جامعه دندانپزشکی ایران چه بود؟ و چه کرد؟ (۲)

هرکنگره هیئت برگزارکننده‌ی خود را داشت و روز دندانپزشکی هم سازمان خاص برگزاری خود را که اهمیت تشکیلاتی و هردو مخصوصاً پس‌از تبدیل روز دندانپزشکی به هفته، تقریباً یکسان بود.
33سالی که از‌آن نام بردم فاصله‌ی بین تأسیس جامعه در1341و توقف ناخواسته‌ی فعالیت‌اش در1374 می‌باشد که کنگره‌ها با استفاده از تجربه‌ی قبلی به‌صورت بهتر و روز دندانپزشکی و هفته‌ی آن با تمهیدات بیشتر به اجرا درمی‌آمد  و با چنین برنامه‌ریزی‌هایی 33‌کنگره‌ی علمی سالانه به‌نام جامعه‌ی ‌دندانپزشکی و توسط مسوولان وقت این جمعیت برگزار شد و پس ازآن گردش امور از سال1375 در اختیار انجمن دندانپزشکی ایران قرارگرفت.
نشریات جامعه:
جامعه‌ی ‌دندانپزشکی ایران با اعتقاد به لزوم خبررسانی به اعضای خود در سراسر کشور از تیرماه 1347 نشریه‌ی خبری جامعه را هر 15روز یک‌بار در 4یا8 صفحه و گاهی بیشتر منتشر می‌کرد و در آن کلیه‌ی خبرهای مربوط به دندانپزشکی را درج می‌نمود.مسوولیت این نشریه با هیئت مدیره بود و مطالب آن را دکتر افتخاری تنظیم می‌کرد.
مجله‌ی دندانپزشکی به‌عنوان «ارگان رسمی جامعه‌ی دندانپزشکی ایران» هر دو ماه یک‌بار با مسوولیت دکتر موسی باکی هاشمی منتشر می‌شد و اختصاص به مطالب علمی داشت. این مجله با نام اختصاری (مجدا) ازسال1360 دوره‌ی جدید انتشار خود را با مسوولیت دکتر حمید عادلی نجفی ادامه داد.
نشریات بی‌شمار دیگری نیز درطول آن سال‌ها با زبان ساده چاپ و منتشر گردید که کمک مؤثری برای توجه عامه‌ی مردم به امر بهداشت دهان و دندان بود و این نشریات اغلب در روز دندانپزشکی توزیع می‌شد.
جامعه به مناسبت سالروز تأسیس خود یعنی 24دی‌ماه که در تقویم رسمی دولت به‌نام «روزدندانپزشکی» نامگذاری شده بود برنامه‌ی وسیعی در سطح کشور برگزار می‌کرد و نظر به استقبال مردم ازاین برنامه‌ها بعد‌از چند‌سال به‌جای روز دندانپزشکی، هفته‌‌‌ی دندانپزشکی در‌نظرگرفته شد و همه ساله یک سرپرست برای آن تعیین می‌گردید.
کنگره‌های دندانپزشکی که برای اولین‌بار به‌‌طور سالانه و مستمر به‌همت جامعه‌ی دندانپزشکی ایــــران برگـــزار شد، اهمیت و اعتبــار این حرفــه را بالاتر برد.
مطالبی که ضمن گزارش مسوولان جامعه در مجامع عمومی انتخاباتی‌ـ برگزاری کنگره‌ها، مراسم روز دندانپزشکی و مناسبت‌های مختلف دیگر بیان‌شده تماماً حاکی‌از خلوص‌نیت مجریان وقت و اعتقاد آنها ‌خدمت به مردم است و مطالعه‌ی دقیق آنها بدون‌شک گویای حقایق بسیاری می‌باشد.
ممانعت از کار:
جامعه‌ی‌دندانپزشکی ایران طی 33‌سال موجودیت خود چند‌بار دچار فراز‌و‌نشیب شد که بعضاً مربوط به اختلاف سلیقه‌ی مجریان در روش‌کار بود و به‌سرعت و با تبادل‌نظر بین گردانندگان جامعه قضایا حل‌شد و کارها درمسیر عادی قرارگرفت ولی از سال1370 گروهی‌از همکاران خارج از جامعه با استفاده‌از شرایط سیاسی و اجتماعی روز، درصدد تضعیف جامعه برآمدند و به‌تدریج طوری عرصه را بر مسوولان جامعه تنگ‌کردند که امکان هر فعالیتی از آنان سلب گردید. ابتدا مانع انتشار نشریه‌ی خبری 15‌روزه‌ی جامعه شدند، بعد جلوی انتشار مجله‌ی علمی جامعه را گرفتند سپس به بهانه‌های مختلف در کاربرگزاری کنگره‌ها اخلال نمودند و بالاخره این گروه جدید ازسال 1375 تحت نام «انجمن دندانپزشکی ایران» عملاً جامعه را خلع ید کرده و در ساختمان متعلق به آن در منطقه‌ی گیشا مستقر شدند و متأسفانه در این جریان بایگانی ارزشمند جامعه از بین رفت.
این نحوه‌ی برخورد با یک جمعیت خدمتگزار اثر نامطلوبی بر دندانپزشکانی گذاشت که سال‌ها با صمیمیت تحت لوای جامعه‌ی دندانپزشکی ایران و در راه خدمت به مردم فعالیت کرده بودند.
دندانپزشکان علاقه‌مند به جامعه دنبال راه حلی می‌گشتند و به جبران ضربه‌یی که بر پیکر جامعه‌ی دندانپزشکی وارد آمده بود توانستند ازطریق مبارزه‌ی انتخاباتی درسال 1379 مدیریت انجمن دندانپزشکی ایران را که جانشین جامعه شده بود مجدداً به دست آورند.
جامعه‌ی‌دندانپزشکی ایران به‌عنوان یک جمعیت خدمتگزار درزمینه‌ی‌ نوآوری دندانپزشکی تحرک لازم را نشان داد و درامر بهداشت، آموزش، کسب موقعیت بهتر برای دندانپزشکان، خدمات تعاونی، تهیه و انتشار مطالب خبری وعلمی و اقدامات مفید دیگر موفقیت‌های انکار‌ناپذیری به‌دست آورد که آثارش هنوز هم مشهود است و وزرای بهداری آن زمان این جمعیت را به‌نام یک جمعیت نمونه که می‌تواند مدلی برای جمعیت‌های پزشکی در سایر رشته‌ها باشد معرفی کردند.
جامعه‌ی‌دندانپزشکی ایران مکتب پرورش استعداد‌ها، نمونه‌ی ‌ارزشمند کار دسته‌جمعی، مشوق همکاری اجتماعی، مروج محبت و دوستی و وسیله‌ی ‌ارتباط بین دندانپزشکان بود و با‌این خصوصیات سبب اعتلای دندانپزشکی کشور گردید و ازطریق برقراری رابطه با مجامع علمی پیشرفته‌ی جهان باعث تقویت و شناساندن رشته‌های تخصصی دندانپزشکی به مردم ایران شد.
محل جامعه:
در شروع‌کار، محل جامعه در مطب دکتر ارسلان تاج شماره 27 خیابان خردمند جنوبی قرار داشت که این وضعیت خیلی طول نکشید و از سال1343 امور اداری جامعه در ساختمان شماره 82 خیابان حافظ که محل استیجاری بود مستقر گردید (این پلاک بعداً به‌شماره 469 تغییر پیدا کرد).
محل جامعه بعداً به خیابان توانیر اولین کوچه دست راست پلاک2 و سپس درسال1345 به خیابان ملاصدرا شماره‌ی85 منتقل شد. در اجاره‌ی این محل که منزل ویلایی بزرگی بود و به آقای صوفی عضو هیئت مدیره‌ی بانک بازرگانی تعلق داشت، دکتر حسین نواب به‌واسطه‌ی دوستی با مالک آن کمک موثری ازنظر مبلغ اجاره و شرایط مربوطه کرد.
درسال1370 ورثه‌ی شادروان صوفی که قصد احداث آپارتمان در ملک موروثی خود را داشتند برای تخلیه‌ی ملک اصرار ورزیدند و با مذاکرات طولانی و مکرری که دکتر حمید عادلی نجفی با آنان و درجهت حفظ منافع جامعه انجام داد بالاخره این‌کار با شرایط مفید و مناسب و مرضی‌الطرفین عملی شد و همزمان ساختمان شماره 92 واقع در خیابان گیشا، خیابان پیروزی غربی، پلاک94 خریداری و تشکیلات جامعه به آنجا منتقل گردید.
 دراین ساختمان که مشتمل بر دو طبقه و یک پیلوتی به‌صورت زیرزمین است دبیرخانه در طبقه‌ی بالا متمرکز شد، طبقه‌ی اول در اختیار شرکت تعاونی قرارگرفت و بعداً بنا به نیازی که این شرکت داشت طبقه‌ی زیرزمین هم به امور تعاونی اختصاص یافت.
محل جامعه درهرکجا که قرارداشته ازبدو تأسیس تا زمان توقف امور و طی 33 سال مرکز مراجعات دندانپزشکان کشور و ارتباط آنان با گردانندگان جامعه بوده است.
دبیرخانه جامعه:
هیئت مؤسس در ابتدا با توجه به بودجه‌ی محدودی که داشت کلیه‌ی امور دبیرخانه را خود اداره می‌کرد ولی پس‌از افزایش اعضاء و برقراری نظم و ترتیب درامور مالی جواد زیاری به استخدام در آمد و تحت سرپرستی دکتر هوشنگ فاضل که درآن زمان دوران دانشجویی خود را می‌گذراند کار می‌کرد و این ترتیب تا سه سال ادامه داشت سپس دکتر نیکزاد جاوید در سال 1345 به‌عنوان مسوول دبیرخانه، کار رو به افزایش آن را برعهده گرفت و مدت سه‌سال با کمترین پرسنل، امور اداری جامعه را نظم و ترتیب داد.
در سال 1348 دکتر جاوید برای ادامه‌ی‌تحصیل عازم آمریکا شد و محمد شاپوری به جمع کارکنان دبیرخانه پیوست. جواد زیاری و محمد شاپوری مشترکاً دبیرخانه را اداره می‌کردند و احمد فارسیجانی و بعد‌از او منوچهر درویشی‌زاده امور نامه‌رسایی را برعهده داشتند و امور حسابداری با امیل عیسی خانیان بود.
بعد‌از مدتی طولانی جواد زیاری ترک خدمت کرد، احمد فارسیجانی در جای دیگری مشغول کار شد و امور دبیرخانه مستقیماً تحت نظر محمد شاپوری با هماهنگی هیئت مدیره قرارگرفت.
محمد شاپوری به‌عنوان فردی صدیق و وفادار و خدمتگزار با مجموعه‌ای از تجارب باارزشی که به‌دست آورده اکنون به‌عنوان فردی متخصص در امور اداری جمعیت‌های دندانپزشکی و برگزاری کنگره‌ها مورد قبول همگان است.
شاپوری در‌این مدت‌طولانی با وجود مسوولیت سنگینی که داشته توانسته است با پشتکار قابل تحسینی تحصیلات عالی خود را به پایان برساند و لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی را دریافت کند و دوره‌های مختلف مدیریت را نیز بگذراند.
محمد شاپوری متولد1328 در فــراهان اراک است و دارای سه‌فــرزند می‌باشد.
فرد مؤثر دیگری نیز از سال1361 به‌صورت نیمه‌وقت و از سال1364 به‌طور تمام‌وقت به کادر دبیرخانه اضافه شد و او محمدرضا محبعلی است که در زمان دبیری دکتر حمید عادلی نجفی یعنی دوره‌ی تحول اداری و کاری جامعه وارد کار شد. محبعلی در آن دوره و تحت راهنمایی و هدایت و نظارت دکترعادلی سیستم رایانه‌یی جامعه و تغییرات لازم در‌این باره را به‌وجود آورد. محبعلی در توسعه‌ی شبکه‌ی کامپیوتری و ایجاد سایت اینترنتی و برنامه‌ی ‌جامع سیستم امور اداری و بانک اطلاعاتی دندانپزشکی سراسر ایران و طراحی و نصب و اجرای امور فنی مربوط مباشرت داشته است. محبعلی دررشته‌ی کامپیوتر و مترجمی زبان انگلیسی دارای تحصیلات عالیه می‌باشد وکتاب کاربرد کامپیوتر در مطب دندانپزشکی را ترجمه و به هزینه‌ی شخصی منتشر کرده‌است.
محبعلی متولد 1337 تهران است و دارای یک فرزند می‌باشد.
فعالیت‌های علمی جامعه:
فعالیت‌های علمی جامعه درچهارچوب فکری وعلمی هیئت مؤسس وسایر گردانندگان این جمعیت جایگاه خاصی داشته و از تنوع مطلوب‌ برخوردار بوده است.
این فعالیت‌ها را باید به سه‌دسته تقسیم کرد:
1ـ دیدارهای ماهانه و سخنرانی‌های مقطعی
2ـ سمینارها
3ـ کنگره‌ها

1ـ دیدارهای ماهانه:

جامعه‌ی دندانپزشکی ایران در آغاز کار برای تشویق دندانپزشکان به شرکت در برنامه‌های علمی و ایجاد انس والفت بیشتر در بین اعضاء، برنامه‌ی دیدارهای ماهانه را ترتیب داد که همراه با صرف ناهار بود.

ـ این جلسات ابتدا در اتومبیل کلوب واقع در خیابان شمالی پارک سنگلج (پارک شهر) برگزار می‌شد و اولین سخنرانی توسط دکتر دادمنش تحت عنوان «استتیکز در دندانپزشکی» ایراد شد.
ـ موقعیتی که جامعه‌ی‌ دندانپزشکی ایران دربین دندانپزشکان داشت و اعتماد آنان به گردانندگان این جمعیت به‌صورتی بود که هرپیشنهاد و برنامه‌یی که مطرح می‌شد مورد قبول همکاران قرارمی‌گرفت و این استقبال ازطرفی مسوولیت مجریان رابیشتر می‌‌کرد و ازطرف دیگر سبب افزایش اعضاء و لزوم ارائه‌ی خدمات به آنها می‌شد.
ـ دیدارهای ماهانه نیز مشمول این قاعده‌ی کلی بود و هیئت‌مدیره به‌ناچار این برنامه را به باشگاه ایران جوان و بعدها به هتل‌هایی که امکان‌ بیشتر جهت پذیرایی داشتند منتقل کرد.
ـ توأم‌کردن صرف ناهار با سخنرانی علمی، این امکان را فراهم می‌کرد که زمان دیدار همکاران با یکدیگر افزایش یابد و تجربه‌ی موفق دیگری برای هیئت مدیره‌ی جامعه بود و اجرای برنامه‌ی ‌علمی به‌این‌صورت، دندانپزشکان را تشویق می‌کرد که خود به‌عنوان سخنران یا شنونده در جلسات حضور پیدا کنند.
ـ سخنرانی‌های مقطعی، برنامه‌هایی بود که اعضای جامعه به‌میل و انتخاب خود و یا بنابه پیشنهاد جامعه در یکی‌از شهرستان‌ها اجرا می‌کردند و هدف آن بود که همکاران شهرستانی فکر نکنند جامعه‌ی‌ دندانپزشکی فقط به اعضای تهران اختصاص دارد و آنچه انجام می‌شود مخصوص دندانپزشکان تهرانی است.
ـ مسافرت همکاران به شهرستان‌ها با هزینه‌ی خود آنها انجام می‌شد و قبلاً مسوول جامعه درشهرستان مربوطه از زمان مسافرت و موضوع سخنرانی مطلع می‌شد و مقدمات امر را درآن شهرستان فراهم می‌کرد.
ـ دکتر موسی باکی هاشمی و دکتر جعفر دادمنش اولین کسانی بودند که درتابستان سال1343 به اجرای سخنرانی درشهرستان‌ها پرداختند و خبر آن به شرح زیر درمجله‌ی جامعه درج شد:
ـ دکتر هاشمی در سفر اخیر به‌شمال، سخنرانی مفیدی راجع به A.T.S در بابلسر جهت عده‌یی از همکاران ایراد کردند.
ـ دکتر دادمنش در اوایل مرداد ضمن مسافرت به تبریز و رضائیه، یک سخنرانی علمی راجع به «روش پرکردن صحیح ریشه‌ها» در تبریز و دو سخنرانی در رضائیه درباره‌ی «طرز انتخاب و چیدن دندان‌ها در ساختن پروتزهای کامل» و «طرز پر کردن صحیح ریشه‌ها در درمان ریشه» ایراد کردند که مورد استقبال همکاران واقع شد.
ـ این قبیل مسافرت‌ها که چندین سال ادامه داشت ازجنبه‌ی‌ روانشناسی اجتماعی، اثر مثبتی بر دندانپزشکان شهرستانی داشت و حرکت علمی مجموعه‌ی دندانپزشکان را تقویت می‌کرد.
2ـ سمینارها:
ـ سمینارها برنامه‌ی گسترده‌ و منظم وحساب‌شده‌یی بود که برای نوآوری و نوآموزی دندانپزشکان ترتیب یافت و کمیته‌ی علمی جامعه‌ی‌دندانپزشکی ایران لیست آن را برای شش‌ماه یا یک‌سال تنظیم و با ذکر جزئیات به رابطان علمی جامعه در شهرهای مختلف کشور ابلاغ می‌نمود.
ـ اجرای سمینارها دقت و نظم خاصی را می‌طلبید که خوشبختانه بر روش کار جامعه حاکم بود وطی سال‌ها که این سمینارها انجام می‌شد هیچگونه اشکال مهمی پیش‌نیامد و آنان که دست‌اندرکار چنین برنامه‌هایی هستند منصفانه قضاوت خواهند کرد که چه کار مثبت و مهم و با ارزشی به اجرا درآمده و چه اثرات مفیدی ازنظر علمی بر کار و ازنظر روحی بر روان‌ دندانپزشکان داشته است.
برای مثال یادآور می‌شود که طی سال1362، 57‌سمینار در شهرهای مختلف کشور برگزار شد و هزینه‌ی رفت‌و‌برگشت سخنرانان برعهده‌ی خود آنان بود که با اشتیاق فراوان داوطلب اجرای برنامه‌ی علمی برای همکاران شهرستانی خود می‌شدند.