سلولهایT، نگهبانان بدن ما هستند و پیوسته بهدنبال ویروسها و باکتریهای مهاجم و سلولهای بیمار میگردند و برای حمله به هرگونه تهدید و ازبینبردن آن آمادهاند.شناخت بهتر از این نگهبانان هوشیار، دانشمندان را قادر میسازد تا پاسخ ایمنی علیه خطرات مهاجم (مثلاً سرطان یا عفونتها) را تقویتکنند.
و یا آن را درصورت حملهی اشتباه بهخود (مثلاً اختلالات خودایمنی یا آلرژی) بدن، خاموش سازند.
تحریک سلولهایT بر شبکهی پروتئینی پویایی(Dynamic protein network) در سطح سلول متکی است و این نکته گذشته از این که سلولT تهدید را نادیده میگیرد یا به آن پاسخ میدهد، اصل کاملاً جدیدی برای نحوهی کنترل فعالیت آن است.
سلولهایT وقتی فعال میشوند که یک هشدار که اغلب از یک ویروس یا باکتری ارسال میگردد، حسگرهای مولکولی روی سطح گیرندههای سلولT را تحریک میکند. دانشمندان قبلاً براین باور بودند که مولکولهای اضافی که به این گیرندهها متصل میشوند، در دریافت علامت هشدار به آن کمک میکنند و مانند انگورهای آویزان از یک تاک هستند که گاهی میافتند یا به هم متصل میشوند تا فرایند را شروع کنند. درمقابل، کشف جدید نشان میدهد که گیرندههای سلولT بهطور باورنکردنی فعالاند و بیشتر شبیه یک ایستگاه پرازدحام قطار میباشند که مولکولها در آن بهسرعت و در فواصل زمانی مختلف رفت و آمد میکنند.
پروتئینی بهنام ZAP-70، نقشی حیاتی(crucial play) را برای راهاندازی عمل سلولT ایفا میکند. دانشمندان تاکنون فرض میکردند که یک فرم خاموش ZAP-70 داخل سلولT شناور است و وقتی تهدیدی حس شود، این پروتئین تازهکار را به سطح سلول فراخوانده و آن را فعال میسازد. محققان با ارزیابی اشکال جهشیافتهی ZAP-70 کشفکردند که این پروتئین بهجای اتصال به گیرندهی سلولT، بهطور انفرادی (Sporadically) با گیرنده تماس برقرار میکند. این چرخه تا زمانی ادامه مییابد که مولکول دومی بهنام Lck ،به ماندن درکنار گیرندهی سلولT کمککند. هربار این اتفاق میافتد، ZAP-70 باید شکل نامطلوبی بگیرد که آن را مجبور میکند به درون سلول برگردد. ماندن درازمدت در سطح سلول، ZAP-70 را فعال میکند و باعث میشود تا سلولT به مهاجمان و سلولهای بیمار حمله کند.
این بررسی نشانمیدهد که پویایی مراحل زمینهساز فعالسازی سلولT درمقایسه با حالتهای متحرک که دانشمندان قبلاً به آن گمان داشتهاند، بالاتر است و نحوهی برقراری ارتباط میان ZAP-70 و دیگر مولکولها را در فضا و زمان نشانمیدهد که برای کنترل فعالیت نهایی یک سلولT حیاتی است. ممکناست با شناخت این فرایند بتوان سیستم ایمنی را تشویق به کمی بیشتر حساسشدن برای شناسایی و ازبینبردن بیماریها کرد.
اکنون محققان درحال بررسی جهت شناسایی اصول جدیدی میباشند که تعیین میکند سلولهایT به یک تهدید پاسخدهند یا غیرفعال بمانند. بهعلاوه آنها درحال آزمایش این نکته هستند که آیا میتوانند یافتههایشان را ازطریق فرایندهای بیشتر در سلولهایT و دیگر سلولهای ایمنی بهکار برند یا خیر. در اصل چون پروتئینها مواد ساختمانی مولکولی یکسانی دارند، هر پروتئین با ویژگیهای ساختاری قابلمقایسه با ZAP-70 را میتوان توسط مکانیسمهای مشابه کنترل کرد.
Ref: Nature Immunology August 3,2015
ثبت نظر