شماره ۱۰۸۵

خواب کوتاه نیم‌روز = کاهش فشارخون و نیاز به داروی کمتر

پزشکی امروز

فکر‌کردن درصبح، خوردن درظهر، فعالیت در بعد‌از‌ظهر و خوابیدن در شب، تأثیرات مفیدی برای بدن به‌همراه دارد و به‌عقیده‌ی محققان خواب نیم‌روزی نیز می‌تواند مفید باشد.دو رهبر بزرگ و تأثیرگذار انگلستان، حامی خواب نیم‌روزی بودند. وینستون‌چرچیل بر‌این‌نظر بود که بین ناهار و شام باید خوابید.

همینطور مارگارت‌تاچر نیز نمی‌گذاشت تا کسی در ساعت ۳‌بعد‌ازظهر مزاحم خوابش شود. بررسی‌ها‌ی محققان نیز نظر آنان را تأیید‌می‌کند زیرا به‌نظر‌می‌رسد که خواب نیم‌روزی با کاهش میزان فشار‌خون، احتمال نیاز به داروهای ضد‌فشار‌خون را کاهش‌می‌دهد.

خواب نیم‌روزی برای افرادی‌که مجبور به‌کار از ساعت ۹‌صبح تا ۵‌بعداز‌ظهر هستند، عادتی است که در زندگی روزانه‌ی پُر‌استرس آنها نوعی امتیاز محسوب می‌شود. با این وجود پرسش اصلی این است که آیا این عادت، برای بدن نیز مفید می‌باشد؟

با ارزیابی تأثیر خواب نیم‌روزی بر میزان فشار‌خون‌(BP) در بیماران دارای فشار‌خون بالا، در‌این پژوهش تعدادی بیمار میان سال (۲۰۰ ‌مرد و ۱۸۶‌خانم) مبتلا به فشار‌خون بالا با معیارهای زیر در تمامی نمونه‌ها: مدت خواب نیم‌روزی (بر‌حسب دقیقه)، BP در محل کار، اندازه‌گیری فشار‌خون در فواصل منظم ۲۴‌ساعته (Ambulatory BP)، سرعت موج نبض، عادات روزانه، شاخص توده‌ی بدنی و ارزیابی جامع اکوکاردیوگرافیک شامل بر اندازه‌ی دهلیز چپ، مورد بررسی قرارگرفتند و درتمامی اندازه‌گیری‌ها، فشار‌خون سیستولیک و دیاستولیک گزارش‌شده بودند.

پس‌از تعدیل عوامل تأثیر‌گذار دیگر بر فشار‌خون مانند سن، جنسیت، شاخص توده‌ی‌بدنی، استعمال دخانیات، مصرف نمک، الکل، قهوه و ورزش، محققان دریافتند که در‌مقایسه با کسانی‌که خواب نیم‌روزی نمی‌کنند، آن دسته از افراد که عادت به‌خواب نیم‌روزی داشته‌اند از 5‌درصد میانگین کمتر فشار‌خون سیستولیک آمبولاتوری ۲۴‌ساعته برخوردار بودند(6mmHg). خواب بعد‌از‌ظهر همچنین موجب‌شده که دسته‌ی‌دوم دارای 4‌درصد فشارخون سیستولیک کمتر در هنگام بیداری (5mmHg) و ۶‌درصد فشارخون سیستولیک کمتر در هنگام خواب شب باشند (7mmHg).

گرچه متوسط کاهش‌BP آنقدر چشمگیر نبوده است اما باید گفت که حتی کاهشی به میزان 2mmHg در فشار‌خون سیستولیک، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را تا ۱۰‌درصد کاهش‌دهد.

محققان همچنین دریافتند کسانی‌که خواب نیم‌روزی را تجربه‌می‌کنند، دارای ‌۱۱درصد سطح سرعت موج نبض کمتر و ۵درصد قطر دهلیز چپ کوچکتر هستند و خواب نیم‌روزی باعث‌شده تا صدمات ناشی‌از فشار‌خون بالا در سرخرگ‌ها و قلب بیماران به‌مراتب کمتر باشد و  مدت زمان خواب نیم‌روزی با بار فشارخون شریانی ارتباط دارد. متوسط فشارخون سیستولیک ۲۴‌ساعته در بیمارانی که ۶۰ دقیقه خواب نیم‌روزی داشته‌اند، 4mmHg کمتر و وضعیت Dipping این افراد ۲ درصد  بیشتر بوده است. در‌این ارزیابی، بیماران ‌Dipper (کسانی‌که فشار‌خونشان در شب کمتر‌از روز است) دارای ۱۷دقیقه خواب بیشتر‌از بیماران Non-Dippers (کسانی‌که فشار‌خونشان در شب تفاوتی با فشار‌خونشان در روز ندارد) ‌بوده‌اند.

خواب نیم‌روزی و مدت زمان آن، برکاهش فشار‌خون اثرات مفید‌ی به‌همراه دارد. آنهایی که گرایش به‌خواب بعد‌از‌ظهر دارند، در شب از کاهش فشار‌خون بیشتری بهره‌می‌برند و متعاقب آن وضعیت سلامتی بهتری دارند و بیماران دارای فشار‌خون بالا که خواب نیم‌روزی دارند نسبت به آن دسته که چنین تجربه‌ای ندارند، کمتر به داروهای ضد‌فشار‌خون بالا نیازمند خواهند‌شد.

نتیجه‌ی آن که خواب نیم‌روزی با کاهش فشار‌خون 24‌ساعته، تقویت (تشدید) کاهش فشار‌خون در شب و آسیب کمتر به شریان‌ها و قلب همبستگی دارد. هر‌چه خواب نیم‌روزی بیشتر باشد، میزان فشار‌خون سیستولیک پایین‌تر بوده و به تبع آن بیمار نیاز کمتری به داروهای ضد‌فشارخون دارد.

تعداد بازدید : 1374

ثبت نظر

ارسال