شماره ۱۰۷۵

سردرد شدید خانم‌های باردار

دکتر رعنا باقری‌فرد - رزیدنت زنان

اگر خانم بارداری با فشارخون بالا و بدون‌پیشینه دچار سردرد شود که به‌سرعت شدیدتر می‌گردد، در معرض خطر برخی گرفتاری‌های دوران بارداری‌ از‌جمله پره‌اکلامپسی که مادر و جنین را همزمان به‌خطر می‌اندازد‌، قرارگرفته است. سردردها طی بارداری کاملاً متداول هستند اما همیشه تشخیص بین سردرد ناشی‌از عوارض بارداری و سردرد میگرنی که از قبل وجود داشته و مکرراً عود می‌کند، ساده نیست. بررسی‌ها نشان‌می‌دهد زمانی‌که  خانم بارداری با سردرد شدید به پزشک مراجعه می‌کند‌، باید فوراً تحت تصویربرداری عصبی  (Neuroimaging)  قرار‌گیرد و ازنظر بروز پره‌اکلامپسی نیز کنترل شود‌، بخصوص اگر فشارخون بیمار بالا باشد یا فاقد پیشینه‌ی  سردرد باشد.

پره‌اکلامپسی (که قبلاً مسمومیت بارداری نامیده می‌شد) معمولاً در‌حین ۳ماهه‌ی دوم یا سوم بارداری رخ‌می‌دهد و می‌تواند با تغییرات غیرطبیعی در رگ‌های خون‌رسان به جفت ارتباط داشته باشد. از نشانه‌های آن می‌توان به فشارخون بالا، سردردها، تاری دید یا درد‌شکمی اشاره‌کرد؛ هرچند ممکن‌است بیمارانی باشند که هیچ نشانه‌ای بروز ندهند. بر‌اساس شدت بیماری و سن جنین، درمان طیفی‌از استراحت مطلق برای موارد پره‌اکلامپسی ملایم تا زایمان زودرس ‌‌(Premature Delivery) در‌صورت شدت نشانه را شامل می‌شود.

محققان گزارش‌های تمام زنان بارداری که طی دوره‌ای پنج ساله  جهت مشاوره به پزشک متخصص اعصاب (Neurologist) مراجعه کرده بودند را بررسی کردند (140خانم با متوسط سنی ۲۹‌سال‌).

بیشتر آنها سردرد اولیه داشتندکه ۹۰درصد میگرن بود.

بین بیمارانی‌که سردرد ثانویه داشتند، در ۵۱درصد از آنها پرفشاری خون مرتبط با بارداری تشخیص داده شد و ۳۸درصد از زنان‌، مبتلا به پره‌اکلامپسی بودند.

غالب این زنان (۹۱ تَن از ۱۴۱تَن) مبتلا به سردرد اولیه بودند که ۹۰درصد از آنها مبتلا به میگرن و درمیان ۴۹ بیمار با سردرد ثانویه، ۵۱درصد دارای فشارخون مرتبط با بارداری بوده و ۳۸درصد از آنان مبتلا به پره‌اکلامپسی بودند.

آشکارترین مشخصه‌ی سردرد ثانویه در‌بین زنان باردار، وجود فشارخون بالا بود. در‌مقایسه با زنان بارداری که سردرد داشتند ولی فشار‌خون بالا نداشتند و زنانی‌که همزمان به سردرد و فشارخون بالا مبتلا بودند، ۱۷‌برابر بیشتر احتمال داشت که سردردهایشان ثانویه یا در واقع ناشـی‌از بــروز شرایط دیگری (Some Other Condition) باشند. در بیشتر این بیماران، افزایش فشار‌خون ناشی‌از پره‌اکلامپسی بود.

نشانه‌ی هشدار‌دهنده‌ی دیگر برای سردردی که باید جدی گرفته شود عبارتست‌از: فقدان سابقه‌ی سردرد قبلی و در‌این‌حالت احتمال اینکه این سردرد ثانویه باشد و از عامل دیگری ناشی‌شده باشد ۵ برابر افزایش‌می‌یابد. سایر نشانه‌های هشدار دهنده عبارتند‌از: تب، تشنج و سردردهایی که ترس از صدا (Phonophobia) (حساسیت فرد به صداها) و مشکلات روانی در آنها دیده نمی‌شوند.


تعداد بازدید : 1210

ثبت نظر

ارسال