شماره ۱۰۹۰

اثر تحریک عمقی مغز در درمان افسردگی

دکتر عسگر ابوالفضلی - روانپزشک

اثر تحریک عمقی مغز در درمان افسردگی

افسردگی یکی‌از دلایل اصلی ناتوانی در جهان است و نشانه‌های مقاوم به درمان بیماری افسردگی، هزینه‌های هنگفت شخصی و اجتماعی ایجاد‌می‌کند. این نشانه‌ها ممکن‌است زندگی، شغل و خانواده را متلاشی‌کند‌.

برخی‌از بیماران‌که شدت بیماری بالایی دارند ممکن‌است حتی قادر به انجام اقدامات پایه‌ای مراقبت از خود  نیز نباشند، در‌حالی‌که برخی دیگر از این بیماران در تلاش برای خودکشی هستند. به دلیل وجود ضرورت انجام آزمایش‌های بالینی، طی 15‌سال گذشته روش تحریک عمیق مغزی (Deep Brain Stimulation:DBS)برای درمان افسردگی به‌وجود آمده است. این درمان نیاز به عمل‌جراحی به‌منظور ایجاد سوراخی کوچک در جمجمه دارد که از‌طریق آن الکترود به منطقه‌ی خاصی از مغز وارد می‌شود. به‌محض جایگیری‌، الکترود شروع به تحریک الکتریکی استاندارد می‌کند. روش DBS پس‌از آن که برای بیماری پارکینسون، ترمور اولیه و دیگر بیماری‌های نورولوژیک با موفقیت بسیار استفاده‌گردید، برای این بیماری نیز در‌نظر‌گرفته شده است.

روشDBS به بافت سالم مغز آسیب نمی‌زند. بلکه با استفاده از پالس‌های الکتریکی که هدفشان «مهار» سیگنال‌های عصبی منتشر‌شده از منطقه‌ی هدف‌گیری ‌شده مغز است عمل می‌نماید؛ منطقه‌ای که منبع شناخته‌شده یا احتمالی برای ایجاد نشانه‌های بیماری می‌باشد. تعداد زیـادی از ارزیـابی‌های روبـاز (Open Labled Studies) تأثیر مثبت اشکال مختلف DBS را هم در افسردگی و هم در وسواس اجباری (OCD) گزارش‌داده‌اند.

محققان درطی این ارزیابی ۳۰ بیمار را تحت تحریک ‌DBS فعال و یا تحریک دارونما به‌مدت ۱۶هفته قراردادند که نواحی هدف؛ کپسول شکمی (Ventral Capsule) و جسم شیاردار‌(مخطط) شکمی در مغز بودند که در پاداش و انگیزه نقش دارند و طی دوسال پیگیری این بیماران دراین ارزیابی روباز، نتیجه‌گیری شد که DBS درمقایسه با تحریک دارونما، موجب کاهش  بیشتر نشانه‌های افسردگی نمی‌شود. گرچه آزمایش‌های اولیه‌ی‌DBS روی نواحی هدف؛ کپسول شکمی و جسم شیاردار (مخطط) شکمی امیدبخش بودند اما نتایج اولین ارزیابی کنترل‌شده در مقیاس وسیع منفی بود. البته درک این مطلب که این ارزیابی یک اعلام جرم عمومی برعلیهDBS در درمان افسردگی نمی‌باشد، ممکن‌است بتواند با تحریک سایر مناطق مغز و یا تحریک این مناطق با سایر روش‌ها، مزایای مهم آن را فراهم نماید.

محققان با مشاهده‌ی درجات متفاوت پاسخ درمانی به DBS در بیماران با افسردگی مقاوم به درمان به‌این نتیجه رسیده‌اند که ارزیابی‌های جایگزین دیگری باید طراحی و اجرا گردد تا کارآزمایی‌های بالینی همه‌جانبه‌ای دراین زمینه‌ی بحرانی(درمان افسردگی‌های مقاوم به درمان) به‌انجام رسد.

 

تعداد بازدید : 1538

ثبت نظر

ارسال