شماره ۹۸۵

بیماری قلب و شیمی درمانی

دکترتقی درودگر - داخلی قلب

عوارض‌جانبی شیمی‌درمانی ممکن‌است سبب افزایش احتمال بروز بیماری قلب ازجمله ضعف عضله‌ی قلب (کاردیومیوپاتی cardiomyopathy) و آشفتگی‌های ریتم (آریتمی‌ها) گردد.

بعضی انواع شیمی‌درمانی نیز ممکن‌است سبب افزایش حمله‌ی قلب شود. درمان با مهار‌کننده‌های آنژیوژنز angiogenesis inhibitor و بعضی داروهای هدف‌دار با فشارخون بالا (هیپرتانسیون hypertension) ارتباط دارند. خوشبختانه، بیماری قلب همراه شیمی‌درمانی نادر است، ضمن آنکه، شیمی درمانی درتمام موارد هم دارای عارضه‌ی جانبی بالقوه‌ی صدمه‌ی قلب نیست.
بعضی از داروهای ضدسرطان ازجمله داروهای دسته‌ی آنتراسیکلین‌ها anthracycline‌ (داکسوروبیسین doxorubicin، دونوروبیسین daunorubicin) و نیز داروهای جدید‌تر مانند تراستوزوماب Hercepfin) trastuzumab) برای سرطان پستان و سایر موارد ممکن‌است با ضعف ساختن عضله‌ی قلب سبب صدمه‌ی قلب گردند. بخت ایجاد صدمه‌ی قلب در اثر آنتراسیکلین‌ها با مقدار کل دارویی که بیمار در سراسر زندگی دریافت می‌دارد، ارتباط دارد. ضعف قلب ناشی از تراستوزوماب به مقدار کل دارو درسراسر زندگی ارتباط ندارد و غالباً قابل برگشت است. بعضی داروهای شیمی‌درمانی ازجمله تاکسا‌ن‌هاtaxane سبب غیر طبیعی شدن ضرب‌آهنگ قلب می‌گردند. این حالت به‌طور مشخص و به‌صورت موقت ضمن تجویز دارو بروز می‌کند، بنابراین درصورتی که بیمار احساس سبک شدن سر یا از حال رفتن کند باید بلافاصله موضوع را با پرستار مربـوطـه درمیان نهـد.
در‌صورتی‌که پزشک درنظر داشته باشد ازیک داروی شیمی‌درمانی استفاده نماید که برقلب تأثیر می‌گذارد، پیش‌از آغاز درمان، بیمار را برای انجام آزمون عملکرد قلب ارجاع خواهد داد. ضمن درمان ممکن‌است بیمار به پایش دوره‌یی قلب نیز نیاز داشته باشد. درصورتی‌که ازپیش بیماری قلب ازجمله کاردیومیوپاتی موجود باشد، پزشک نوع دیگری از شیمی‌درمانی را پیشنهاد خواهد داد. درصورتی‌که بیمار دچار مشکلات قابل‌توجه ازجمله کوتاهی نفس با حداقل تلاش یا درد قفسه‌ی‌سینه ضمن شیمی درمانی شود باید بلافاصله، این مسأله را به پزشک یا پرستارگزارش نماید.
افزون بر‌این، برای درمان بعضی سرطان‌ها به درمان با پرتو نیاز است. درصورتی‌که قلب درمنطقه‌یی قرارگرفته باشد که پرتو‌درمانی باید انجام شود، احتمال بروز کاردیومیوپاتی بیماری سرخ‌رگ تاجی و حمله‌ی قلب افزایش می‌یابد. توام‌شدن درمان با پرتو و شیمی‌درمانی به افزایش بیشتر احتمال صدمه‌ی قلب منتهی می‌شود. اما پزشک می‌تواند اقداماتی برای کاهش هرچه بیشتر این خطرات دهد.

 

تعداد بازدید : 3762

ثبت نظر

ارسال