هر آنچه از کیستهای تخمدانی که باید بدانید.

هر آنچه از کیستهای تخمدانی که باید بدانید.

بیشتر کیست های تخمدانی اغلب در سال های باروری رخ می دهند ، اما احتمال وقوع آن در هر سنی وجود دارد.

یکشنبه 27 بهمن 1398 ساعت 20:36
گروه ترجمۀ سایت پزشکی امروز

کیست های تخمدانی، امروزه به موضوعی شایع در میان زنان بدل گشته است ، کیستها به صورت ساک هایی سرشار از مایع در تخمدان هستند که در حین تخمک گذاری به وجود می آیند . تخمک گذاری نیز هرماه طی آزاد سازی تخمک رخ می دهد . اغلب زنانی که دارای کیست های تخمدانی هستند اغلب اوقات بدون هیچ نشانه ای به زندگی عادی خود ادامه می دهند و به طور معمول بی خطر هستند .

 

*کیست تخمدان چیست ؟

 

کیست های تخمدانی بر اثر انباشته شدن مایعات در غشای نازک از تخمدان رخ می دهند . ساختار کیست به صورت یک ساک سرشار از مایع است . کیسه ای غیرطبیعی سرشار از  مایع شبیه به تاول روی پوست که حاوی مایعات ، مواد گازی ، یا نیمه جامد می باشد . به بخش خارجی یا قسمت کپسولی آن دیوارۀ کیست گفته می شود .

 

* کیست های تخمدانی چه زمانی رخ می دهند ؟

 

بیشتر کیست های تخمدانی اغلب در سال های باروری رخ می دهند ، اما احتمال وقوع آن در هر سنی وجود دارد.

 

* چند نوع کیست تخمدان وجود دارد ؟

 

دو نوع کیست تخمدانی وجود دارد :

 

1. کیست فانکشنال :

 

گونه ای  از رایج ترین کیست های تخمدان که با نام کیست فانکشنال یا عملکردی نیز شناخته می شود ( Functional Cyst) در حین دوران قاعدگی رخ می دهد و در اغلب اوقات خوش خیم هستند.کیست عملکردی به دلیل تغییراتی ناچیز که در حین تخمک گذاری و آزادسازی تخمک در تخمدان رخ می دهد ، پدید می آید . دونوع کیست تخمدان عملکردی وجود دارد :

 

- کیست فولیکولار :

 این نوع کیست ها زمانی رخ می دهند که یک کیسه در تخمدان، تخمک را آزاد ننماید که سبب تبدیل آن به کیست می گردد . بدین معنا که در یک چرخۀ قاعدگی طبیعی ، تخمک داخل یک ساک (کیسه ) کوچک به نام فولیکول رشد می نماید . زمانی که تخمک بالغ می گردد ، کیسه تخمک را آزاد می نماید . در صورت عدم رخ دادن این پدیده ، کیست فولیکولار به وجود می آید . این کیست ها در بیشتر اوقات نشانه ای نداشته و پس از سه ماه از بین می روند .

 

- کیست کورپوس لوتئوم :

این کیست با نام کیست جسم زرد بارداری نیز شناخته می شود. زمانی که کیسه ( فولیکول) متلاشی شده و تخمک را آزاد می نماید، ساک خالی متلاشی شده و به دسته ای از سلول ها به نام کورپوس لوتئوم بدل می گردد . این سلول ها هورمون ها را برای دورۀ بعدی تخمک گذاری در دوران قاعدگی آماده می نماید. حال اگر کیسه متلاشی نشده و در این چرخه اخلالی ایجاد گردد، در درون کیسه مایع فولیکول تجمع یافته و کیست کوروپوس لوتئوم بوجود می آید . بیشتر کیست های کوروپوس لوتئوم پس از چند هفته از میان خواهند رفت . رشد این کیست ها تا به 10 سانتی متر نیز خواهد رسید .

 

2. کیست پاتولوژیک :

 این کیست ها داخل تخمدان رشد می نمایند و بسته به گونۀ آن می توانند خوش خیم یا سرطانی باشند. کیست پاتولوژیک از شامل دو نوع کیست است :

 

- کیست درموئید :  

این کیست که در اغلب مواقع خوش خیم است از سلول هایی حاصل می شوند که تولید تخمک ها را انجام می دهند . این کیست ها توسط عمل جراحی درمان می شوند و رایج ترین گونه از کیست های پاتولوژیک هستند که پیش از 30 سالگی رخ می دهند .

 

- کیست آدنوما :

این کیست از سلول های پوشش خارجی تخمدان تشکیل می شود . برخی از آن ها ضخیم بوده و حاوی ماده ای بزاق گونه است و در عین حال برخی نیز حاوی مایع آبکی هستند . این کیست خوش خیم بوده و در خانم های 30 تا 40 سال رخ می دهد .

 

* شایع ترین علل بروز کیست های تخمدانی چیست ؟

 

- اختلالات هورمونی :

 

 کیست های فانکشنال یا به دلیل مصرف داروهایی رخ می دهد که روند تخمک گذاری را تسهیل می نماید و یا بر اثر اختلالات هورمونی اتفاق می افتد و در اغلب اوقات نیز به خودی خود از بین می رود .

 

- اندومتریوزیس:

 

 این پدیده زمانی رخ می دهد که بافت خونزیری کنندۀ رحم در محلی خارج از آن رشد نماید. اندومتریوما نام کیستی است که بر اثر این پدیده بوجود می آید . بافت اندومترویوزیس ممکن است به تخمدان چسبیده و رشد نماید . این کیست ها ممکن است به هنگام مقاربت جنسی و دوران قاعدگی سبب بروز درد شوند .

 

- بارداری :

 

 کیست های تخمدانی اغلب در دوران بارداری و جهت حمایت از آن و پیش از شکل گیری پلاسنتا ( جفت) بوجود می آید . در برخی موارد نیز با پایان دوران بارداری این کیست ها باقی مانده و نیاز به خارج نمودن آن می باشد .

 

- عفونت شدید لگنی :

 

این عفونت ها می تواند به تخمدان ها و لوله های فالوپ انتشار یافته و سبب پیدایش کیست گردد .

 

* نشانه های کیست های تخمدانی چیست ؟

 

بیشتر کیست های تخمدانی کوچک هستند و نشانه ای ندارند. در صورت بروز نشانه، ممکن است به صورت موارد زیر باشد :

 

1.دوران قاعدگی توام با درد و نامنظم

2.احساس درد در لگن : ممکن است این درد مداوم یا متناوب باشد که به نواحی پایین پشت و ران هم برسد . این درد ممکن است در ابتدا یا انتهای دورۀ قاعدگی رخ دهد .

3.احساس درد به هنگام آمیزش ( دیسپارونیا)

4.اختلالات گوارشی : شامل احساس درد هنگام دفع مدفوع ، فشار روی روده و احساس نیاز مکرر به دفع مدفوع

5.اختلالات شکمی : فشار ، تورم یا سنگینی شکم

6.اختلالات ادراری : مشکل در تخلیۀ کامل ادرار یا احساس نیاز مکرر به تخلیه آن

7.اختلالات هورمونی

 

* منظور از جسم زرد چیست ؟

 

جسم زرد یا همان کورپوس لوتئوم توده ای سلولی در تخمدان زنان باردار است که وظیفۀ ترشح هورمون های استرادیول ، پروژسترون و اینهیبین A را بر عهده دارد . پس از مرحلۀ تخمک گذاری به کمک هورمون لوتئینی (هورمون LH) باقی ماندۀ سلول های فولیکولی که پاره شده است ، رشد نموده و تودۀ جسم زرد را تشکیل می دهند . هورمون LH عامل اصلی ترشح استروژن و پروژسترون از جسم زرد می باشد .

تعداد بازدید : 1880

ثبت نظر

ارسال