شماره ۹۷۴

خیال، دیده‌ها وشنیده‌ها

دکتر محمدابراهیم رسولی - نورولوژیست ـ آمریکا

نتایج یک پژوهش تازه که درانستیتو کارولینسکا درسوئد انجام شده، نشان‌می‌دهد خیالپردازی درانسان چگونه بر تجربه‌اش از محیط اطراف تأثیر می‌گذارد. به‌عنوان مثال آنچه انسان خیال می‌کند در‌سر می‌بیند یا می‌شنـود بــر ادراک واقعـی‌اش تأثیـر می‌کند.

این یافته که در‌شماره‌ی ژوئن 2013 نشریه‌ی Current Biology به‌چاپ رسیده به کنـدوکاو دراین مسأله‌ی تاریخی علوم اعصاب و بیولوژی درمورد نحوه‌ی کنار هم گذاشتـن اطلاعات به دست آمده ازحواس مختـلف درکنار هم مبـادرت می‌نمایـد.
تصور می‌شود آنچه انسان درمورد چیز‌ها خیال می‌کند و آنچه در‌مورد این چیزها درک می‌شود غالباً به‌صورتی آشکار قابل جدا‌شدن هستند. اما آنچه که بررسی حاضر نشان‌داده آن است که خیالپردازی درمورد یک‌صوت یا یک‌شکل، نحوه‌ی درک از جهان اطراف را به‌همان طریقی تغییر می‌دهد که به‌واقع شنیدن آن صدا یا دیدن آن شکل تغییر می‌دهند. اختصاصاً، پی‌برده‌ایم که آنچه خیال می‌کنیم می‌شنویم قادر به‌تغییر آن چیزی است که به‌واقع می‌بینیم و آنچه خیال می‌کنیم می‌بینیم سبب تغیــیر آن چیـــزی می‌شــود که به واقع می‌شنویم.
این بررسی شامل یک‌دسته تجاربی بوده‌است که درآن از خطاهای‌حسی استفاده شده و طی آن اطلاعات حساسه ازیک حس سبب تغییر‌شکل یا تغییر‌ادراک  شخص ازحس دیگر شده‌است. دراین تجــارب 96 فرد ســـالم شرکت داشتند.
درنخستین تجربه، داوطلبان ‌باید درزمان خوردن دو‌جسم متحرک به یکدیگر، به‌جای آنکه از کنــار هم رد شــوند صدایی را خیال کنند.
درتجربه‌ی دوم ادراک‌فضایی افراد تجربی ازیک صدا به‌سمت ناحیه‌یی منحرف می‌شد که خیال می‌کردند مدتی‌کوتاه یک‌حلقه‌ی سفید را می‌بینند. سومین تجربه شامل ادراک شرکت‌کنندگان از آن چیزی بود که شخصـــی گفتـــه‌بود و با تخیل شنیدن صدایی تغییر می‌کرد.
این نتایج با نظریه‌های خیالپردازی بر اساس درک حمایت می‌شد وحاکی ازآن بود که سیگنال‌های نورونی ساخته شده از محرک‌های خیالی با سینگال‌های تولید شده‌ی محرک‌های واقعی مدالیته‌های حساسه‌ی متفاوت یکی می‌شوند تا ادراکات چند حسی پرقدرتی ایجاد نمایند.
دانشمندان معتقدند که پیامدهای این بررسی در درک مکانیسم‌هایی سودمند است که چرا مغز نمی‌تواند در‌بعضی نابسامانی‌های روانپزشکی مانند شیزوفرنی بین واقعیت و فکر افتراق کند.
همچنین ازنتایج این پژوهش می‌توان برای سطوح کاری مختلف کامپیوتر مغز در افراد دچار فلج استفاده کرد و ازتخیل برای کنترل دستگاه‌های مصنوعی و ظاهری سود برد.

 

 

تعداد بازدید : 1393

ثبت نظر

ارسال