شماره ۱۰۱۶

مغز و بیدارشدن ‌از بیهوشی

دکتر فاطمه آذرکیا - بیهوشی ـ آکوپونکتور

نتایج یک پژوهش که در شماره‌ی 9 ژوئن 2014 نشریه‌ی Proceeding of the National Academy of Sciences به‌صورت آنلاین چاپ‌شده به بررسی‌ وقایعی پرداخته است که در مغز وقتی آثار داروی هوشبری زایل می‌شود به وقوع می‌پیوندند.
همیشه این مسأله قابل‌توجه است که شخص می‌تواند بعد‌از بیهوشی خود را چگونه بازیابد و تنها چشم‌ها را بازکند و بتواند راه برود، بلکه به‌خود رجعت کند. بنابراین اگر بتوان نحوه‌ی انجام کاری را در روزی خاص داشت و تحت عمل‌جراحی قرار‌گرفت و بعداز بیدارشدن و باز همان مسایل را به یاد آورد چگونه این کارها شدنی است.
با شگفتی در مورد چگونگی تدبیر مغز برای بازیافتن سریع عملکرد طبیعی بعد‌از ایجاد اختلال قابل‌توجهی مانند هوشبری، پژوهشگران به آنالیز آماری اقدام کرده‌اند. پژوهشگران دانشگاه راکفلر می‌خواستند.
در مورد این فرضیه تحقیق کنند که چگونه با زایل‌شدن تأثیر ماده‌ی بیهوشی از بدن، به‌تدریج فعالیت الکتریکی درحد الگوی معمول خودآگاهی به مغز بازمی‌گردد.
به‌هرحال، یافته‌های این گروه ثابت‌کرد که این واقعیت چندان هم ساده نیست. نتایج پژوهش نشان‌داد که مراحل بازیافت از بیهوشی عمیق یک جریان ساده‌ی خطی نیست. به‌عکس، دراین راه ایستگاه‌های  دینامیک یا حالات فعالیت مغز باید به‌طور گذرا راه بازیافت کامل را اشغال کنند. نتایج به‌دست‌آمده ازاین پژوهش‌ حاکی از آن است که این نتایج در درک چگونگی اختلال  درقدرت بازیافتن خودآگاهی به‌علت صدمه‌ی مغزی تأثیر فراوان دارد.
این گروه ازماده‌ی هوشبری دامپزشکی در موش‌های آزمایشگاهی استفاده‌کرده و پتانسیل الکتریکی نورون‌ها یا میدان پتانسیل ‌محلی local field potential (باکوته‌نوشت‌LFP) را ضمن به‌هوش‌آمدن درموش‌ها پایش کرده است.
در بررسی‌های الکتروفیزیولوژیک و فارماکولوژیک پیشین‌LFP پایش‌شده توسط پژوهشگران در مناطقی از مغز دیده‌شد که با بیداری و بیهوشی در ارتباط بود.
مغز چه درانسان و چه در موش‌ یک ولتاژ الکتریکی ایجاد می‌کند که وقتی شخص خواب است به‌آهستگی نوسان دارد و زمانی‌که بیدار است دارای نوسان سریع‌تر است. با بررسی الگوهای این نوسانات درمغز موش، پژوهشگران کوشیدند چگونگی تغییر فعالیت‌ الکتریکی نقاط مختلف مغز را ضمن به هوش آمدن و رفع آثار بیهوشی درک کنند.
منحنی‌های ثبت‌شده از حیوانات نشان داد که خاصه‌های به‌خصوصی وجود دارند که به‌صورت خودانگیخته ظاهر می‌شوند و این حدس را به‌وجود می‌آورند که فعالیت مغز این حیوانات درحالات خاص به‌ناگاه برزخی می‌شود. گروه احتمال پرش مغز ازیک حالت به دیگری را آنالیز کرد و پی‌برد که بعضی حالات شبیه تویی‌تایر عمل می‌کنند و از این راه است که مغز باید راه خود را به‌سمت خودآگاهی طی کند. به‌نظر می‌رسد که دراین‌زمینه یک راه درونی وجود دارد که طی آن مغز ناخودآگاه در خودآگاهی به هوش می‌آید و دراین‌میان ماده‌ی هوشبر فقط ابزاری است برای کاهش شدید فعالیت مغز به طریقی که می‌توان آن را کنترل کرد.

 

تعداد بازدید : 2066

ثبت نظر

ارسال