شماره ۱۰۸۵

گونوره آ

دکتر علیرضا رفیعی‌نیا - داروساز

برای درمان بیماران دچار گونوره‌آ یا مشکوک به آن و بیماران دارای نشانه‌های عفونت نایسریا گونوره‌آ (Nissaria  Genorrhes)و یا افراد در تماس با چنین بیمارانی، از داروهای ضد‌میکروبی استفاده می‌شود. این عوامل در پیشگیری از عفونت‌های چشمی در  بدو‌تــولد نیز کاربــرد دارنـد.

گرچه هنــوز استفاده از پنی‌سیلین (یا آمپی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین) قادر به از‌بین‌بردن برخی گونه‌های عفونت ‌ن.گونوره‌آ در برخی مناطق جغرافیایی می‌باشد ولی امروزه استفاده‌ی معمول از پنی‌سیلین‌ها در درمان گنوره‌آ یا عوارض آن نقش چندانی را ایفا نمی‌کند. این معضل به‌واسطه‌ی عوامل زیر بروز نموده است‌:

۱ـ ظهور گونه‌های ن. گونوره‌آی مولد پنی‌سیلیناز (PPNG) در بسیاری از نقاط جهان  

۲ـ ظهور گونه‌های نایسر یا گونوره‌آی مقاوم از‌نظر کروموزومی (CM RNG)

۳ـ شیوع گسترده‌ی عفونتهای همزمان نایسریا و کالامیدیا تراکوماتیس.

به‌نظر نمی‌رسد که گسترش مقاومت محدود به پنی‌سیلین‌ها باشد و در‌حال‌حاضر مقاومت ن.گنوره‌آ به آنتی‌بیوتیک‌های گروه تتراسیکلین نیز تسری یافته است و حتی گزارش‌های متعدد و ثابت‌ شده‌ای درخصوص مقاومت به عوامل جدیدی نظیر فلوروکینولون‌ها مثل سیپروفلوکزاسین و افلوکزاسین نیز منتشر شده‌است.

اهداف درمانی‌:

هنگام به‌کارگیری درمان مناسب ضد‌گونوره‌ای، اهداف درمانی مبتنی‌بر استفاده از یک رژیم دارویی ضد ن.گونوره‌ای با هدف ریشه‌کنی ۱۰۰درصد عفونت می‌باشد. براساس رده‌بندی تأثیر پنی‌سیلین باید سعی شود تا غلظت عامل ضدمیکروب در‌حد ۳‌تا۴‌برابر غلظت حداقل وقفه‌دهنده‌ی رشد میکروب به‌مدت حداقل ۷‌تا۱۰‌ساعت برسد. با این حال  در برنامه‌ی درمانی سایر عفونت‌های گونوره‌ای خصوصاً عفونتهای ناشی‌از کالامیدیا تراکوماتیس، تجویز دوزهای متعددی از داروهای آنتی‌بیوتیکی ضروری است. درمان مستقیم عفونت نایسر یا گونوره‌آی غیرپیچیده، با تجویز یک تک دوز آنتی‌بیوتیک که خوشبختانه قادر به عمل بر ضد میکروب در کلیه‌ی اندام‌های بدن می‌باشد صورت می‌گیرد. در‌این ارتباط رژیم‌های تزریقی و خوراکی هر‌دو مؤثرند. ولی روش تزریق به‌واسطه‌ی کارایی و سرعت اثر و جذب، مطلوبتر است و روش خوراکی به‌علت تجویز راحت‌تر، پذیرش بهتر توسط بیمار و معمولاً قیمت کمتر هر‌دوز تجویزی، بیشتر مورد پذیرش بیمار قرار‌می‌گیرد.

انتخاب رژیم‌درمانی به عوامل متعددی بستگی دارد که مهمترین آنها عبارتنداز: مقاومت محلی به داروهای ضد‌میکروبی و شدت‌ عفونت. در موارد تحت درمان از رژیم‌های با کارایی کمتر از ۹۵درصد موفقیت نباید استفاده شود. در مناطقی که حتی درصد کمی PPNG یا CMRNG جداسازی شده باشند، درمان با پنی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین نقشی ندارد. حتی در نواحی که موارد حساس به پنی‌سیلین هنوز باقی مانده‌اند نیز در‌صورت دارا بودن سابقه‌ی رویارویی با گونه‌های PPNG (نظیر سفر به مناطق جنوبی آسیا، آفریقا یا حتی مراکز بزرگ شهرها) یا سابقه‌ی شکست قبلی درمانی، نباید تجویز شوند.

داروها و دوزهای ارائه‌شده در زیر، دوزهایی می‌باشند که توسط مراکز کنترل بیماریهای آمریکا (CDC) در‌سال 2005 ارائه شده‌اند. گرچه رژیم‌های متعددی با درجات گوناگونی بررسی و ارائه شده‌اند ولی پروتکل‌های دارو‌درمانی زیر مواردی منتخب از گروه‌های متعددی از پروتکل‌های تجویزی می‌باشند که طی بهار سال 2005 انتخاب و ارائه شده‌اند؛
درمان عفونت گنوکوکی غیرپیچیده‌ی بزرگسالان و نوجوانان:

داروهای انتخابی توصیه‌شده برای رژیم‌های دارویی مؤثر بر ضد ن.گنوره‌آ شامل هستند بر:

• تجویز تک‌دوز ‌250mg‌ سفتریاکسون عضلانی.

• تجویز تک‌دوز ‌400mg‌ سفیکسیم خوراکی.

•‌ تجویز تک‌دوز 500mg‌ سیپروفلوکزاسین خوراکی.

• تجویز تک‌دوز 400mg‌ افلوکزاسین خوراکی.

کلیه این رژیم‌های دارویی در کلیه‌ی مناطق بدن تأثیرگذار می‌باشند و به تجویز رژیم‌های دیگر آنتی‌بیوتیکی برای عفونت گونوکوکی غیر‌پیچیده در نقاط دیگر بدن نیازی نیست. در ارتباط با درمان گونوره‌آی فارنژیال با رژیم‌های سفتریاکسون و سیپروفلوکزاسین، تجربیات دقیقتری در دسترس است و برای درمان ضد ک. تراکوماتیس به‌همراه کلیه‌ی رژیم‌های تک‌دوز فوق، تجویز همزمان یک رژیم مناسب ضد ک.sتراکوماتیس نیز ضرورت دارد.

از چهار رژیم‌دارویی فوق‌الذکر به‌نظر می‌رسد که تنها سفتریاکسون دارای تأثیر کافی بر سفیلیس کشت داده شده در انکوباتور باشد. سه رژیم باقی‌مانده تنها به‌صورت کمکی بر ضد کلامید یا تراکوماتیس مؤثر بودند. روی‌هم‌رفته می‌توان گفت انتخاب یک رژیم‌درمانی معمول بر ضد سفیلیس آزمایشگاهی هنوز همچنان در هاله‌ای از ابهام و سؤال است.

دوز سفتریاکسون مورد استفاده بر اساس توصیه‌های سال‌2008 CDC تفاوت نموده. به این معنا که به نصف دوز 250mg‌ توصیه‌شده‌ی قبلی کاهش یافته است. نشان‌داده شده که دوز پائین‌تر این دارو ضمن اینکه کارایی مساوی با دوزهای بالاتر را دارد، با هزینه‌ی کمتری نیز همراه بوده است و تحقیقات بعدی بیانگر اثربخشی مشابه بر ضدگونه‌های مقاوم به سفالوسپورین‌های جداسازی شده نیز بود. دوز 400mg‌ سفیکسیم گرچه پائین‌تر از دوز مورد استفاده طی تحقیقات اخیر بوده ولی اثربخشی برابری را با سفتریاکسون داشته است. دوزهای پائین‌تر سفیکسیم نیز معمولاً مؤثر بودند اما تجویز آنها توصیه نشده‌است. دوز 250mg‌ خوراکی سیپروفلوگزاسین نیز تقریباً با تأثیر ۱۰۰درصد بر ضد‌عفونتهای فوق همراه بوده و طرفدارانی نیز پیدا کرده است.

کاربرد سفالوسپورین‌ها برای زنان‌باردار و کودکان مطمئن بوده و تنها منع مصرف محرز‌شده‌ی آن، عدم استفاده برای افراد دارای سابقه‌ی حساسیت به سفالوسپورین‌ها یا سابقه‌ی حساسیت فوری به پنی‌سیلین‌ها می‌باشد.

هیچکدام از فلوروکینولون‌ها (سیپروفلوکزاسین یا افلوکزاسین) را نباید حین بارداری، برای مادران شیرده و افراد زیر ۱۷‌سال مصرف نمود.


تعداد بازدید : 2485

ثبت نظر

ارسال