داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) متداولترین داروهایی هستند که در سراسر دنیا به‌کرّات برای خانم‌های در سنین باروری تجویز می‌شوند. عوارض معدی روده‌ای، قلبی عروقی و اثرات کلیو‌ی آنها به‌خوبی شناخته شده‌است. همین‌طور بیشتر کلینیسین‌ها احتمالاً می‌دانند که کاربرد این داروها در بارداری‌های نزدیک ترم ممکن‌است عوارض زیانباری به‌همراه داشته باشد؛ ازجمله طولانی‌شدن زمان زایمان، انسداد زودرس کانال شریانی و افزایش خونروی بعداز زایمان. در‌هرصورت در‌خصوص عوارض داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی در تخمک‌گذاری کمتر توجه شده؛ با‌وجود آنکه بیش‌از۲دهه است که این عوارض در نوشته‌های پزشکی توصیف شده‌اند.این داروها بازدارندهی پروستاگلاندین می‌باشند که موجب تولید بلوک آنزیم‌های (Cyclo-Oxygenase(Cox-1 وCox-2 می‌شوند. آنزیمCox موجب کاتالیزه‌شدن بیولوژیکی پروستاگلاندین‌ها می‌شود. یک ایزوآنزیم که Cox-2 است، در دوران رشد فولیکولی در تخمدان‌ها فعال است. بازدارندگیCox-2 توسط این داروها و بازدارندههای اختصاصیCox-2 (مانندCelecoxib) تصور می‌شود که موجب برگشت‌پذیر‌شدن سندرم فولیکول لوتئینیزه‌ی پاره‌نشده (LUFS) در زیر‌مجموعه‌ی بعضی‌از بیماران می‌شود. این سندرم با خصوصیت‌عدم‌توانایی تخمک‌گذاری شناخته می‌شود و درحالی‌که نشانه‌های کلینیکی تخمک‌گذاری (مانند بالا‌رفتن درجه حرارت و سطوح پروژسترون) دیده می‌شوند، ولی پاره‌شدن فولیکول و آزادشدن تخمک وجود ندارد. بازدارندههای Cox-2 ممکن‌است عوارض بعدی در بارورشدن داشته باشند. تجلی Cox-2 نه‌تنها در تخمک‌گذاری بلکه در بارورشدن، لانه‌گزینی و نگهداری بارداری نیز تأثیر دارد. نقش ساختمان‌های مشابه COX در تولید پروستاگلاندین‌ها که برای ساخت آنزیم‌های پروتئولیتیک که موجب پاره‌شدن فولیکول‌ها و آزادشدن تخمک می‌گردد، اساسی می‌باشد. همچنین پروستاگلاندین‌ها نقشی قاطع در عروق جدید (Angiogenesis) دارند که برای تشکیل جفت می‌باشد. موارد کمی از گزارش‌ها مبنی‌بر تأخیر تخمک‌گذاری و سندرم پاره‌نشدن فولیکول لوتئینیزه، توأم با کاربرد دارو های ضدالتهابی غیر استروئیدی در نوشته‌های پزشکی مشاهده شده است. پژوهش‌های آینده‌نگر آزمایشی کنترل شده (PRCS)، در نمونه‌های کوچکی نشان داده‌‌اند که داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و بازدارندههایCox-2 موجب تأخیر برگشتی در پاره‌شدن فولیکول‌ها می‌شوند.
بررسی‌های اخیر نشان‌می‌دهند که به‌طور واضح تغیرات ناچیزی در موارد بیولوژیک مانند دوره‌ی قاعدگی یا نمودار هورمونی طبیعی در زنان دریافت‌کننده‌ی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و بازدارندهی Cox-2 درمقایسه با دارونماها مشاهده می‌گردد که البته در هرصورت فولیکول پاره نشده اغلب در نسبت بالایی از زنان با کاربرد این داروها مشاهده شده‌است، این اثر با قطع مصرف دارو برگشت‌پذیر می‌باشد. برعکس دو‌مورد بررسی‌های تجربی راندوم و پژوهش‌های آینده‌نگر، بعداز آن اطمینان داده می‌شود که تأخیر در پاره‌شدن فولیکول‌ها در ناباروری بعید به‌نظر می‌رسد.
بیشترین مدرک ارائه داده شده دراین‌‌سال در اتحادیه‌ی اروپا در کنگره‌ی سالانه‌ی روماتیسم، توسط Salman و همکاران بوده است. دراین پژوهش آینده‌نگر، ۳۹بیمار در سنین باروری با کمر‌درد خفیف، یکی‌از ۴گروه داروهای زیر را دریافت نموده‌اند:
۱ـ دیکلوفناک 100mg یک‌بار در روز
۲ـ ناپروکسن 500mg دوبار در روز
۳ـ Etoricoxib (این بازدارندهی Cox-2 در آمریکا در دسترس نمی‌باشد) 90mg یک‌بار در روز
۴ـ یک گروه کنترل که دارونما دریافت نموده‌است.
دربیماران شرکت‌کننده در ارزیابی، شروع درمان در روز دهم قاعدگی برای اطمینان از رشد فولیکولی برای آزادشدن تخمک بوده است. داروی مورد بررسی۱۰روز پی‌درپی داده شده‌است. میزان پروژسترون پایه تعیین گردیده و برای هر‌بیمار، سونوگرافی به‌منظور اندازه‌گیری فولیکول برجسته روی تخمدان تأثیرگذار انجام و بعداز۱۰روز درمان، این ارزیابی‌ها تکرار شده‌است.
در خانم‌های دریافت‌کننده‌ی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی در‌گروه دیکلوفناک۶/۵درصد تخمک‌گزاری نموده‌اند و در‌گروه ناپروکسن۲۵درصد و در‌گروه Etoricoxib ۲۷/۳ درصد درمقایسه با صددرصد در گروه کنترل. در‌هر ۳مورد درمان، کاهش میزان پروژسترون نشان داده شده‌است و تقریباً دریک‌سوم از زنان، کیست‌های فونکسیونل ناشی‌از پاره‌نشدن فولیکول‌ها رشد نموده‌است. تخمک‌گذاری با قطع مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا بازدارندههای Cox-2 به‌صورت نرمال برگشت نموده‌است.
محققان نتیجه‌گیری نموده‌اند که در‌مورد اثرهای زیان‌بار این داروها برای بارورشدن، به خانم‌ها آگاهی داده شده و اجتناب از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و بازدارندهیCox-2 برای زنانی‌که برای باردار‌شدن برنامه‌ریزی نموده‌اند، باید مورد ملاحظه قرار‌گیرند. این بررسی از این نظر اهمیت دارد که در مجله‌ی اتحادیه‌ی اروپا، علیه روماتیسم مورد بحث قرار‌گرفته است.
در خاتمه، ارزیابی‌های کنترلی آینده‌نگر به‌این نتیجه رسیده‌اند که ارتباطی بین کاربرد داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا بازدارندهیCox-2 با تخمک‌گذاری وجوددارد. در هرصورت بررسی‌های کمی از‌نظر کاربرد این داروها و سندرم فولیکول لوتئینیزه‌ی پاره نشده، تأخیر در تخمک‌گذاری یا نارسایی تخمدان وجوددارد. در‌آینده بررسی‌های ارزشمندی برای تعیین اهمیت کلینیکی این یافته‌ها و مشخص‌نمودن تفاوت‌ها در بین داروهای ضدالتهابی غیر‌استروئیــدی و بازدارندههای Cox-2 انجام خواهد‌شد. با در‌نظرگرفتن اینکه داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و بازدارندههای Cox-2 بیش‌از اندازه در سنین باروری به‌کار می‌روند، کلینیسین‌ها باید آگاهی کامل از خطرات آنها مخصوصاً در آزمایش باروری داشته باشند. در‌حال‌حاضر بهتراست که به‌طور‌موقت این داروها قطع شده و برای خانم‌هایی که تحت آزمایش‌های بارورشدن هستند، داروی استامینوفن جایگزین گردد.
ثبت نظر