شماره ۹۷۷

نکته‌هایی درکم‌کاری تیروئید

دکترایرج ایرانزاد - فوق‌تخصص غددکودکان

کم‌کاری تیروئید و ناراحتی چشم

تیروئید کم‌کار (هیپوتیروئیدیسم) معمولاً با بیماری چشم همراه نیست. اما در موارد شدید، ممکن‌است هیپوتیروئیدیسم سبب بروز تورم در اطراف چشم و ریزش‌مو دربخش ‌بیرونی ابرو شود.
درمواردی معدود، یک بیماری چشم موسوم به افتالموپاتی گریوز Grave’s Ophthalmopathy ممکن‌است مشکل چشم ایجاد شود، اگر پس‌از درمان بیماری گریوز که شایع‌ترین شکل پرکاری‌تیروئید است، حالت کم‌کاری‌تیروئید ایجاد شود. افتالموپاتی گریوز سبب ناراحتی چشم، بیرون‌زدن کره‌ی‌چشم و تغییرات دید می‌شود.

کم‌کاری تیروئید و روغن نارگیل

این سوء‌برداشت که روغن‌نارگیل علاج تیروئید کم‌کار است به سال‌ها پیش، پس‌از انتشار کتابی برمی‌گردد که درآن آثار نافع روغن‌نارگیل ذکر شده بود. اما مدرکی در دست نیست که نشان‌دهد روغن‌نارگیل سبب تحریک کرده‌ی تیروئید می‌شود.
درصورتی‌که شناسه‌ها یا نشانه‌های کم‌کاری تیروئید ازجمله افزایش حساسیت به سرما، افزایش بدون توجیه وزن یا خستگی وجود داشته باشد باید به پزشک مراجعه کرد. پزشک در صورت لزوم عملکرد تیروئید را خواهد آزمود و درصورت نیاز درمان مناسب را توصیه خواهد کرد. درمان دراین شرایط شامل درمان باهورمون تیروئید است.

کم‌کاری تیروئید و مکمل‌ ید

مکمل‌های ید در‌صورتی‌که بیمار در بسیاری از کشورهای توسعه یافته از جمله آمریکا زندگی کند لازم نیست. بعضی کاروران طب جانشین استفاده از قرص‌های ید یا مکمل‌ جلبک کلپ Kelp را که سرشار از ید است برای افراد دچار کم‌کاری‌تیروئید توصیه می‌کنند.
درست است که کمبود شدید ید ممکن‌است سبب کم‌کاری تیروئید شود، اما اکنون به‌علت افزودن ید به نمک و سایر اغــذیــه‌، کمبـــود ید وجــود ندارد.
 درصورتی‌که کمبود ید، علت کم‌کاری نباشد، در‌نتیجه استفاده‌از مکمل‌ید نفعی نخواهد داشت.
کم‌کاری تیروئید را می‌توان با اطمینان و به‌صورت کارآمد با لووتیروکسین، هورمون صناعی تیروئیــد درمان نمود.

سویا و کم‌کاری تیروئید

این مسأله که افراد دچار کم‌کاری تیروئید باید ازمصرف سویا پرهیز کنند موضوعی است که مورد اختلاف نظر وسیع است.
کم‌کاری تیروئید معمولاً با هورمون صناعی تیروئید تحت درمان قرار می‌گیرد و مدتها است که تصور می‌شود مصرف سویا درقدرت جذب این دارو توسط بدن اختلال ایجاد می‌کند. اما مدرکی دردست نیست که نشان دهد افراد مبتلا به کم‌‌کاری تیروئیــد باید ازمصـــرف ســـویا پرهیــز کنند.
 درصورتی‌که شخصی دچار کم‌کاری تیروئید باشد باید مصرف داروی جانشین را طبق دستور پزشک، یعنی با معده‌ی خالی مصرف نماید. معمولاً بهتر است 4ساعت بعد‌از مصرف داروی تیروئید، فرآورده‌های حاوی سویا مصرف شود. همین رهنمود را باید در مورد سایر فرآورده‌هایی به کار گرفت که ممکن‌است در قدرت جذب داروی تیروئید توسط بدن اختلال ایجاد کنند مانند غذاهای سرشار از فیبر، آهن و مکمل کلسیم و آنتی اسیدهایی که حاوی آلومینیوم یا منیزیم هستند.

جیره‌غذایی کم‌کاری تیروئید

به‌طورکلی، باید گفت که هیچ جیره‌ی‌غذایی برای کم‌کاری تیروئید وجود ندارد. اگرچه درمورد وجود جیره‌های‌غذایی هیپوتیروئیدی ادعاهایی وجود دارد ولی هیچ‌مدرکی مبنی بربهبود کارتیروئید در افراد مبتلا به کم‌کاری با خوردن یا پرهیز از بعضی غذاها وجود ندارد.
درصورت ابتلای به کم‌کاری تیروئید، باید طبق دستورپزشک از هورمون جانشینی تیروئید، معمولاً با معده‌ی خالی استفاده کرد. همچنین ذکر این نکته مهم‌است که مصرف بیش‌ازحد غذای سرشار از فیبر سبب اختلال در جذب هورمون صناعی تیروئید می‌گردد. بعضی غذاها، مکمل‌ها و داروها نیز دارای همین اثر می‌باشند.
همچنین باید ازمصرف همزمان هورمون تیروئید با موارد زیر پرهیز کرد:
ـ گــــردو
ـ آردسـویا
ـ غذای حاوی تخم‌کتان
ـ مکمل‌آهن یا مولتی‌ویتامین‌های حاوی آهـن
ـ مکمل‌کلسیم
ـ آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم
ـ بعضی داروهای زخم معده مانند سوکرالفیت Sucralfate
ـ بعضی داروهای کاهنده‌ی کلسترل مانند کلستیرامین Cholestyramine و کلستی پول Colestipol
برای پرهیز از تداخل اثر بالقوه، این غذاها یا فرآورده‌ها را باید چند ساعت پیش یا پس‌از خوردن داروی تیروئید مصرف نمود.

مکمــل‌های کلسیـــم و درمان تیـروئیـد

مکمل‌های کلسیم یا آنتی‌اسیدهای حاوی کلسیم ممکن‌است درجذب لوویتروکسین که شکلی از هورمون صناعی تیروئید است تداخل کنند.
این تداخل اساساً درصورتی اتفاق می‌افتد که لووتیروکسین و مکمل‌کلسیم همزمان یا درفاصله‌ی زمانی نزدیک به‌هم مصرف شوند. برای پرهیز از بروز این مشکل باید اقدامات زیر انجام شود:
مکمل‌کلسیم یا آنتی‌اسید همزمان با مصرف لووتیروکسین مورد استفاده قرارنگیرد.
هر فرآورده‌ حاوی کلسیم، حداقل 4ساعت پیش یا پس‌از مصرف لووتیروکسین استفاده شود.
سایر مکمل‌ها و به‌ویژه مکمل‌های حاوی آهن نیز مانند بعضی غذاها و داروها درجذب لووتیروکسین تداخل می‌کنند. درصورت تجویز لووتیروکسین باید درمورد مصرف داروها و مکمل‌های دیگر با پزشک سخن گفت.

تعداد بازدید : 1782

ثبت نظر

ارسال