کند و نشان می‌دهد که تجویز زردچوبه به بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو برای مدت چهار تا شش هفته درد و التهاب آنها را به‌خوبی کاهش داده است.
زردچوبه گیاهی است بسیار سالم و خوب تحمل می‌شود. برای بهره‌مند‌شدن از فواید زردچوبه، می‌توان به روش معمول ایرانی‌ها پودر آن را به غذاهای روزانه اضافه کرد. البته باید توجه داشت که حرارت زیاد و پخت درازمدت از خواص کورکومین می‌کاهد. در روش دیگر می‌توان از چای زردچوبه استفاده کرد، برای این منظور یک قاشق چای خوری پودر زردچوبه را به دو فنجان آب‌جوش اضافه می‌کنند و پس‌از 10دقیقه دم‌کشیدن، آن را با عسل شیرین‌کرده و می‌نوشند. بدیهی است استفاده از عصاره‌ی استاندارد شده‌ی زردچوبه و کپسول‌های کورکومین که توسط پزشک تجویز می‌گردد روش دقیق‌تری برای سودبردن از خواص درمانی زردچوبه است.
ثبت نظر